تأثیر ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه بر پراکنش درختان وخشکه دارها در جنگل‌های آمیخته راش

چکیده سابقه و هدف: انتشار گونه‌های گیاهی در اکوسیستم‌های طبیعی تحت تأثیر عوامل متعدد اکولوژیک ازجمله فیزیوگرافی منطقه است. مطالعات متعددی ارتباط کلی انتشار درختان زنده با عوامل مرتبط با فیزیوگرافی را تایید کرده اند. ولی پور و همکاران (2013) به بررسی نقش فیزیوگرافی بر ویژگی‌های اندازه‌ای درختان پرداخ...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: کیومرث سفیدی, معراج شرری, فریبا اسفندیاری, مجتبی آذریان
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2016-12-01
Series:پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
Subjects:
Online Access:https://jwfst.gau.ac.ir/article_3249_833105f868136557fca38874442999af.pdf
_version_ 1797422748503375872
author کیومرث سفیدی
معراج شرری
فریبا اسفندیاری
مجتبی آذریان
author_facet کیومرث سفیدی
معراج شرری
فریبا اسفندیاری
مجتبی آذریان
author_sort کیومرث سفیدی
collection DOAJ
description چکیده سابقه و هدف: انتشار گونه‌های گیاهی در اکوسیستم‌های طبیعی تحت تأثیر عوامل متعدد اکولوژیک ازجمله فیزیوگرافی منطقه است. مطالعات متعددی ارتباط کلی انتشار درختان زنده با عوامل مرتبط با فیزیوگرافی را تایید کرده اند. ولی پور و همکاران (2013) به بررسی نقش فیزیوگرافی بر ویژگی‌های اندازه‌ای درختان پرداخته و نشان دادند که ابعاد درختان به شکل معنی‌داری تحت عوامل وابسته به فیزیوگرافی هستند و عامل شیب مهم‌ترین عامل اثرگذار است (29). علوی و همکاران (2008) نیز نشان دادند که انتشار مکانی گونه ملج از ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه‌های جنگلی اثر می‌پذیرد (1). مطالعه صورت گرفته در جنگل‌های پایین‌بند در شرق نوشهر نیز نشان داد شاخص‌های تنوع زیستی با شیب و ارتفاع از سطح دریا اثر مثبت دارند (28). این پژوهش باهدف‌های ارزیابی تأثیر هر یک از شاخص‌های فیزیوگرافی بر انتشار درختان سرپا و اثرپذیری میزان و پراکنش خشکه‌دارها در ارتباط با ویژگی‌های فیزیوگرافی رویشگاه جنگلی انجام شد. مواد و روش‌ها: این پژوهش در بخش گرازبن جنگل خیرود نوشهر انجام گرفت که به منظور آموزش و پژوهش در اختیار دانشگاه تهران است. رویشگاه‌های موردمطالعه با توجه به سابقه مدیریتی و عدم انجام نشانه‌گذاری و بهره‌برداری صنعتی تشابه تیپ و شرایط رویشگاهی از بخش گرازبن این جنگل انتخاب شد. به این منظور شبکه آماربرداری 50×50 متری طراحی و در مرکز تقاطع اضلاع شبکه، قطعات نمونه 10 آری پیاده و نوع گونه‌های درختی، قطر و ارتفاع درختان سرپا و قطر، طول و درجه پوسیدگی خشکه‌دارها یادداشت گردید. در این بررسی تأثیر جهت دامنه (AS)، شکل دامنه (TSI) و شاخص شکل زمین (LI) بر انتشار درختان و خشکه‌دارها بررسی شد. یافته‌ها: در بین گونه های درختی گونه راش بیشترین فراوانی را در بین درختان زنده و خشک به خود اختصاص داد. این گونه بیشترین میزان حجم، فراوانی نسبی و اهمیت نسبی گونه را به خود اختصاص داده است. نتایج نشان داد، میزان رویه زمینی درختان با شاخص شکل زمین و شاخص شکل دامنه رابطه معنی‌داری را نشان می‌دهند و تراکم درختان و شاخص رویه زمینی با سایر ویژگی‌ها رابطه معنی‌داری را نشان نمی‌دهد. آزمون چند متغیره RDA نشان داد رابطه معنی‌داری بین انتشار گونه‌ها و شاخص‌های محیطی در تمامی محورها وجود دارد، حجم خشکه‌دارها و تعداد خشکه‌دارها در کلاسه 4 پوسیدگی رابطه منفی و معنی‌داری را با درصد پوشش تاجی و شاخص شکل دامنه نشان می‌دهد نتیجه گیری: نتایج تحلیل انتشار گونه‌های درختی و خشکه‌دارها نشان داد که شیب و جهت دامنه تأثیر مهمی بر انتشار درختان زنده و خشکه‌دارها دارند. همچنین تأثیر فیزیوگرافی بر انتشار این دو بخش مهم از ساختار توده دارای پیچیدگی‌های است که در مدیریت سیستم‌های طبیعی بایستی مدنظر قرار گیرد.
