Felsefî ve Dinî Açıdan Birlikte Yaşamanın Temel Değerleri Üzerine Bir Analiz
Bu makalede felsefî ve dinî açıdan birlikte yaşama ve onun temel değerleri konusu tartışılmaktadır. Bir giriş ve dört bölümden oluşan bu çalışmada dinî ve felsefi öğretilerin konuya ilişkin ortak söylemleri karşılaştırılarak analiz edilmiş, başta İslam dini ve felsefesi olmak üzere zaman zaman Ba...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ensar Nesriyat Ticaret A.S.
2016-06-01
|
Series: | Değerler Eğitimi Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/302315 |
_version_ | 1797907126644899840 |
---|---|
author | Anar GAFAROV |
author_facet | Anar GAFAROV |
author_sort | Anar GAFAROV |
collection | DOAJ |
description | Bu makalede felsefî ve dinî açıdan birlikte yaşama ve onun temel değerleri
konusu tartışılmaktadır. Bir giriş ve dört bölümden oluşan bu çalışmada dinî
ve felsefi öğretilerin konuya ilişkin ortak söylemleri karşılaştırılarak analiz edilmiş,
başta İslam dini ve felsefesi olmak üzere zaman zaman Batı filozoflarının
da konuya ilişkin düşünceleri değerlendirilmiş ve böylece birlikte yaşamanın
mahiyeti, temellendirilmesi, değerler alanı irdelenerek ortaya konulmuştur. Bu
bağlamda makale temel sorun olarak günümüz dünyasında çokkültürlülüğün
ve farklılıkların olumlu yönlerinin yanısıra “ötekileştirme” gibi olumsuzlukların
da beraberinde getirdiği probleme dikkat çekmekte ve probleme ilişkin
çözüm yollarını tarihi tecrübelerden ve filozofların görüşlerinden yola çıkarak
tartışmaktadır. Makalenin temel tezi insan haklarına ve ahlaka uyarak birlikte
yaşayabilecek birey ve toplumlar oluşturmak için uluslararası sözleşmelerin
ve bu eksende kurulan uluslararası kurum ve kuruluşların dini, felsefi, ahlakî
ve kültürel alt yapı ile desteklenmediği sürece toplumlarda birlikte yaşamanın
sağlıklı bir şekilde sağlanamayacağı yönündedir. Araştırmada Batı’nın ve özellikle
İslam dünyasının tarihi tecrübelerini, kültürel değerlerini ve medeniyetini
kapsayacak mirasını revize etmesi öngörülmektedir. Zira, tarihî ve ilmî gerçekliği olan böyle bir miras irdelendiğinde bugün Müslümanların yaşadığı coğrafyalardayaşanan
şiddet olaylarının İslam’la ilişkilendirilmesinin hem İslam’ın
teorik yapısına, hem de tarihsel tecrübemizin kaynağı olan İslam medeniyetinin
doğasına aykırı olduğu görülecektir. Bu bağlamda makalemizin tezlerinden biri
bu türden haksız iddiaların arkasındaki gerçek unsurun Batı’nınbir yandan pozitivizmi
ve bencilliği ilke edinerek, Nietzche’nin “acımasızlık ahlakını” hayat
felsefesi haline getirdiği ve bu hayat felsefesi veekonomik çıkarlar uğruna Müslümanları
birbirine düşüren dış aktörlerin bulunduğu yönündedir. Çalışmanın
diğer tezini ise Müslümanların pek çoğunun İslam’ı, kültürel birikimi ve İslam
medeniyetini doğru okuyamayışları gerçeği oluşturmaktadır.Ne var ki, kültürel
birikimin ve tarihi tecrübelerin doğru okunması hem Batı’da hem de merzheplerarası
ve kültürlerarası çatışmaların daha yoğun yaşandığı İslam dünyasında
birlikte yaşama ekseninde ortaya çıkan bir takım sorunların çözülmesi yolunda
fanus niteliğinde olacaktır ki, bu da sağlıklı bir sosyal iletişimi sağlayacak temel
değerlerin birey ve toplumlarca özümsenmesi açısından büyük önemi haizdir.
