Göller Bölgesi’nde Doğal Olarak Yetişen Prangos platychlaena (Endemik) Uçucu Yağının Kimyasal Kompozisyonu

Bu çalışma, Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde farklı lokasyonlarda yabani olarak yetişen Prangos platychlaena (endemik) bitkisinin meyvelerinin uçucu yağ oranını ve bileşenlerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Türe ait meyve örnekleri iki farklı lokasyondan (Isparta, Sütçüler/Çandır ve Burdur, Buca...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Arif Şanlı, Tahsin Karadoğan, Fatma Zehra Ok
Format: Article
Language:English
Published: Turkish Science and Technology Publishing (TURSTEP) 2023-12-01
Series:Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology
Subjects:
Online Access:https://www.agrifoodscience.com/index.php/TURJAF/article/view/6448
_version_ 1827389508639784960
author Arif Şanlı
Tahsin Karadoğan
Fatma Zehra Ok
author_facet Arif Şanlı
Tahsin Karadoğan
Fatma Zehra Ok
author_sort Arif Şanlı
collection DOAJ
description Bu çalışma, Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde farklı lokasyonlarda yabani olarak yetişen Prangos platychlaena (endemik) bitkisinin meyvelerinin uçucu yağ oranını ve bileşenlerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Türe ait meyve örnekleri iki farklı lokasyondan (Isparta, Sütçüler/Çandır ve Burdur, Bucak/Kızılkaya) sarı olum döneminde toplanmış, meyvelerin uçucu yağları hidrodistilasyon cihazı ile elde edilirken, uçucu yağ bileşenleri ise GC-MS cihazı kullanılarak belirlenmiştir. Çandır lokasyonunda yetişen bitkilerde meyve uçucu yağ oranı%0,16±0,02, Kızılkaya lokasyonunda ise%0,25±0,06 olarak belirlenmiştir. Çandır lokasyonundan alınan meyvelerin 54 bileşenden, Kızılkaya lokasyonundan alınan meyvelerin ise 44 bileşenden oluştuğu belirlenmiş, türün meyvelerinde toplam 73 farklı bileşen tespit edilmiştir. Uçucu yağı oluşturan bileşenler ve oranları lokasyonlara göre kalitatif ve kantitatif varyasyonlar göstermiştir. Her iki lokasyonda da uçucu yağı oluşturan ana bileşenler germacrene-D (%17,08-%20,24), β-bisabolene (%7,53-%17,83), β-copaene (%0,92-%11,70), caryophyllene oxide (%6,23-%6,30), β-farnesene (%3,21-%5,66), δ-cadinene (%3,50-%3,87) ve ledane (%3,35-%3,22) olarak tespit edilmiştir. Çalışmada türün yetiştiği bölgenin ekolojik faktörlerinin, özellikle rakımın uçucu yağ oranı ve bileşenleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu anlaşılmıştır.
