بررسی تطبیقی ابزارهای مدل‏‌سازی خدمات هیدرولوژیکی اکوسیستم

مدل‏سازی "خدمات اکوسیستم" (Ecosystem Services) به‏‏‌عنوان راهکاری در جهت کاهش مسائل ناشی از مدیریت ناپایدار منابع طبیعی، طی دو دهه گذشته مورد توجه بوده است و خدمات اکوسیستم مرتبط با آب در میان بیشترین مطالعات قرار دارند. ابزارهای مدل‌‏سازی خدمات هیدرولوژیک اکوسیستم در دو طبقه نرم‌‏افزارهای...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: زهرا اسدالهی, مصطفی کشتکار
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2019-11-01
Series:آب و توسعه پایدار
Subjects:
Online Access:https://jwsd.um.ac.ir/article_31925_9c8fe28c8861f675c6a0551ba060ce3c.pdf
_version_ 1818140539181072384
author زهرا اسدالهی
مصطفی کشتکار
author_facet زهرا اسدالهی
مصطفی کشتکار
author_sort زهرا اسدالهی
collection DOAJ
description مدل‏سازی "خدمات اکوسیستم" (Ecosystem Services) به‏‏‌عنوان راهکاری در جهت کاهش مسائل ناشی از مدیریت ناپایدار منابع طبیعی، طی دو دهه گذشته مورد توجه بوده است و خدمات اکوسیستم مرتبط با آب در میان بیشترین مطالعات قرار دارند. ابزارهای مدل‌‏سازی خدمات هیدرولوژیک اکوسیستم در دو طبقه نرم‌‏افزارهای سنتی هیدرولوژیک و نرم‏افزارهای تخصصی خدمات اکوسیستم قرار دارند. پژوهش حاضر به معرفی و مقایسه برخی نرم‌‏افزارها باتوجه‏‌به داده‌‏های مورد نیاز برای اجرای مدل، سهولت استفاده، قابلیت پاسخ به سوالات و تفسیر نتایج می‏‌پردازد. SWAT و VIC نمونه‌‏ای از نرم‌‏افزارهای سنتی با تأکید بر فرآیندهای سازنده خدمات اکوسیستم هستند در حالی‏که InVEST و ARIES، نرم‌‏افزارهای تخصصی خدمات اکوسیستم با تاکید بر تجسم مکانی این خدمات در سطح سیمای سرزمین هستند. مطالعه حاظر نشان می‏دهد، درصورتی‏که داده‌‏های مناسب و تخصص مورد نیاز برای اجرای مدل در دسترس باشد، بررسی خدمات هیدرولوژیک با نرم‏‌افزارهای SWAT و VIC توصیه می‏شود. این نرم‌‏افزارها می‌‏توانند اطلاعات و جزئیات بیشتری مانند تبخیر و تعرق، رواناب سطحی، جریان زیرسطحی، بار رسوب، نیترات و فسفر کل در اختیار کاربر قرار دهند. درحالی‏که نرم‏افزارهای InVEST و ARIES برای افرادغیرمتخصص مناسب‌‏تر بوده و قادر هستند تصویری کلی از خدمات اکوسیستم با وجود داده‏‌های کم‏تر ارائه نمایند. ‌
first_indexed 2024-12-11T10:45:35Z
format Article
id doaj.art-060ab647ed0346fe954f1dbd5f178d3e
institution Directory Open Access Journal
issn 2423-5474
2717-3321
language fas
last_indexed 2024-12-11T10:45:35Z
publishDate 2019-11-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series آب و توسعه پایدار
