واژه‌شناسی خویشاوندی در قرآن

پیوندهای خویشاوندی و روابط خانوادگی، گستره وسیعی از آیات قرآن را به خود اختصاص داده و در زمینه‌های مختلفی فقهی، تاریخی و اجتماعی مطرح شده و محمول احکام بسیاری درخصوص محرمیت، ارث، احسان و انفاق، ازدواج و طلاق و غیره قرار گرفته است. پژوهش حاضر عهده‌دار شناخت واژگان حوزه خویشاوندی در قرآن و تبیین دلالت...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: محمد ناصحی, لیلا السادات مروجی
Format: Article
Language:fas
Published: Payame Noor University 2019-03-01
Series:Pizhūhish/Nāmah-i Tafsīr va Zabān-i Qurān
Subjects:
Online Access:http://quran.journals.pnu.ac.ir/article_6002_abc2a61545c675615b7b2f5a5859f2f9.pdf
_version_ 1818041755903197184
author محمد ناصحی
لیلا السادات مروجی
author_facet محمد ناصحی
لیلا السادات مروجی
author_sort محمد ناصحی
collection DOAJ
description پیوندهای خویشاوندی و روابط خانوادگی، گستره وسیعی از آیات قرآن را به خود اختصاص داده و در زمینه‌های مختلفی فقهی، تاریخی و اجتماعی مطرح شده و محمول احکام بسیاری درخصوص محرمیت، ارث، احسان و انفاق، ازدواج و طلاق و غیره قرار گرفته است. پژوهش حاضر عهده‌دار شناخت واژگان حوزه خویشاوندی در قرآن و تبیین دلالت آن واژگان بر انواع روابط و پیوندهای خویشاوندی از خلال مطالعه آیات قرآن و با تکیه بر اقوال لغویون و نظرات مفسران قرآن کریم است. واژگان به‌کار گرفته شده در قرآن کریم جهت توصیف روابط خویشاوندی از حیث کمیت، وسعت و دوری و نزدیکی عبارت‌اند از: «اهل، آل، عشیره، رهط، فصیله، قبیله، شعب و قوم» و نیز واژه‌های «قربی و ارحام.» در میان واژگان مذکور، واژه «اهل» کوچک‌ترین واحد خویشاوندی و واژه «شعب» بزرگ‌ترین واحد خویشاوندی را نشان می‌دهد. بدین معنا که واژه «اهل» ظهور در معنای خانواده فرد داشته و به ترتیب واژه‌های «آل، عشیره، رهط و فصیله» گستره وسیع‌تری از خویشاوندان را در برمی‌گیرند. واژگان «قبیله و شعب» اشاره به حوزه وسیع خویشاوندی در طبقات انساب عربی داشته و بیانگر روابط نسبی دور، پیچیده و البته ادعایی ایشان است. دلالت واژه «قوم» بر معنای خویشاوندی دلالتی تضمنی است و در قرآن کریم در معنای خویشاوندی نیز استعمال شده است. همه واژگان مذکور توصیفگر روابط نسبی در ابعاد مختلف بوده و درخصوص «عشیره، رهط و فصیله» به «اقارب نزدیک پدری فرد» اطلاق می‌شوند.
first_indexed 2024-12-10T08:35:28Z
format Article
id doaj.art-07a4285ef45747ab9020840792b17c4f
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-3804
2538-614X
language fas
last_indexed 2024-12-10T08:35:28Z
publishDate 2019-03-01
publisher Payame Noor University
record_format Article
series Pizhūhish/Nāmah-i Tafsīr va Zabān-i Qurān
spelling doaj.art-07a4285ef45747ab9020840792b17c4f2022-12-22T01:55:59ZfasPayame Noor UniversityPizhūhish/Nāmah-i Tafsīr va Zabān-i Qurān2322-38042538-614X2019-03-017220922810.30473/quran.2019.60026002واژه‌شناسی خویشاوندی در قرآنمحمد ناصحی0لیلا السادات مروجی1استادیار گروه معارف اسلامی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایراناستادیار گروه علوم قرآن و حدیث، مرکز کاشان، دانشگاه پیام نور، کاشان، ایرانپیوندهای خویشاوندی و روابط خانوادگی، گستره وسیعی از آیات قرآن را به خود اختصاص داده و در زمینه‌های مختلفی فقهی، تاریخی و اجتماعی مطرح شده و محمول احکام بسیاری درخصوص محرمیت، ارث، احسان و انفاق، ازدواج و طلاق و غیره قرار گرفته است. پژوهش حاضر عهده‌دار شناخت واژگان حوزه خویشاوندی در قرآن و تبیین دلالت آن واژگان بر انواع روابط و پیوندهای خویشاوندی از خلال مطالعه آیات قرآن و با تکیه بر اقوال لغویون و نظرات مفسران قرآن کریم است. واژگان به‌کار گرفته شده در قرآن کریم جهت توصیف روابط خویشاوندی از حیث کمیت، وسعت و دوری و نزدیکی عبارت‌اند از: «اهل، آل، عشیره، رهط، فصیله، قبیله، شعب و قوم» و نیز واژه‌های «قربی و ارحام.» در میان واژگان مذکور، واژه «اهل» کوچک‌ترین واحد خویشاوندی و واژه «شعب» بزرگ‌ترین واحد خویشاوندی را نشان می‌دهد. بدین معنا که واژه «اهل» ظهور در معنای خانواده فرد داشته و به ترتیب واژه‌های «آل، عشیره، رهط و فصیله» گستره وسیع‌تری از خویشاوندان را در برمی‌گیرند. واژگان «قبیله و شعب» اشاره به حوزه وسیع خویشاوندی در طبقات انساب عربی داشته و بیانگر روابط نسبی دور، پیچیده و البته ادعایی ایشان است. دلالت واژه «قوم» بر معنای خویشاوندی دلالتی تضمنی است و در قرآن کریم در معنای خویشاوندی نیز استعمال شده است. همه واژگان مذکور توصیفگر روابط نسبی در ابعاد مختلف بوده و درخصوص «عشیره، رهط و فصیله» به «اقارب نزدیک پدری فرد» اطلاق می‌شوند.http://quran.journals.pnu.ac.ir/article_6002_abc2a61545c675615b7b2f5a5859f2f9.pdfخویشاوندیواژه‌شناسیقرآن
spellingShingle محمد ناصحی
لیلا السادات مروجی
واژه‌شناسی خویشاوندی در قرآن
Pizhūhish/Nāmah-i Tafsīr va Zabān-i Qurān
خویشاوندی
واژه‌شناسی
قرآن
title واژه‌شناسی خویشاوندی در قرآن
title_full واژه‌شناسی خویشاوندی در قرآن
title_fullStr واژه‌شناسی خویشاوندی در قرآن
title_full_unstemmed واژه‌شناسی خویشاوندی در قرآن
title_short واژه‌شناسی خویشاوندی در قرآن
title_sort واژه‌شناسی خویشاوندی در قرآن
topic خویشاوندی
واژه‌شناسی
قرآن
url http://quran.journals.pnu.ac.ir/article_6002_abc2a61545c675615b7b2f5a5859f2f9.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdnạṣḥy wạzẖhsẖnạsykẖwysẖạwndydrqrận
AT lylạạlsạdạtmrwjy wạzẖhsẖnạsykẖwysẖạwndydrqrận