نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) در دوره ایلخانی
زیبایی موهبتی الهی است که در تمام ابعاد زندگی ایرانیان جلوهگر و تاثراتی را در همه بخشها داشته و هر شیِ کاربردی، زیبا نیز بوده و زیبایی را در طول خود داشته است. این زیبایی در هنر ایران در قالب تزیینات متجلی و از ارکان هنر ایرانی برشمرده میشود. در به کارگیری تزیینات نمیتوان مرزبندی واضحی را بین هن...
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Iranian Scientific Association of Visual Arts
2020-08-01
|
Series: | مبانی نظری هنرهای تجسمی |
Subjects: | |
Online Access: | https://jtpva.alzahra.ac.ir/article_4999_fc20ba8327eb88a9f2e3f2990981671c.pdf |
_version_ | 1818451628429148160 |
---|---|
author | اعظم بهلول فرانک کبیری |
author_facet | اعظم بهلول فرانک کبیری |
author_sort | اعظم بهلول |
collection | DOAJ |
description | زیبایی موهبتی الهی است که در تمام ابعاد زندگی ایرانیان جلوهگر و تاثراتی را در همه بخشها داشته و هر شیِ کاربردی، زیبا نیز بوده و زیبایی را در طول خود داشته است. این زیبایی در هنر ایران در قالب تزیینات متجلی و از ارکان هنر ایرانی برشمرده میشود. در به کارگیری تزیینات نمیتوان مرزبندی واضحی را بین هنرها ایجاد کرد. این داد و ستد در تزیینات معماری و نگارههای کتاب فاخری چون شاهنامه فردوسی مشاهده میشود؛ به گونهای که شکوه بناها در قاب نگارهها متجلی شده است. بنابراین، هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسی تاثیرگذاری تزیینات معماری گنبد سلطانیه، در تزیینات معماری تصویر شده در نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی و مقایسه تطبیقی آنها در دوره ایلخانی است. پرسش اصلی این است که: تزیینات معماری گنبد سلطانیه چگونه بر آرایههای معماری نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی تاثیر گذاشته است؟ برای یافتن پاسخ، تزیینات معماری گنبد سلطانیه و نگارههای شاهنامه مذکور، از نظر شیوه تزیین، نقش و محل قرارگیری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتهاند. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و دادهها پس از گردآوری به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفتهاند؛ و نتایج حاصل از بررسی نمونهها نشان میدهد که، تزیینات معماری تصویر شده در نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی، از نظر شیوه تزیینات معماری، مانند انواع آجرکاری، گچبری و کاشی، نقوش هندسی، گردان، کتیبهای و محل به کارگیری آنها با آرایههای معماری گنبد سلطانیه، مطابقت داشته است. این موضوع، نشاندهنده سیالیت نقوش و همبستگی آنها در یک بافتار فرهنگی، اجتماعی، سیاسی یکپارچه و شکوفا است. |
first_indexed | 2024-12-14T21:10:13Z |
format | Article |
id | doaj.art-08064bd520f842dcaaa238a7dd16edf2 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2538-5666 2676-6701 |
language | English |
last_indexed | 2024-12-14T21:10:13Z |
publishDate | 2020-08-01 |
publisher | Iranian Scientific Association of Visual Arts |
record_format | Article |
series | مبانی نظری هنرهای تجسمی |
spelling | doaj.art-08064bd520f842dcaaa238a7dd16edf22022-12-21T22:47:17ZengIranian Scientific Association of Visual Artsمبانی نظری هنرهای تجسمی2538-56662676-67012020-08-015115616810.22051/jtpva.2020.30179.11644999نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) در دوره ایلخانیاعظم بهلول0فرانک کبیری1مربی ، گروه صنایع دستی – عضو هیات علمی دانشکده هنر، دانشگاه شهرکرد،.گروه صنایع دستی، دانشکده هنر، دانشگاه شهرکرد.زیبایی موهبتی الهی است که در تمام ابعاد زندگی ایرانیان جلوهگر و تاثراتی را در همه بخشها داشته و هر شیِ کاربردی، زیبا نیز بوده و زیبایی را در طول خود داشته است. این زیبایی در هنر ایران در قالب تزیینات متجلی و از ارکان هنر ایرانی برشمرده میشود. در به کارگیری تزیینات نمیتوان مرزبندی واضحی را بین هنرها ایجاد کرد. این داد و ستد در تزیینات معماری و نگارههای کتاب فاخری چون شاهنامه فردوسی مشاهده میشود؛ به گونهای که شکوه بناها در قاب نگارهها متجلی شده است. بنابراین، هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسی تاثیرگذاری تزیینات معماری گنبد سلطانیه، در تزیینات معماری تصویر شده در نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی و مقایسه تطبیقی آنها در دوره ایلخانی است. پرسش اصلی این است که: تزیینات معماری گنبد سلطانیه چگونه بر آرایههای معماری نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی تاثیر گذاشته است؟ برای یافتن پاسخ، تزیینات معماری گنبد سلطانیه و نگارههای شاهنامه مذکور، از نظر شیوه تزیین، نقش و محل قرارگیری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتهاند. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و دادهها پس از گردآوری به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفتهاند؛ و نتایج حاصل از بررسی نمونهها نشان میدهد که، تزیینات معماری تصویر شده در نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی، از نظر شیوه تزیینات معماری، مانند انواع آجرکاری، گچبری و کاشی، نقوش هندسی، گردان، کتیبهای و محل به کارگیری آنها با آرایههای معماری گنبد سلطانیه، مطابقت داشته است. این موضوع، نشاندهنده سیالیت نقوش و همبستگی آنها در یک بافتار فرهنگی، اجتماعی، سیاسی یکپارچه و شکوفا است.https://jtpva.alzahra.ac.ir/article_4999_fc20ba8327eb88a9f2e3f2990981671c.pdfتزیینات معمارینگارگریگنبد سلطانیهشاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت)دوره ایلخانی |
spellingShingle | اعظم بهلول فرانک کبیری نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) در دوره ایلخانی مبانی نظری هنرهای تجسمی تزیینات معماری نگارگری گنبد سلطانیه شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) دوره ایلخانی |
title | نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) در دوره ایلخانی |
title_full | نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) در دوره ایلخانی |
title_fullStr | نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) در دوره ایلخانی |
title_full_unstemmed | نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) در دوره ایلخانی |
title_short | نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) در دوره ایلخانی |
title_sort | نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی دموت در دوره ایلخانی |
topic | تزیینات معماری نگارگری گنبد سلطانیه شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) دوره ایلخانی |
url | https://jtpva.alzahra.ac.ir/article_4999_fc20ba8327eb88a9f2e3f2990981671c.pdf |
work_keys_str_mv | AT ạʿẓmbhlwl nmwdwtṭybqtzyynạtmʿmạrygnbdslṭạnyhznjạndrmntkẖbyạzngạrhhạysẖạhnạmhbzrgạylkẖạnydmwtdrdwrhạylkẖạny AT frạnḵḵbyry nmwdwtṭybqtzyynạtmʿmạrygnbdslṭạnyhznjạndrmntkẖbyạzngạrhhạysẖạhnạmhbzrgạylkẖạnydmwtdrdwrhạylkẖạny |