Kayaçların fiziko-mekanik özelliklerinin delinebilirlik üzerindeki etkisinin araştırılması

Bu çalışmada, altı farklı açık maden ocağında (4 adet kalker, 1 adet kil ve 1 adet feldspat ocağı) yapılan delme çalışmaları sırasında delici uç ve makine çalışma parametreleri (darbe miktarı, baskı kuvveti, hava basıncı ve dönme hızı) sabit tutularak delme hızları yerinde ölçülmüştür. Bu ocaklardan...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Nazmi Şengün, Ali Rıza Karadal
Format: Article
Language:English
Published: Pamukkale University 2019-06-01
Series:Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/45556/583940
_version_ 1797914397233905664
author Nazmi Şengün
Ali Rıza Karadal
author_facet Nazmi Şengün
Ali Rıza Karadal
author_sort Nazmi Şengün
collection DOAJ
description Bu çalışmada, altı farklı açık maden ocağında (4 adet kalker, 1 adet kil ve 1 adet feldspat ocağı) yapılan delme çalışmaları sırasında delici uç ve makine çalışma parametreleri (darbe miktarı, baskı kuvveti, hava basıncı ve dönme hızı) sabit tutularak delme hızları yerinde ölçülmüştür. Bu ocaklardan, laboratuvar deneyleri için şekilsiz bloklar ve delme işleminden çıkan kırıntılardan numuneler alınmıştır. Alınan kırıntı numunelerden pasa irilik katsayısı, blok numunelerden ise kayaçların fiziksel ve mekanik özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca bu kaya birimlerinin delme oranı indeks (DRI) değerlerini belirlemek için Sievers minyatür delme deneyi ve kırılganlık deneyleri yapılmıştır. Çalışmalar sonunda, araziden alınan delme hızı verileri ile laboratuvarda yapılan deney sonuçları birlikte değerlendirilerek istatistiksel olarak irdelenmiştir. Arazi üzerinde ölçülen ilerleme hızları ile kayacın fiziksel ve mekanik özellikleri arasında anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. Laboratuvar ortamında belirlenen delinebilirlik değerlerinin delme-patlatma çalışmalarında ilerleme hızının tahmin edilmesinde güvenilir bir şekilde kullanılabileceği belirlenmiştir.
first_indexed 2024-04-10T12:26:08Z
format Article
id doaj.art-018877a6dde1416e9ed9df6c04d7914d
institution Directory Open Access Journal
issn 1300-7009
2147-5881
language English
last_indexed 2024-04-10T12:26:08Z
publishDate 2019-06-01
publisher Pamukkale University
record_format Article
series Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
spelling doaj.art-018877a6dde1416e9ed9df6c04d7914d2023-02-15T16:15:08ZengPamukkale UniversityPamukkale University Journal of Engineering Sciences1300-70092147-58812019-06-01253336341218Kayaçların fiziko-mekanik özelliklerinin delinebilirlik üzerindeki etkisinin araştırılmasıNazmi ŞengünAli Rıza KaradalBu çalışmada, altı farklı açık maden ocağında (4 adet kalker, 1 adet kil ve 1 adet feldspat ocağı) yapılan delme çalışmaları sırasında delici uç ve makine çalışma parametreleri (darbe miktarı, baskı kuvveti, hava basıncı ve dönme hızı) sabit tutularak delme hızları yerinde ölçülmüştür. Bu ocaklardan, laboratuvar deneyleri için şekilsiz bloklar ve delme işleminden çıkan kırıntılardan numuneler alınmıştır. Alınan kırıntı numunelerden pasa irilik katsayısı, blok numunelerden ise kayaçların fiziksel ve mekanik özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca bu kaya birimlerinin delme oranı indeks (DRI) değerlerini belirlemek için Sievers minyatür delme deneyi ve kırılganlık deneyleri yapılmıştır. Çalışmalar sonunda, araziden alınan delme hızı verileri ile laboratuvarda yapılan deney sonuçları birlikte değerlendirilerek istatistiksel olarak irdelenmiştir. Arazi üzerinde ölçülen ilerleme hızları ile kayacın fiziksel ve mekanik özellikleri arasında anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. Laboratuvar ortamında belirlenen delinebilirlik değerlerinin delme-patlatma çalışmalarında ilerleme hızının tahmin edilmesinde güvenilir bir şekilde kullanılabileceği belirlenmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/45556/583940drillabilitydrilling rate indexdrilling speedbrittlenessdelinebilirlikdelme oranı indeksidelme hızıkırılganlık
spellingShingle Nazmi Şengün
Ali Rıza Karadal
Kayaçların fiziko-mekanik özelliklerinin delinebilirlik üzerindeki etkisinin araştırılması
Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
drillability
drilling rate index
drilling speed
brittleness
delinebilirlik
delme oranı indeksi
delme hızı
kırılganlık
title Kayaçların fiziko-mekanik özelliklerinin delinebilirlik üzerindeki etkisinin araştırılması
title_full Kayaçların fiziko-mekanik özelliklerinin delinebilirlik üzerindeki etkisinin araştırılması
title_fullStr Kayaçların fiziko-mekanik özelliklerinin delinebilirlik üzerindeki etkisinin araştırılması
title_full_unstemmed Kayaçların fiziko-mekanik özelliklerinin delinebilirlik üzerindeki etkisinin araştırılması
title_short Kayaçların fiziko-mekanik özelliklerinin delinebilirlik üzerindeki etkisinin araştırılması
title_sort kayaclarin fiziko mekanik ozelliklerinin delinebilirlik uzerindeki etkisinin arastirilmasi
topic drillability
drilling rate index
drilling speed
brittleness
delinebilirlik
delme oranı indeksi
delme hızı
kırılganlık
url https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/45556/583940
work_keys_str_mv AT nazmisengun kayaclarınfizikomekanikozelliklerinindelinebilirlikuzerindekietkisininarastırılması
AT alirızakaradal kayaclarınfizikomekanikozelliklerinindelinebilirlikuzerindekietkisininarastırılması