بررسی مقابله‌ای راهکارهای ترجمه عبارت‌های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارو

ترجمه طنز به شکل دوبله و زیرنویس، پیوسته چالشی جدی برای مترجمان این حوزه است. از نظر کیارو بیشتر لطیفه‌ها فرهنگ‌‌محور هستند و ممکن است یک لطیفه خاص، برای یک شخص ناآشنا با فرهنگ، هیچ حس خنده‌داری نداشته‌باشد. مترجم گاهی ناگزیر می‌شود برای پیشگیری از انتقادهای اجتماعی، دست به حذف و یا تغییر در بخشهایی...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: میثم اکبری, فرشته افضلی
Format: Article
Language:English
Published: The University of Tehran 2023-02-01
Series:پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی
Subjects:
Online Access:https://jflr.ut.ac.ir/article_90572_0a2de4578b26fe1ef7f25bef40af4616.pdf
_version_ 1826864257718812672
author میثم اکبری
فرشته افضلی
author_facet میثم اکبری
فرشته افضلی
author_sort میثم اکبری
collection DOAJ
description ترجمه طنز به شکل دوبله و زیرنویس، پیوسته چالشی جدی برای مترجمان این حوزه است. از نظر کیارو بیشتر لطیفه‌ها فرهنگ‌‌محور هستند و ممکن است یک لطیفه خاص، برای یک شخص ناآشنا با فرهنگ، هیچ حس خنده‌داری نداشته‌باشد. مترجم گاهی ناگزیر می‌شود برای پیشگیری از انتقادهای اجتماعی، دست به حذف و یا تغییر در بخشهایی بزند. با مقایسه شیوه‌های به‌کار‌رفته در ترجمۀ عبارت‌های طنزآمیز، نتایج نشان از آن دارد که مترجمان در رویارویی با این چالش‌ها، شیوه‌ها و عملکردهای متفاوتی را به نمایش می‌گذارند. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مقابله‌ای راهکارهای انتقال پیام‌های طنزآمیز در فیلم فارسی «مارمولک» بر پایه مدل کیارو می‌پردازد تا عملکرد مترجم را در رویارویی با موارد اشکال‌برانگیز در ترجمه زیرنویس ارزیابی کند. به این منظور، همه دیالوگ‌های طنز، شناسایی و متن مبدأ و مقصد خط‌ به‌خط با هم تطبیق داده‌شد، آنگاه در جدول‌های جداگانه تقسیم‌بندی‌گردید. به‌گونه کلی و بر پایه تجزیه‌و‌تحلیل دیالوگ‌های فیلم، یافته‌ها نشان‌می‌دهد که شگرد «حذف» به میزان (31% ) و «جایگزینی» با (29%) به ترتیب، پرکاربردترین و شگرد «ترجمۀ تحت‌اللفظی» با اختصاص (17%) کم‌کاربردترین راهکار مترجم در زیرنویس این فیلم است. گفتنی است در جایی که مترجم راهکار حذف را به‌کار‌برده، محصول پایانی را از هرگونه حس طنز خالی نموده‌است
first_indexed 2024-04-10T05:33:01Z
format Article
id doaj.art-054538a5369e456eb0ad1b91398cb7a5
institution Directory Open Access Journal
issn 2588-4123
2588-7521
language English
last_indexed 2025-02-16T21:18:42Z
publishDate 2023-02-01
publisher The University of Tehran
record_format Article
series پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی
