Memlûkler Tarafından Katledilen Dulkadir Emirleri
Anadolu’nun Moğollar tarafından istila edilmesinden itibaren uzun bir dönem Anadolu, siyasi açıdan istikrarsız bir süreç yaşadı. Moğolların getirdiği huzursuzlukla Türkmenler Kuzey Suriye’ye doğru hareket etmişlerdir. Diğer yandan Kahire merkezli Memlûkler, XIII. asrın ortalarından itibaren Kuzey Su...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selçuk University
2020-02-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1725218 |
| _version_ | 1797686246443581440 |
|---|---|
| author | Samet Alıç |
| author_facet | Samet Alıç |
| author_sort | Samet Alıç |
| collection | DOAJ |
| description | Anadolu’nun Moğollar tarafından istila edilmesinden itibaren uzun bir dönem Anadolu, siyasi açıdan istikrarsız bir süreç yaşadı. Moğolların getirdiği huzursuzlukla Türkmenler Kuzey Suriye’ye doğru hareket etmişlerdir. Diğer yandan Kahire merkezli Memlûkler, XIII. asrın ortalarından itibaren Kuzey Suriye ve Anadolu’nun güney bölgesinde siyasi ve askeri faaliyetlerini arttırmıştır. Kuzey Suriye’ye hareket eden Türkmenleri kontrol altına almaya çalışan Memlûklerin bölgedeki faaliyetleri buradaki Türkmen nüfusunun artmasını sağlamıştır. XIII. asrın sonunda Memlûkler, Halep’ten Maraş’a kadar olan bölgeyi de ele geçirmişler ve bu bölgelerin idaresini Halep valiliğine bağlı Türkmenlere bırakmışlardır.İlhanlıların güçlü hükümdarı Ebu Sait Bahadır Han’ın 1335 yılındaki vefatı ile beraber Anadolu’da birçok Türkmen beyi özgürce hareket etmeye başlamış ve Anadolu’da yeni bir siyasi ortam meydana gelmiştir. Bu özgür ortamdan istifade eden Dulkadiroğulları Anadolu’nun güneyinde Memlûklere tabi Tevâif-i Mülûk’ten biri olarak zuhur etmişlerdir. Dulkadiroğulları her ne kadar Memlûklere tabi olarak ortaya çıksa da metbûlarına karşı sık sık savaşmışlar ve bağımsız olmak istemişlerdir. Memlûkler ise Dulkadirlilerin bağımsızlıklarına ve kendi başlarına hareket etmelerine imkân vermemek için onları sürekli baskı altında tutmak istemişlerdir. Bu sebeple Memlûkler kendisine itaat etmeyen Dulkadir emirlerini katletmekten hiç çekinmemişlerdir. Nitekim Dulkadirlilerin ilk üç emiri olan Zeyneddin Karaca Bey 1337-1353 , Halil Bey 1355-1386 ve Sevli Bey 1386-1398 katledildiler. Sonraki dönemde ise Melik Arslan Bey 1454-1465 ve Şehsuvar Bey 1466-1472 de katledildiler. Memlûkler; Zeyneddin Karaca Bey ve Şehsuvar Bey’in hal edilmesi için önemli büyüklükte bir Memlûk ordusunu Dulkadirliler üzerine göndermişlerdir. Halil Bey, Sevli Bey ve Melik Arslan Bey’in hal edilmesi için ise suikast düzenlemeyi tercih etmişlerdir.Memlûkler itaatsiz gördükleri emirleri katlettikten sonra Dulkadir Beyliği’nin başına geçecek emir hususunda özenli davranmışlardır. Başa geçecek emirin Memlûklere tam itaat sözü vermesini dikkate almışlardır. Özellikle XV. asırdan itibaren Memlûklerin Dulkadir üzerindeki kontrolü daha zor bir hal almıştır. Çünkü bu dönemde Anadolu’daki siyasi üstünlük Osmanlılara geçmiştir. Böylece XV. asırda Dulkadir Beyliği; Memlûkler ile Osmanlılar arasında üstünlük mücadelesinin yaşandığı saha olmuştur. XVI. asırda Osmanlılar, hem Memlûk hem de Dulkadir topraklarını hâkimiyeti altına almışlardır. |
| first_indexed | 2024-03-12T01:02:37Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-0702890768f342ea8ae0b240461a1c31 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2667-4750 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-12T01:02:37Z |
| publishDate | 2020-02-01 |