spelling doaj.art-060ab647ed0346fe954f1dbd5f178d3e2022-12-22T01:10:29ZfasFerdowsi University of Mashhadآب و توسعه پایدار2423-54742717-33212019-11-0162475410.22067/jwsd.v6i2.8106631925بررسی تطبیقی ابزارهای مدل‏‌سازی خدمات هیدرولوژیکی اکوسیستمزهرا اسدالهی0مصطفی کشتکار1دانشگاه لرستاندانشگاه شهید بهشتیمدل‏سازی "خدمات اکوسیستم" (Ecosystem Services) به‏‏‌عنوان راهکاری در جهت کاهش مسائل ناشی از مدیریت ناپایدار منابع طبیعی، طی دو دهه گذشته مورد توجه بوده است و خدمات اکوسیستم مرتبط با آب در میان بیشترین مطالعات قرار دارند. ابزارهای مدل‌‏سازی خدمات هیدرولوژیک اکوسیستم در دو طبقه نرم‌‏افزارهای سنتی هیدرولوژیک و نرم‏افزارهای تخصصی خدمات اکوسیستم قرار دارند. پژوهش حاضر به معرفی و مقایسه برخی نرم‌‏افزارها باتوجه‏‌به داده‌‏های مورد نیاز برای اجرای مدل، سهولت استفاده، قابلیت پاسخ به سوالات و تفسیر نتایج می‏‌پردازد. SWAT و VIC نمونه‌‏ای از نرم‌‏افزارهای سنتی با تأکید بر فرآیندهای سازنده خدمات اکوسیستم هستند در حالی‏که InVEST و ARIES، نرم‌‏افزارهای تخصصی خدمات اکوسیستم با تاکید بر تجسم مکانی این خدمات در سطح سیمای سرزمین هستند. مطالعه حاظر نشان می‏دهد، درصورتی‏که داده‌‏های مناسب و تخصص مورد نیاز برای اجرای مدل در دسترس باشد، بررسی خدمات هیدرولوژیک با نرم‏‌افزارهای SWAT و VIC توصیه می‏شود. این نرم‌‏افزارها می‌‏توانند اطلاعات و جزئیات بیشتری مانند تبخیر و تعرق، رواناب سطحی، جریان زیرسطحی، بار رسوب، نیترات و فسفر کل در اختیار کاربر قرار دهند. درحالی‏که نرم‏افزارهای InVEST و ARIES برای افرادغیرمتخصص مناسب‌‏تر بوده و قادر هستند تصویری کلی از خدمات اکوسیستم با وجود داده‏‌های کم‏تر ارائه نمایند. ‌https://jwsd.um.ac.ir/article_31925_9c8fe28c8861f675c6a0551ba060ce3c.pdfتولید آبکنترل سیلابنگهداشت خاکswatinvestaries
spellingShingle زهرا اسدالهی
مصطفی کشتکار
بررسی تطبیقی ابزارهای مدل‏‌سازی خدمات هیدرولوژیکی اکوسیستم
آب و توسعه پایدار
تولید آب
کنترل سیلاب
نگهداشت خاک
swat
invest
aries
title بررسی تطبیقی ابزارهای مدل‏‌سازی خدمات هیدرولوژیکی اکوسیستم
title_full بررسی تطبیقی ابزارهای مدل‏‌سازی خدمات هیدرولوژیکی اکوسیستم
title_fullStr بررسی تطبیقی ابزارهای مدل‏‌سازی خدمات هیدرولوژیکی اکوسیستم
title_full_unstemmed بررسی تطبیقی ابزارهای مدل‏‌سازی خدمات هیدرولوژیکی اکوسیستم
title_short بررسی تطبیقی ابزارهای مدل‏‌سازی خدمات هیدرولوژیکی اکوسیستم
title_sort بررسی تطبیقی ابزارهای مدل‏‌سازی خدمات هیدرولوژیکی اکوسیستم
topic تولید آب
کنترل سیلاب
نگهداشت خاک
swat
invest
aries
url https://jwsd.um.ac.ir/article_31925_9c8fe28c8861f675c6a0551ba060ce3c.pdf
work_keys_str_mv AT zhrạạsdạlhy brrsytṭbyqyạbzạrhạymdlsạzykẖdmạthydrwlwzẖyḵyạḵwsystm
AT mṣṭfyḵsẖtḵạr brrsytṭbyqyạbzạrhạymdlsạzykẖdmạthydrwlwzẖyḵyạḵwsystm