اثرات زیست‌محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه‌ حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(

چکیدهاهداف: ارزیابی چرخه حیات (LCA)رویکردی برای مطالعه اثرات زیست محیطی تولید محصول یا انجام یک فعالیت است که بر اساس دو شاخص میزان مصرف منابع وانتشارآلاینده­ها محاسبه می­گردد. یکی از محدودیت­های استفاده از نهاده­ها در بخش کشاورزی انتشار آلاینده­های مختلف می­باشد که اثرات منفی بر محیط‌زیست دارند. هد...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: جبرائیل تقی نژاد, عادل واحدی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Tabriz 2021-10-01
Series:Journal of Agricultural Science and Sustainable Production
Subjects:
Online Access:https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13691_2c99458cad53aa50e8f02af53ec6d062.pdf
_version_ 1798035681966030848
author جبرائیل تقی نژاد
عادل واحدی
author_facet جبرائیل تقی نژاد
عادل واحدی
author_sort جبرائیل تقی نژاد
collection DOAJ
description چکیدهاهداف: ارزیابی چرخه حیات (LCA)رویکردی برای مطالعه اثرات زیست محیطی تولید محصول یا انجام یک فعالیت است که بر اساس دو شاخص میزان مصرف منابع وانتشارآلاینده­ها محاسبه می­گردد. یکی از محدودیت­های استفاده از نهاده­ها در بخش کشاورزی انتشار آلاینده­های مختلف می­باشد که اثرات منفی بر محیط‌زیست دارند. هدف از این پژوهش بررسی انتشار آلایند­ه­های زیست­محیطی در مراحل مختلف تولید گندم آبی در استان اردبیل است. مواد و روش­ها: برای تجزیه وتحلیل اثرات زیست محیطی، از روش ISO14014 به ازای یک واحد کارکردی معادل با یک تن دانه استفاده شد. داده­های موردنیاز از طریق پرسشنامه ومصاحبه حضوری با تولیدکنندگان گندم آبی استان در سال زراعی 97-1396 جمع‌آوری شدند. اثرات زیست­­محیطی در قالب هفت گروه تأثیر گرمایش جهانی، سمیت برای اکوسیستم­های خشکی، اسیدی شدن، تخلیه منابع فسیلی، تخلیه منابع فسفات، تخلیه منابع پتاسیم و منابع آبی با استفاده از ارزیابی چرخه حیات(LCA)  مورد بررسی قرار گرفت.  یافته­ها: برآورد شاخص­های زیست‌محیطی (EcoX) و یا تخلیه محیطی (RDI) برای گروه­های تأثیر نشان داد که ارزش­های EcoX و RDI برای گروه­های تأثیر گرمایش جهانی، اسیدیته، اوتریفیکاسیون اکوسیستم خشکی و تخلیه منابع فسیلی، فسفات، پتاسیم و منابع آبی به‌‌ترتیب برابر با 075/0، 178/0، 401/0، 036/0، 628/0، 040/0 و 353/0 به­دست آمد. بنابراین می­توان نتیجه گرفت در میان شاخص­های زیست محیطی اوتریفیکاسیون خشکی بیشترین تأثیر منفی و در میان گروه­های تخلیه منابع، تخلیه منابع فسفات بالاترین پتانسیل آسیب به محیط‌زیست را دارد. نتیجه­گیری: به نظر می­رسد که مدیریت مصرف بهینه کودهای شیمیایی به‌ویژه کود نیتروژن و فسفر بر مبنای بهره­گیری از اصول کم نهاده و کاربرد انواع نهاده­های آلی، کاشت گیاهان تثبیت­کننده نیتروژن و خاک‌ورزی حداقل می­توان از روش‌های مختلف مدیریت نظام زراعی بهره جست. تا بتوان گامی برای کاهش اثرات زیست محیطی باشد.