| publisher | Selçuk University |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj.art-0702890768f342ea8ae0b240461a1c312023-09-14T08:49:31ZengSelçuk UniversitySelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502020-02-01438394154Memlûkler Tarafından Katledilen Dulkadir EmirleriSamet Alıç0Kahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAnadolu’nun Moğollar tarafından istila edilmesinden itibaren uzun bir dönem Anadolu, siyasi açıdan istikrarsız bir süreç yaşadı. Moğolların getirdiği huzursuzlukla Türkmenler Kuzey Suriye’ye doğru hareket etmişlerdir. Diğer yandan Kahire merkezli Memlûkler, XIII. asrın ortalarından itibaren Kuzey Suriye ve Anadolu’nun güney bölgesinde siyasi ve askeri faaliyetlerini arttırmıştır. Kuzey Suriye’ye hareket eden Türkmenleri kontrol altına almaya çalışan Memlûklerin bölgedeki faaliyetleri buradaki Türkmen nüfusunun artmasını sağlamıştır. XIII. asrın sonunda Memlûkler, Halep’ten Maraş’a kadar olan bölgeyi de ele geçirmişler ve bu bölgelerin idaresini Halep valiliğine bağlı Türkmenlere bırakmışlardır.İlhanlıların güçlü hükümdarı Ebu Sait Bahadır Han’ın 1335 yılındaki vefatı ile beraber Anadolu’da birçok Türkmen beyi özgürce hareket etmeye başlamış ve Anadolu’da yeni bir siyasi ortam meydana gelmiştir. Bu özgür ortamdan istifade eden Dulkadiroğulları Anadolu’nun güneyinde Memlûklere tabi Tevâif-i Mülûk’ten biri olarak zuhur etmişlerdir. Dulkadiroğulları her ne kadar Memlûklere tabi olarak ortaya çıksa da metbûlarına karşı sık sık savaşmışlar ve bağımsız olmak istemişlerdir. Memlûkler ise Dulkadirlilerin bağımsızlıklarına ve kendi başlarına hareket etmelerine imkân vermemek için onları sürekli baskı altında tutmak istemişlerdir. Bu sebeple Memlûkler kendisine itaat etmeyen Dulkadir emirlerini katletmekten hiç çekinmemişlerdir. Nitekim Dulkadirlilerin ilk üç emiri olan Zeyneddin Karaca Bey 1337-1353 , Halil Bey 1355-1386 ve Sevli Bey 1386-1398 katledildiler. Sonraki dönemde ise Melik Arslan Bey 1454-1465 ve Şehsuvar Bey 1466-1472 de katledildiler. Memlûkler; Zeyneddin Karaca Bey ve Şehsuvar Bey’in hal edilmesi için önemli büyüklükte bir Memlûk ordusunu Dulkadirliler üzerine göndermişlerdir. Halil Bey, Sevli Bey ve Melik Arslan Bey’in hal edilmesi için ise suikast düzenlemeyi tercih etmişlerdir.Memlûkler itaatsiz gördükleri emirleri katlettikten sonra Dulkadir Beyliği’nin başına geçecek emir hususunda özenli davranmışlardır. Başa geçecek emirin Memlûklere tam itaat sözü vermesini dikkate almışlardır. Özellikle XV. asırdan itibaren Memlûklerin Dulkadir üzerindeki kontrolü daha zor bir hal almıştır. Çünkü bu dönemde Anadolu’daki siyasi üstünlük Osmanlılara geçmiştir. Böylece XV. asırda Dulkadir Beyliği; Memlûkler ile Osmanlılar arasında üstünlük mücadelesinin yaşandığı saha olmuştur. XVI. asırda Osmanlılar, hem Memlûk hem de Dulkadir topraklarını hâkimiyeti altına almışlardır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1725218memlûkdulkadirzeyneddin karacahalilsevlimelik arslanşehsuvar bey.mamluksdulkadirszeyneddin karacahalilsevlimelik arslanşehsuvar |
| spellingShingle | Samet Alıç Memlûkler Tarafından Katledilen Dulkadir Emirleri Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi memlûk dulkadir zeyneddin karaca halil sevli melik arslan şehsuvar bey. mamluks dulkadirs zeyneddin karaca halil sevli melik arslan şehsuvar |
| title | Memlûkler Tarafından Katledilen Dulkadir Emirleri |
| title_full | Memlûkler Tarafından Katledilen Dulkadir Emirleri |
| title_fullStr | Memlûkler Tarafından Katledilen Dulkadir Emirleri |
| title_full_unstemmed | Memlûkler Tarafından Katledilen Dulkadir Emirleri |
| title_short | Memlûkler Tarafından Katledilen Dulkadir Emirleri |
| title_sort | memlukler tarafindan katledilen dulkadir emirleri |
| topic | memlûk dulkadir zeyneddin karaca halil sevli melik arslan şehsuvar bey. mamluks dulkadirs zeyneddin karaca halil sevli melik arslan şehsuvar |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1725218 |
| work_keys_str_mv | AT sametalıc memluklertarafındankatledilendulkadiremirleri |