Etyka i polityka. O twórczości Pawła Smoleńskiego

Artykuł jest próbą przyjrzenia się twórczości Pawła Smoleńskiego. Jest reporterem, publicystą, a od 1989 roku dziennikarzem „Gazety Wyborczej”. Jest autorem wielu książek zarówno o tematyce polskiej jak i międzynarodowej, uważany za najważniejszego polskiego prozaika od spraw izraelskich i Bliskieg...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Monika Wiszniowska
Format: Article
Language:English
Published: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2023-04-01
Series:Fabrica Litterarum Polono-Italica
Subjects:
Online Access:https://journals.us.edu.pl/index.php/flit/article/view/14545
_version_ 1797842548138442752
author Monika Wiszniowska
author_facet Monika Wiszniowska
author_sort Monika Wiszniowska
collection DOAJ
description Artykuł jest próbą przyjrzenia się twórczości Pawła Smoleńskiego. Jest reporterem, publicystą, a od 1989 roku dziennikarzem „Gazety Wyborczej”. Jest autorem wielu książek zarówno o tematyce polskiej jak i międzynarodowej, uważany za najważniejszego polskiego prozaika od spraw izraelskich i Bliskiego Wschodu. W tekście pokazuję autora reportaży jakby w dwóch rolach, odpowiednio ukonkretnianych na dwóch płaszczyznach tekstu. Pierwsza to rola pisarza społecznego i politycznego realizowana w warstwie tekstu, w której autor opowiada czytelnikowi o świecie, korzystając z dostępnej wiedzy stara się być znawcą, ekspertem, kimś w rodzaju przewodnika po nieznanym fragmencie świata. Próbuje go rozumieć, rozjaśnić i wytłumaczyć zjawiska w nim występujące. W przypadku książek Pawła Smoleńskiego, nie chodzi o jawną manifestację własnej ideologii ale o zasób poglądów, które wpływają na kształt tekstu. Dostrzec je możemy zarówno w tych nielicznych partiach, gdzie poznajemy sposób myślenia czy działania narratora ale przede wszystkim w głębszych pokładach narracji, gdzie odsłania się sposób myślenia Smoleńskiego o świecie. Druga rola to pisarz-humanista, który nie widzi możliwości opowiedzenia o jakichkolwiek skomplikowanych wydarzeniach naszej współczesności bez skupienia się na pojedynczych, ludzkich losach. Wsłuchuje się w opowieści swoich bohaterów, którzy  przekazują mu to, co przeżyli ale także odsłaniają własny sposób myślenia. W reportażach Smoleńskiego, nie tylko z resztą tych dotyczących Bliskiego Wschodu, wpisany jest projekt etyczny, którego punkt odniesienia stanowią wartości europejskie: racjonalizm i antropocentryczna perspektywa światopoglądowa. Obie role dopełniają się w twórczości autora kreując oryginalny idiom pisarski.
first_indexed 2024-04-09T16:49:43Z
format Article
id doaj.art-024d1d7594b74311a1803748c6a29cea
institution Directory Open Access Journal
issn 2658-185X
language English
last_indexed 2024-04-09T16:49:43Z
publishDate 2023-04-01
publisher Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
record_format Article
series Fabrica Litterarum Polono-Italica
spelling doaj.art-024d1d7594b74311a1803748c6a29cea2023-04-21T13:30:15ZengWydawnictwo Uniwersytetu ŚląskiegoFabrica Litterarum Polono-Italica2658-185X2023-04-0110.31261/FLPI.2023.06.06Etyka i polityka. O twórczości Pawła SmoleńskiegoMonika Wiszniowska0Uniwersytet Śląski w Katowicach Artykuł jest próbą przyjrzenia się twórczości Pawła Smoleńskiego. Jest reporterem, publicystą, a od 1989 roku dziennikarzem „Gazety Wyborczej”. Jest autorem wielu książek zarówno o tematyce polskiej jak i międzynarodowej, uważany za najważniejszego polskiego prozaika od spraw izraelskich i Bliskiego Wschodu. W tekście pokazuję autora reportaży jakby w dwóch rolach, odpowiednio ukonkretnianych na dwóch płaszczyznach tekstu. Pierwsza to rola pisarza społecznego i politycznego realizowana w warstwie tekstu, w której autor opowiada czytelnikowi o świecie, korzystając z dostępnej wiedzy stara się być znawcą, ekspertem, kimś w rodzaju przewodnika po nieznanym fragmencie świata. Próbuje go rozumieć, rozjaśnić i wytłumaczyć zjawiska w nim występujące. W przypadku książek Pawła Smoleńskiego, nie chodzi o jawną manifestację własnej ideologii ale o zasób poglądów, które wpływają na kształt tekstu. Dostrzec je możemy zarówno w tych nielicznych partiach, gdzie poznajemy sposób myślenia czy działania narratora ale przede wszystkim w głębszych pokładach narracji, gdzie odsłania się sposób myślenia Smoleńskiego o świecie. Druga rola to pisarz-humanista, który nie widzi możliwości opowiedzenia o jakichkolwiek skomplikowanych wydarzeniach naszej współczesności bez skupienia się na pojedynczych, ludzkich losach. Wsłuchuje się w opowieści swoich bohaterów, którzy  przekazują mu to, co przeżyli ale także odsłaniają własny sposób myślenia. W reportażach Smoleńskiego, nie tylko z resztą tych dotyczących Bliskiego Wschodu, wpisany jest projekt etyczny, którego punkt odniesienia stanowią wartości europejskie: racjonalizm i antropocentryczna perspektywa światopoglądowa. Obie role dopełniają się w twórczości autora kreując oryginalny idiom pisarski. https://journals.us.edu.pl/index.php/flit/article/view/14545Paweł Smoleńskireportaż literackietykapolityka
spellingShingle Monika Wiszniowska
Etyka i polityka. O twórczości Pawła Smoleńskiego
Fabrica Litterarum Polono-Italica
Paweł Smoleński
reportaż literacki
etyka
polityka
title Etyka i polityka. O twórczości Pawła Smoleńskiego
title_full Etyka i polityka. O twórczości Pawła Smoleńskiego
title_fullStr Etyka i polityka. O twórczości Pawła Smoleńskiego
title_full_unstemmed Etyka i polityka. O twórczości Pawła Smoleńskiego
title_short Etyka i polityka. O twórczości Pawła Smoleńskiego
title_sort etyka i polityka o tworczosci pawla smolenskiego
topic Paweł Smoleński
reportaż literacki
etyka
polityka
url https://journals.us.edu.pl/index.php/flit/article/view/14545
work_keys_str_mv AT monikawiszniowska etykaipolitykaotworczoscipawłasmolenskiego