first_indexed 2024-03-09T07:36:53Z
format Article
id doaj.art-002a2a7836fc4963a4c250af4228b6f6
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-2077
2322-2786
language fas
last_indexed 2024-03-09T07:36:53Z
publishDate 2016-12-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
spelling doaj.art-002a2a7836fc4963a4c250af4228b6f62023-12-03T05:27:44ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resourcesپژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل2322-20772322-27862016-12-01234658610.22069/jwfst.2016.8409.14523249تأثیر ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه بر پراکنش درختان وخشکه دارها در جنگل‌های آمیخته راشکیومرث سفیدی0معراج شرری1فریبا اسفندیاری2مجتبی آذریان3دانشگاه محقق اردبیلیدانشگاه محقق اردبیلیدانشگاه محقق اردبیلیدانشجوی دکتریچکیده سابقه و هدف: انتشار گونه‌های گیاهی در اکوسیستم‌های طبیعی تحت تأثیر عوامل متعدد اکولوژیک ازجمله فیزیوگرافی منطقه است. مطالعات متعددی ارتباط کلی انتشار درختان زنده با عوامل مرتبط با فیزیوگرافی را تایید کرده اند. ولی پور و همکاران (2013) به بررسی نقش فیزیوگرافی بر ویژگی‌های اندازه‌ای درختان پرداخته و نشان دادند که ابعاد درختان به شکل معنی‌داری تحت عوامل وابسته به فیزیوگرافی هستند و عامل شیب مهم‌ترین عامل اثرگذار است (29). علوی و همکاران (2008) نیز نشان دادند که انتشار مکانی گونه ملج از ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه‌های جنگلی اثر می‌پذیرد (1). مطالعه صورت گرفته در جنگل‌های پایین‌بند در شرق نوشهر نیز نشان داد شاخص‌های تنوع زیستی با شیب و ارتفاع از سطح دریا اثر مثبت دارند (28). این پژوهش باهدف‌های ارزیابی تأثیر هر یک از شاخص‌های فیزیوگرافی بر انتشار درختان سرپا و اثرپذیری میزان و پراکنش خشکه‌دارها در ارتباط با ویژگی‌های فیزیوگرافی رویشگاه جنگلی انجام شد. مواد و روش‌ها: این پژوهش در بخش گرازبن جنگل خیرود نوشهر انجام گرفت که به منظور آموزش و پژوهش در اختیار دانشگاه تهران است. رویشگاه‌های موردمطالعه با توجه به سابقه مدیریتی و عدم انجام نشانه‌گذاری و بهره‌برداری صنعتی تشابه تیپ و شرایط رویشگاهی از بخش گرازبن این جنگل انتخاب شد. به این منظور شبکه آماربرداری 50×50 متری طراحی و در مرکز تقاطع اضلاع شبکه، قطعات نمونه 10 آری پیاده و نوع گونه‌های درختی، قطر و ارتفاع درختان سرپا و قطر، طول و درجه پوسیدگی خشکه‌دارها یادداشت گردید. در این بررسی تأثیر جهت دامنه (AS)، شکل دامنه (TSI) و شاخص شکل زمین (LI) بر انتشار درختان و خشکه‌دارها بررسی شد. یافته‌ها: در بین گونه های درختی گونه راش بیشترین فراوانی را در بین درختان زنده و خشک به خود اختصاص داد. این گونه بیشترین میزان حجم، فراوانی نسبی و اهمیت نسبی