first_indexed 2024-03-08T16:37:49Z
format Article
id doaj.art-028ed7f5770548f6bd1ffb50ecd0457d
institution Directory Open Access Journal
issn 2148-127X
language English
last_indexed 2024-03-08T16:37:49Z
publishDate 2023-12-01
publisher Turkish Science and Technology Publishing (TURSTEP)
record_format Article
series Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology
spelling doaj.art-028ed7f5770548f6bd1ffb50ecd0457d2024-01-05T12:06:43ZengTurkish Science and Technology Publishing (TURSTEP)Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology2148-127X2023-12-0111s12548255310.24925/turjaf.v11is1.2548-2553.64485149Göller Bölgesi’nde Doğal Olarak Yetişen Prangos platychlaena (Endemik) Uçucu Yağının Kimyasal KompozisyonuArif Şanlı0https://orcid.org/0000-0002-5443-2082Tahsin Karadoğan1https://orcid.org/0000-0002-3422-8295Fatma Zehra Ok2https://orcid.org/0000-0002-0199-572XIsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, IspartaIsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, IspartaIsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, IspartaBu çalışma, Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde farklı lokasyonlarda yabani olarak yetişen Prangos platychlaena (endemik) bitkisinin meyvelerinin uçucu yağ oranını ve bileşenlerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Türe ait meyve örnekleri iki farklı lokasyondan (Isparta, Sütçüler/Çandır ve Burdur, Bucak/Kızılkaya) sarı olum döneminde toplanmış, meyvelerin uçucu yağları hidrodistilasyon cihazı ile elde edilirken, uçucu yağ bileşenleri ise GC-MS cihazı kullanılarak belirlenmiştir. Çandır lokasyonunda yetişen bitkilerde meyve uçucu yağ oranı%0,16±0,02, Kızılkaya lokasyonunda ise%0,25±0,06 olarak belirlenmiştir. Çandır lokasyonundan alınan meyvelerin 54 bileşenden, Kızılkaya lokasyonundan alınan meyvelerin ise 44 bileşenden oluştuğu belirlenmiş, türün meyvelerinde toplam 73 farklı bileşen tespit edilmiştir. Uçucu yağı oluşturan bileşenler ve oranları lokasyonlara göre kalitatif ve kantitatif varyasyonlar göstermiştir. Her iki lokasyonda da uçucu yağı oluşturan ana bileşenler germacrene-D (%17,08-%20,24), β-bisabolene (%7,53-%17,83), β-copaene (%0,92-%11,70), caryophyllene oxide (%6,23-%6,30), β-farnesene (%3,21-%5,66), δ-cadinene (%3,50-%3,87) ve ledane (%3,35-%3,22) olarak tespit edilmiştir. Çalışmada türün yetiştiği bölgenin ekolojik faktörlerinin, özellikle rakımın uçucu yağ oranı ve bileşenleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu anlaşılmıştır.https://www.agrifoodscience.com/index.php/TURJAF/article/view/6448prangos platychlaena uçucu yağ oranı uçucu yağ bileşenleri lokasyon endemik
spellingShingle Arif Şanlı
Tahsin Karadoğan
Fatma Zehra Ok
Göller Bölgesi’nde Doğal Olarak Yetişen Prangos platychlaena (Endemik) Uçucu Yağının Kimyasal Kompozisyonu
Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology
prangos platychlaena
uçucu yağ oranı
uçucu yağ bileşenleri
lokasyon
endemik
title Göller Bölgesi’nde Doğal Olarak Yetişen Prangos platychlaena (Endemik) Uçucu Yağının Kimyasal Kompozisyonu
title_full Göller Bölgesi’nde Doğal Olarak Yetişen Prangos platychlaena (Endemik) Uçucu Yağının Kimyasal Kompozisyonu
title_fullStr Göller Bölgesi’nde Doğal Olarak Yetişen Prangos platychlaena (Endemik) Uçucu Yağının Kimyasal Kompozisyonu
title_full_unstemmed Göller Bölgesi’nde Doğal Olarak Yetişen Prangos platychlaena (Endemik) Uçucu Yağının Kimyasal Kompozisyonu
title_short Göller Bölgesi’nde Doğal Olarak Yetişen Prangos platychlaena (Endemik) Uçucu Yağının Kimyasal Kompozisyonu
title_sort goller bolgesi nde dogal olarak yetisen prangos platychlaena endemik ucucu yaginin kimyasal kompozisyonu
topic prangos platychlaena
uçucu yağ oranı
uçucu yağ bileşenleri
lokasyon
endemik
url https://www.agrifoodscience.com/index.php/TURJAF/article/view/6448
work_keys_str_mv AT arifsanlı gollerbolgesindedogalolarakyetisenprangosplatychlaenaendemikucucuyagınınkimyasalkompozisyonu
AT tahsinkaradogan gollerbolgesindedogalolarakyetisenprangosplatychlaenaendemikucucuyagınınkimyasalkompozisyonu
AT fatmazehraok gollerbolgesindedogalolarakyetisenprangosplatychlaenaendemikucucuyagınınkimyasalkompozisyonu