spelling doaj.art-054538a5369e456eb0ad1b91398cb7a52025-01-18T10:20:53ZengThe University of Tehranپژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی2588-41232588-75212023-02-0112447348810.22059/jflr.2021.326089.85890572بررسی مقابله‌ای راهکارهای ترجمه عبارت‌های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارومیثم اکبری0فرشته افضلی1گروه مترجمی زبان عربی دانشگاه دامغان، دامغان، ایران.گروه مترجمی زبان عربی دانشکده علوم انسانی، دانشگاه ملی دامغان، دامغان، ایران.ترجمه طنز به شکل دوبله و زیرنویس، پیوسته چالشی جدی برای مترجمان این حوزه است. از نظر کیارو بیشتر لطیفه‌ها فرهنگ‌‌محور هستند و ممکن است یک لطیفه خاص، برای یک شخص ناآشنا با فرهنگ، هیچ حس خنده‌داری نداشته‌باشد. مترجم گاهی ناگزیر می‌شود برای پیشگیری از انتقادهای اجتماعی، دست به حذف و یا تغییر در بخشهایی بزند. با مقایسه شیوه‌های به‌کار‌رفته در ترجمۀ عبارت‌های طنزآمیز، نتایج نشان از آن دارد که مترجمان در رویارویی با این چالش‌ها، شیوه‌ها و عملکردهای متفاوتی را به نمایش می‌گذارند. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مقابله‌ای راهکارهای انتقال پیام‌های طنزآمیز در فیلم فارسی «مارمولک» بر پایه مدل کیارو می‌پردازد تا عملکرد مترجم را در رویارویی با موارد اشکال‌برانگیز در ترجمه زیرنویس ارزیابی کند. به این منظور، همه دیالوگ‌های طنز، شناسایی و متن مبدأ و مقصد خط‌ به‌خط با هم تطبیق داده‌شد، آنگاه در جدول‌های جداگانه تقسیم‌بندی‌گردید. به‌گونه کلی و بر پایه تجزیه‌و‌تحلیل دیالوگ‌های فیلم، یافته‌ها نشان‌می‌دهد که شگرد «حذف» به میزان (31% ) و «جایگزینی» با (29%) به ترتیب، پرکاربردترین و شگرد «ترجمۀ تحت‌اللفظی» با اختصاص (17%) کم‌کاربردترین راهکار مترجم در زیرنویس این فیلم است. گفتنی است در جایی که مترجم راهکار حذف را به‌کار‌برده، محصول پایانی را از هرگونه حس طنز خالی نموده‌استhttps://jflr.ut.ac.ir/article_90572_0a2de4578b26fe1ef7f25bef40af4616.pdf: ترجمه دیداری‌شنیداریزیرنویس طنزکیارومارمولکجانشینیجایگزینی
spellingShingle میثم اکبری
فرشته افضلی
بررسی مقابله‌ای راهکارهای ترجمه عبارت‌های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارو
پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی
: ترجمه دیداری‌شنیداری
زیرنویس طنز
کیارو
مارمولک
جانشینی
جایگزینی
title بررسی مقابله‌ای راهکارهای ترجمه عبارت‌های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارو
title_full بررسی مقابله‌ای راهکارهای ترجمه عبارت‌های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارو
title_fullStr بررسی مقابله‌ای راهکارهای ترجمه عبارت‌های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارو
title_full_unstemmed بررسی مقابله‌ای راهکارهای ترجمه عبارت‌های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارو
title_short بررسی مقابله‌ای راهکارهای ترجمه عبارت‌های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارو
title_sort بررسی مقابله‌ای راهکارهای ترجمه عبارت‌های طنزآمیز در زیرنویس عربی فیلم فارسی مارمولک بر پایه الگوی کیارو
topic : ترجمه دیداری‌شنیداری
زیرنویس طنز
کیارو
مارمولک
جانشینی
جایگزینی
url https://jflr.ut.ac.ir/article_90572_0a2de4578b26fe1ef7f25bef40af4616.pdf
work_keys_str_mv AT mytẖmạḵbry brrsymqạblhạyrạhḵạrhạytrjmhʿbạrthạyṭnzậmyzdrzyrnwysʿrbyfylmfạrsymạrmwlḵbrpạyhạlgwyḵyạrw
AT frsẖthạfḍly brrsymqạblhạyrạhḵạrhạytrjmhʿbạrthạyṭnzậmyzdrzyrnwysʿrbyfylmfạrsymạrmwlḵbrpạyhạlgwyḵyạrw