جنگ و مجسمه‌های شهری تهران؛ از واقعیت عینی تا امر ذهنی
جنگ‌های متعدد از جمله با روس‌ها در دوره قاجار، جنگ جهانی دوم در دوره پهلوی و جنگ هشت ساله با عراق در دوره جمهوری اسلامی تجربیاتی است که ایران معاصر طعم آن را چشیده است. از سوی دیگر تجربه حضور مجسمه شهری در تهران معاصر نیز این پرسش را به ذهن متبادر می‌سازد که مجسمه شهری به‌مثابه گونه هنری چگونه تجربی...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism
2016-06-01
|
| Series: | منظر |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://www.manzar-sj.com/article_16652_82e5e5d41582af678dbcc52e763b6876.pdf |
| _version_ | 1818932201333456896 |
|---|---|
| author | پدیده عادلوند |
| author_facet | پدیده عادلوند |
| author_sort | پدیده عادلوند |
| collection | DOAJ |
| description | جنگ‌های متعدد از جمله با روس‌ها در دوره قاجار، جنگ جهانی دوم در دوره پهلوی و جنگ هشت ساله با عراق در دوره جمهوری اسلامی تجربیاتی است که ایران معاصر طعم آن را چشیده است. از سوی دیگر تجربه حضور مجسمه شهری در تهران معاصر نیز این پرسش را به ذهن متبادر می‌سازد که مجسمه شهری به‌مثابه گونه هنری چگونه تجربیات جنگی را بازتاب داده است؟ و در دوره‌های مختلف چه رویکردهایی بر بازنمایی موضوع جنگ در آثار پدیدار شده است؟ این مقاله مبتنی بر روش تحقیق اسنادی است که در آن مجسمه‌ها به‌عنوان سند مورد بررسی قرار می‌گیرند. با استناد به کتب و اسناد تاریخی در مجموع 47 مجسمه در ارتباط با موضوع جنگ که تاریخ داشتند از دوره قاجار تا سال 1389 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد مجسمه‌های تهران را می‌توان به دو مقطع اصلی «قاجار تا انقلاب اسلامی» و «انقلاب اسلامی تا 1389» تقسیم کرد. در مقطع اول به‌واسطه تجربیات و هجوم‌های زیاد به کشور، جنگ معنای عام یعنی «تهاجم» دارد. از این رو سیاست حاکم از طریق مجسمه‌های شهری واقع در میادین – به‌عنوان عنصری حکومتی ـ سعی در نمایش قدرت نظامی حکومت می‌کند؛ از توپ‌های جنگی به‌عنوان نخستین نمونه‌‌ها تا پیکره‌های سواره‌نظام شاه. از سوی دیگر مفاهیم انقلابی بعد از مشروطه همچون عدالت‌خواهی و آزادی‌خواهی نیز در اشکال اسطوره‌ای مبارزه در فضای میدان نمود پیدا می‌کند. در مقطع دوم، انقلاب اسلامی باعث تفسیر دیگری از مدلول جنگ شده؛ به‌طوری‌که از جنگ به دفاع مقدس تعبیر می‌شود و اسطوره‌سازی، قهرمان‌سازی و بیان مفاهیم انقلابی و ارزشی هدف قرار می‌گیرد؛ ساخت مجسمه و سردیس فیگوراتیو از شهدا به‌عنوان تکریم مقام قهرمانان دفاع مقدس و یادمان‌ها و مجسمه‌های انتزاعی از مفاهیمی چون شهادت، ایستادگی و رشادت که هم در فضاهای عمومی (بوستان، میدان، خیابان) و هم غیرعمومی (حاشیه بزرگراه) نصب می‌شوند. |
| first_indexed | 2024-12-20T04:28:43Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-043bdfbbbbc04778b9bb537958f3a983 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2008-7446 2008-2169 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-12-20T04:28:43Z |
| publishDate | 2016-06-01 |
| publisher | Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism |
| record_format | Article |
| series | منظر |