گونه را به خود اختصاص داده است. نتایج نشان داد، میزان رویه زمینی درختان با شاخص شکل زمین و شاخص شکل دامنه رابطه معنی‌داری را نشان می‌دهند و تراکم درختان و شاخص رویه زمینی با سایر ویژگی‌ها رابطه معنی‌داری را نشان نمی‌دهد. آزمون چند متغیره RDA نشان داد رابطه معنی‌داری بین انتشار گونه‌ها و شاخص‌های محیطی در تمامی محورها وجود دارد، حجم خشکه‌دارها و تعداد خشکه‌دارها در کلاسه 4 پوسیدگی رابطه منفی و معنی‌داری را با درصد پوشش تاجی و شاخص شکل دامنه نشان می‌دهد نتیجه گیری: نتایج تحلیل انتشار گونه‌های درختی و خشکه‌دارها نشان داد که شیب و جهت دامنه تأثیر مهمی بر انتشار درختان زنده و خشکه‌دارها دارند. همچنین تأثیر فیزیوگرافی بر انتشار این دو بخش مهم از ساختار توده دارای پیچیدگی‌های است که در مدیریت سیستم‌های طبیعی بایستی مدنظر قرار گیرد.https://jwfst.gau.ac.ir/article_3249_833105f868136557fca38874442999af.pdfفیزیوگرافیشاخص شکل زمینشاخص شکل شیبآنالیز rda
spellingShingle کیومرث سفیدی
معراج شرری
فریبا اسفندیاری
مجتبی آذریان
تأثیر ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه بر پراکنش درختان وخشکه دارها در جنگل‌های آمیخته راش
پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
فیزیوگرافی
شاخص شکل زمین
شاخص شکل شیب
آنالیز rda
title تأثیر ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه بر پراکنش درختان وخشکه دارها در جنگل‌های آمیخته راش
title_full تأثیر ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه بر پراکنش درختان وخشکه دارها در جنگل‌های آمیخته راش
title_fullStr تأثیر ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه بر پراکنش درختان وخشکه دارها در جنگل‌های آمیخته راش
title_full_unstemmed تأثیر ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه بر پراکنش درختان وخشکه دارها در جنگل‌های آمیخته راش
title_short تأثیر ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه بر پراکنش درختان وخشکه دارها در جنگل‌های آمیخته راش
title_sort تأثیر ویژگی‌های فیزیوگرافیک رویشگاه بر پراکنش درختان وخشکه دارها در جنگل‌های آمیخته راش
topic فیزیوگرافی
شاخص شکل زمین
شاخص شکل شیب
آنالیز rda
url https://jwfst.gau.ac.ir/article_3249_833105f868136557fca38874442999af.pdf
work_keys_str_mv AT ḵywmrtẖsfydy tạtẖyrwyzẖgyhạyfyzywgrạfyḵrwysẖgạhbrprạḵnsẖdrkẖtạnwkẖsẖḵhdạrhạdrjnglhạyậmykẖthrạsẖ
AT mʿrạjsẖrry tạtẖyrwyzẖgyhạyfyzywgrạfyḵrwysẖgạhbrprạḵnsẖdrkẖtạnwkẖsẖḵhdạrhạdrjnglhạyậmykẖthrạsẖ
AT frybạạsfndyạry tạtẖyrwyzẖgyhạyfyzywgrạfyḵrwysẖgạhbrprạḵnsẖdrkẖtạnwkẖsẖḵhdạrhạdrjnglhạyậmykẖthrạsẖ
AT mjtbyậdẖryạn tạtẖyrwyzẖgyhạyfyzywgrạfyḵrwysẖgạhbrprạḵnsẖdrkẖtạnwkẖsẖḵhdạrhạdrjnglhạyậmykẖthrạsẖ