first_indexed 2024-04-11T21:00:40Z
format Article
id doaj.art-0060a619d83b4b2c8cfe9de39313a8f9
institution Directory Open Access Journal
issn 2476-4310
2476-4329
language fas
last_indexed 2024-04-11T21:00:40Z
publishDate 2021-10-01
publisher University of Tabriz
record_format Article
series Journal of Agricultural Science and Sustainable Production
spelling doaj.art-0060a619d83b4b2c8cfe9de39313a8f92022-12-22T04:03:29ZfasUniversity of TabrizJournal of Agricultural Science and Sustainable Production2476-43102476-43292021-10-0131310111610.22034/saps.2021.1369113691اثرات زیست‌محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه‌ حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(جبرائیل تقی نژاد0عادل واحدی1مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایرانموسسه تحقیقات فنی ومهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایرانچکیدهاهداف: ارزیابی چرخه حیات (LCA)رویکردی برای مطالعه اثرات زیست محیطی تولید محصول یا انجام یک فعالیت است که بر اساس دو شاخص میزان مصرف منابع وانتشارآلاینده­ها محاسبه می­گردد. یکی از محدودیت­های استفاده از نهاده­ها در بخش کشاورزی انتشار آلاینده­های مختلف می­باشد که اثرات منفی بر محیط‌زیست دارند. هدف از این پژوهش بررسی انتشار آلایند­ه­های زیست­محیطی در مراحل مختلف تولید گندم آبی در استان اردبیل است. مواد و روش­ها: برای تجزیه وتحلیل اثرات زیست محیطی، از روش ISO14014 به ازای یک واحد کارکردی معادل با یک تن دانه استفاده شد. داده­های موردنیاز از طریق پرسشنامه ومصاحبه حضوری با تولیدکنندگان گندم آبی استان در سال زراعی 97-1396 جمع‌آوری شدند. اثرات زیست­­محیطی در قالب هفت گروه تأثیر گرمایش جهانی، سمیت برای اکوسیستم­های خشکی، اسیدی شدن، تخلیه منابع فسیلی، تخلیه منابع فسفات، تخلیه منابع پتاسیم و منابع آبی با استفاده از ارزیابی چرخه حیات(LCA)  مورد بررسی قرار گرفت.  یافته­ها: برآورد شاخص­های زیست‌محیطی (EcoX) و یا تخلیه محیطی (RDI) برای گروه­های تأثیر نشان داد که ارزش­های EcoX و RDI برای گروه­های تأثیر گرمایش جهانی، اسیدیته، اوتریفیکاسیون اکوسیستم خشکی و تخلیه منابع فسیلی، فسفات، پتاسیم و منابع آبی به‌‌ترتیب برابر با 075/0، 178/0، 401/0، 036/0، 628/0، 040/0 و 353/0 به­دست آمد. بنابراین می­توان نتیجه گرفت در میان شاخص­های زیست محیطی اوتریفیکاسیون خشکی بیشترین تأثیر منفی و در میان گروه­های تخلیه منابع، تخلیه منابع فسفات بالاترین پتانسیل آسیب به محیط‌زیست را دارد. نتیجه­گیری: به نظر می­رسد که مدیریت مصرف بهینه کودهای شیمیایی به‌ویژه کود نیتروژن و فسفر بر مبنای بهره­گیری از اصول کم نهاده و کاربرد انواع نهاده­های آلی، کاشت گیاهان تثبیت­کننده نیتروژن و خاک‌ورزی حداقل می­توان از روش‌های مختلف مدیریت نظام زراعی بهره جست. تا بتوان گامی برای کاهش اثرات زیست محیطی باشد.https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13691_2c99458cad53aa50e8f02af53ec6d062.pdfآلاینده ارزیابی چرخه حیاتاوتریفیکاسیون خشکیگندمتخلیه منابع
spellingShingle جبرائیل تقی نژاد
عادل واحدی
اثرات زیست‌محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه‌ حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(
Journal of Agricultural Science and Sustainable Production
آلاینده
 ارزیابی چرخه حیات
اوتریفیکاسیون خشکی
گندم
تخلیه منابع
title اثرات زیست‌محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه‌ حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(
title_full اثرات زیست‌محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه‌ حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(
title_fullStr اثرات زیست‌محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه‌ حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(
title_full_unstemmed اثرات زیست‌محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه‌ حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(
title_short اثرات زیست‌محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه‌ حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(
title_sort اثرات زیست‌محیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه‌ حیات مطالعه موردی استان اردبیل
topic آلاینده
 ارزیابی چرخه حیات
اوتریفیکاسیون خشکی
گندم
تخلیه منابع
url https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13691_2c99458cad53aa50e8f02af53ec6d062.pdf
work_keys_str_mv AT jbrạỷyltqynzẖạd ạtẖrạtzystmḥyṭynẓạmtwlydgndmậbybạrwyḵrdạrzyạbycẖrkẖhḥyạtmṭạlʿhmwrdyạstạnạrdbyl
AT ʿạdlwạḥdy ạtẖrạtzystmḥyṭynẓạmtwlydgndmậbybạrwyḵrdạrzyạbycẖrkẖhḥyạtmṭạlʿhmwrdyạstạnạrdbyl