Birlikte yaşama meselesi dini-ahlakî ve felsefi değerler üzerinden okunursa,
onun bireyin kendini aşarak karşıdakini tanımakla, karşıdakine güvenmekle beraber
onda güven duygusu uyandırmakla, fiil ve davranışlarına merhamet, sevgi,
diğergamlık, ihsan, adalet ve hoşgörü gibi ahlakî erdemlerin hâkim olmasıyla
ve yine son olarak da din, inanç ve vicdan özgürlüğünün bilincinde olunarak
gerçekleşecek olan bir ideal ve kültür olduğu anlaşılmış olacaktır. |
first_indexed | 2024-04-10T10:31:37Z |
format | Article |
id | doaj.art-01024c1fc5294cb1928fc59deb01c013 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1303-880X 2667-7504 |
language | English |
last_indexed | 2024-04-10T10:31:37Z |
publishDate | 2016-06-01 |
publisher | Ensar Nesriyat Ticaret A.S. |
record_format | Article |
series | Değerler Eğitimi Dergisi |
spelling | doaj.art-01024c1fc5294cb1928fc59deb01c0132023-02-15T16:21:03ZengEnsar Nesriyat Ticaret A.S.Değerler Eğitimi Dergisi1303-880X2667-75042016-06-01143187133Felsefî ve Dinî Açıdan Birlikte Yaşamanın Temel Değerleri Üzerine Bir AnalizAnar GAFAROV0Yrd. Doç. Dr.Bu makalede felsefî ve dinî açıdan birlikte yaşama ve onun temel değerleri konusu tartışılmaktadır. Bir giriş ve dört bölümden oluşan bu çalışmada dinî ve felsefi öğretilerin konuya ilişkin ortak söylemleri karşılaştırılarak analiz edilmiş, başta İslam dini ve felsefesi olmak üzere zaman zaman Batı filozoflarının da konuya ilişkin düşünceleri değerlendirilmiş ve böylece birlikte yaşamanın mahiyeti, temellendirilmesi, değerler alanı irdelenerek ortaya konulmuştur. Bu bağlamda makale temel sorun olarak günümüz dünyasında çokkültürlülüğün ve farklılıkların olumlu yönlerinin yanısıra “ötekileştirme” gibi olumsuzlukların da beraberinde getirdiği probleme dikkat çekmekte ve probleme ilişkin çözüm yollarını tarihi tecrübelerden ve filozofların görüşlerinden yola çıkarak tartışmaktadır. Makalenin temel tezi insan haklarına ve ahlaka uyarak birlikte yaşayabilecek birey ve toplumlar oluşturmak için uluslararası sözleşmelerin ve bu eksende kurulan uluslararası kurum ve kuruluşların dini, felsefi, ahlakî ve kültürel alt yapı ile desteklenmediği sürece toplumlarda birlikte yaşamanın sağlıklı bir şekilde sağlanamayacağı yönündedir. Araştırmada Batı’nın ve özellikle İslam dünyasının tarihi tecrübelerini, kültürel değerlerini ve medeniyetini kapsayacak mirasını revize etmesi öngörülmektedir. Zira, tarihî ve ilmî gerçekliği olan böyle bir miras irdelendiğinde bugün Müslümanların yaşadığı coğrafyalardayaşanan şiddet olaylarının İslam’la ilişkilendirilmesinin hem İslam’ın teorik yapısına, hem de tarihsel tecrübemizin kaynağı olan İslam medeniyetinin doğasına aykırı olduğu görülecektir. Bu bağlamda makalemizin tezlerinden biri bu türden haksız iddiaların arkasındaki gerçek unsurun Batı’nınbir yandan pozitivizmi ve bencilliği ilke edinerek, Nietzche’nin “acımasızlık ahlakını” hayat felsefesi haline getirdiği ve bu hayat felsefesi veekonomik çıkarlar uğruna Müslümanları birbirine düşüren dış aktörlerin bulunduğu yönündedir. Çalışmanın diğer tezini ise Müslümanların pek çoğunun İslam’ı, kültürel birikimi ve İslam medeniyetini doğru okuyamayışları gerçeği oluşturmaktadır.Ne var ki, kültürel birikimin ve tarihi tecrübelerin doğru okunması hem Batı’da hem de merzheplerarası ve kültürlerarası çatışmaların daha yoğun yaşandığı İslam dünyasında birlikte yaşama ekseninde ortaya çıkan bir takım sorunların çözülmesi yolunda fanus niteliğinde olacaktır ki, bu da sağlıklı bir sosyal iletişimi sağlayacak temel değerlerin birey ve toplumlarca özümsenmesi açısından büyük önemi haizdir. Birlikte yaşama meselesi dini-ahlakî ve felsefi değerler üzerinden okunursa, onun bireyin kendini aşarak karşıdakini tanımakla, karşıdakine güvenmekle beraber onda güven duygusu uyandırmakla, fiil ve davranışlarına merhamet, sevgi, diğergamlık, ihsan, adalet ve hoşgörü gibi ahlakî erdemlerin hâkim olmasıyla ve yine son olarak da din, inanç ve vicdan özgürlüğünün bilincinde olunarak gerçekleşecek olan bir ideal ve kültür olduğu anlaşılmış olacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/302315birlikte yaşamabatıi̇slamahlakî değerlerfelsefei̇nsansosyal iletişim |
spellingShingle | Anar GAFAROV Felsefî ve Dinî Açıdan Birlikte Yaşamanın Temel Değerleri Üzerine Bir Analiz Değerler Eğitimi Dergisi birlikte yaşama batı i̇slam ahlakî değerler felsefe i̇nsan sosyal iletişim |
title | Felsefî ve Dinî Açıdan Birlikte Yaşamanın Temel Değerleri Üzerine Bir Analiz |
title_full | Felsefî ve Dinî Açıdan Birlikte Yaşamanın Temel Değerleri Üzerine Bir Analiz |
title_fullStr | Felsefî ve Dinî Açıdan Birlikte Yaşamanın Temel Değerleri Üzerine Bir Analiz |
title_full_unstemmed | Felsefî ve Dinî Açıdan Birlikte Yaşamanın Temel Değerleri Üzerine Bir Analiz |
title_short | Felsefî ve Dinî Açıdan Birlikte Yaşamanın Temel Değerleri Üzerine Bir Analiz |
title_sort | felsefi ve dini acidan birlikte yasamanin temel degerleri uzerine bir analiz |
topic | birlikte yaşama batı i̇slam ahlakî değerler felsefe i̇nsan sosyal iletişim |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/302315 |
work_keys_str_mv | AT anargafarov felsefivediniacıdanbirlikteyasamanıntemeldegerleriuzerinebiranaliz |