Biçembilim: Bir Uygulama

Bir dilin dilbilimsel betimlemesini yapabilmek için 'ideal' bir iletişim ortamına gerek vardır. Aslında günlük hayatta kurulan iletişim genellikle 'ideal'den uzaktır. Tümce ya da sözcükleri her zaman temel anlamlarıyla kullanmayız. Bazen söylediğimiz düşündüğümüzün tam tersi olab...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Şeyda Ülsever
Format: Article
Language:English
Published: BÜTEK Boğaziçi Eğitim Turizm Teknopark Uygulama ve Dan. Hiz. San. Tic. A.Ş. 1990-02-01
Series:Dilbilim Araştırmaları Dergisi
Subjects:
Online Access:http://dad.boun.edu.tr/download/article-file/303010
_version_ 1797906510923169792
author Şeyda Ülsever
author_facet Şeyda Ülsever
author_sort Şeyda Ülsever
collection DOAJ
description Bir dilin dilbilimsel betimlemesini yapabilmek için 'ideal' bir iletişim ortamına gerek vardır. Aslında günlük hayatta kurulan iletişim genellikle 'ideal'den uzaktır. Tümce ya da sözcükleri her zaman temel anlamlarıyla kullanmayız. Bazen söylediğimiz düşündüğümüzün tam tersi olabilir. Ya da düşüncemizi dolaylı bir biçimde aktarabiliriz. Örneğin, çok soğuk bir günde "hava ne kadar sıcak" tümcesiyle aslında soğuk olduğunu anlatabiliriz. Dili değişik amaçlarımızı ifade etmek için kullanabildiğimiz gibi içinde bulunduğumuz ortama göre de konuşma biçemimiz (style) değişmektedir. Örneğin "kapıyı aç/açar mısın?" gibi bir anlatımı yakın ilişki içinde olduğumuz bir kimseyle konuşurken kullanırız. Ama "lütfen kapıyı açar mısınız/ rica etsem açar mısınız?" anlatımını daha resmi bir ortamda kullanırız. Çünkü aynı dilin kullanıldığı bir toplumun bireyleri olarak belli durumlarda bizden beklenen şekilde konuşmamız gerekmektedir. Başka bir deyişle, konuşma biçemi ve sözcük seçimimizi içerisinde bulunduğumuz bağlam belirlemektedir. Bu bağlam içerisinde konuşmacı ve dinleyiciden başka, kişilerin toplumsal durumu (status), yaş ve cinsiyetleri, iletişimsel amaçları ve bağlamın resmi ya da resmi olmayan bir ortama sahip olup olmaması gibi faktörler de önemli rol oynamaktadır.
first_indexed 2024-04-10T10:21:46Z
format Article
id doaj.art-000b29ae91a040fc99ed193fc312c8d7
institution Directory Open Access Journal
issn 1300-8552
2587-0939
language English
last_indexed 2024-04-10T10:21:46Z
publishDate 1990-02-01
publisher BÜTEK Boğaziçi Eğitim Turizm Teknopark Uygulama ve Dan. Hiz. San. Tic. A.Ş.
record_format Article
series Dilbilim Araştırmaları Dergisi
spelling doaj.art-000b29ae91a040fc99ed193fc312c8d72023-02-15T16:21:33ZengBÜTEK Boğaziçi Eğitim Turizm Teknopark Uygulama ve Dan. Hiz. San. Tic. A.Ş.Dilbilim Araştırmaları Dergisi1300-85522587-09391990-02-011195100Biçembilim: Bir UygulamaŞeyda ÜlseverBir dilin dilbilimsel betimlemesini yapabilmek için 'ideal' bir iletişim ortamına gerek vardır. Aslında günlük hayatta kurulan iletişim genellikle 'ideal'den uzaktır. Tümce ya da sözcükleri her zaman temel anlamlarıyla kullanmayız. Bazen söylediğimiz düşündüğümüzün tam tersi olabilir. Ya da düşüncemizi dolaylı bir biçimde aktarabiliriz. Örneğin, çok soğuk bir günde "hava ne kadar sıcak" tümcesiyle aslında soğuk olduğunu anlatabiliriz. Dili değişik amaçlarımızı ifade etmek için kullanabildiğimiz gibi içinde bulunduğumuz ortama göre de konuşma biçemimiz (style) değişmektedir. Örneğin "kapıyı aç/açar mısın?" gibi bir anlatımı yakın ilişki içinde olduğumuz bir kimseyle konuşurken kullanırız. Ama "lütfen kapıyı açar mısınız/ rica etsem açar mısınız?" anlatımını daha resmi bir ortamda kullanırız. Çünkü aynı dilin kullanıldığı bir toplumun bireyleri olarak belli durumlarda bizden beklenen şekilde konuşmamız gerekmektedir. Başka bir deyişle, konuşma biçemi ve sözcük seçimimizi içerisinde bulunduğumuz bağlam belirlemektedir. Bu bağlam içerisinde konuşmacı ve dinleyiciden başka, kişilerin toplumsal durumu (status), yaş ve cinsiyetleri, iletişimsel amaçları ve bağlamın resmi ya da resmi olmayan bir ortama sahip olup olmaması gibi faktörler de önemli rol oynamaktadır.http://dad.boun.edu.tr/download/article-file/303010biçembilim
spellingShingle Şeyda Ülsever
Biçembilim: Bir Uygulama
Dilbilim Araştırmaları Dergisi
biçembilim
title Biçembilim: Bir Uygulama
title_full Biçembilim: Bir Uygulama
title_fullStr Biçembilim: Bir Uygulama
title_full_unstemmed Biçembilim: Bir Uygulama
title_short Biçembilim: Bir Uygulama
title_sort bicembilim bir uygulama
topic biçembilim
url http://dad.boun.edu.tr/download/article-file/303010
work_keys_str_mv AT seydaulsever bicembilimbiruygulama