| spelling | doaj.art-043bdfbbbbc04778b9bb537958f3a9832022-12-21T19:53:26ZengNazar research center for Art, Architecture & Urbanismمنظر2008-74462008-21692016-06-01834829316652جنگ و مجسمه‌های شهری تهران؛ از واقعیت عینی تا امر ذهنیپدیده عادلوند0پژوهشگر دکتری پژوهش هنر / دانشگاه الزهراجنگ‌های متعدد از جمله با روس‌ها در دوره قاجار، جنگ جهانی دوم در دوره پهلوی و جنگ هشت ساله با عراق در دوره جمهوری اسلامی تجربیاتی است که ایران معاصر طعم آن را چشیده است. از سوی دیگر تجربه حضور مجسمه شهری در تهران معاصر نیز این پرسش را به ذهن متبادر می‌سازد که مجسمه شهری به‌مثابه گونه هنری چگونه تجربیات جنگی را بازتاب داده است؟ و در دوره‌های مختلف چه رویکردهایی بر بازنمایی موضوع جنگ در آثار پدیدار شده است؟ این مقاله مبتنی بر روش تحقیق اسنادی است که در آن مجسمه‌ها به‌عنوان سند مورد بررسی قرار می‌گیرند. با استناد به کتب و اسناد تاریخی در مجموع 47 مجسمه در ارتباط با موضوع جنگ که تاریخ داشتند از دوره قاجار تا سال 1389 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد مجسمه‌های تهران را می‌توان به دو مقطع اصلی «قاجار تا انقلاب اسلامی» و «انقلاب اسلامی تا 1389» تقسیم کرد. در مقطع اول به‌واسطه تجربیات و هجوم‌های زیاد به کشور، جنگ معنای عام یعنی «تهاجم» دارد. از این رو سیاست حاکم از طریق مجسمه‌های شهری واقع در میادین – به‌عنوان عنصری حکومتی ـ سعی در نمایش قدرت نظامی حکومت می‌کند؛ از توپ‌های جنگی به‌عنوان نخستین نمونه‌‌ها تا پیکره‌های سواره‌نظام شاه. از سوی دیگر مفاهیم انقلابی بعد از مشروطه همچون عدالت‌خواهی و آزادی‌خواهی نیز در اشکال اسطوره‌ای مبارزه در فضای میدان نمود پیدا می‌کند. در مقطع دوم، انقلاب اسلامی باعث تفسیر دیگری از مدلول جنگ شده؛ به‌طوری‌که از جنگ به دفاع مقدس تعبیر می‌شود و اسطوره‌سازی، قهرمان‌سازی و بیان مفاهیم انقلابی و ارزشی هدف قرار می‌گیرد؛ ساخت مجسمه و سردیس فیگوراتیو از شهدا به‌عنوان تکریم مقام قهرمانان دفاع مقدس و یادمان‌ها و مجسمه‌های انتزاعی از مفاهیمی چون شهادت، ایستادگی و رشادت که هم در فضاهای عمومی (بوستان، میدان، خیابان) و هم غیرعمومی (حاشیه بزرگراه) نصب می‌شوند.http://www.manzar-sj.com/article_16652_82e5e5d41582af678dbcc52e763b6876.pdfمجسمه شهریجنگتهران معاصرانقلاب |
| spellingShingle | پدیده عادلوند جنگ و مجسمه‌های شهری تهران؛ از واقعیت عینی تا امر ذهنی منظر مجسمه شهری جنگ تهران معاصر انقلاب |
| title | جنگ و مجسمه‌های شهری تهران؛ از واقعیت عینی تا امر ذهنی |
| title_full | جنگ و مجسمه‌های شهری تهران؛ از واقعیت عینی تا امر ذهنی |
| title_fullStr | جنگ و مجسمه‌های شهری تهران؛ از واقعیت عینی تا امر ذهنی |
| title_full_unstemmed | جنگ و مجسمه‌های شهری تهران؛ از واقعیت عینی تا امر ذهنی |
| title_short | جنگ و مجسمه‌های شهری تهران؛ از واقعیت عینی تا امر ذهنی |
| title_sort | جنگ و مجسمه‌های شهری تهران؛ از واقعیت عینی تا امر ذهنی |
| topic | مجسمه شهری جنگ تهران معاصر انقلاب |
| url | http://www.manzar-sj.com/article_16652_82e5e5d41582af678dbcc52e763b6876.pdf |
| work_keys_str_mv | AT pdydhʿạdlwnd jngwmjsmhhạysẖhrythrạnạzwạqʿytʿynytạạmrdẖhny |