نظریه گذار تمدنی به مثابه راهبردی برای تحقق تمدن نوین اسلامی با تاکید بر بیداری اسلامی
تمدن محصول باورها، نگرشها، احساسات و رفتارهایانسان و ترکیبی از عوامل سخت افزاری و نرم افزاری است، مطابق رویکردتحلیل لایهای علتها آشکارترین وجوه تمدن رفتارها و نمادهایی هستند که توسط نهادها و ساختارهای برآمده از جهانبینیها و یا جهاننگریها پشتیبانی میشوند، علاوه براین در لایههای زیرین تمدن اس...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Shahed University
2018-06-01
|
| Series: | مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://nic.shahed.ac.ir/article_648_41daf639a8d441240339daf6000a01d0.pdf |
| Summary: | تمدن محصول باورها، نگرشها، احساسات و رفتارهایانسان و ترکیبی از عوامل سخت افزاری و نرم افزاری است، مطابق رویکردتحلیل لایهای علتها آشکارترین وجوه تمدن رفتارها و نمادهایی هستند که توسط نهادها و ساختارهای برآمده از جهانبینیها و یا جهاننگریها پشتیبانی میشوند، علاوه براین در لایههای زیرین تمدن استعارهها و اسطورهها مقوم کنشها و کنشگران حوزه تمدن با چارچوبهای شناختی- هنجاری متعهد به نگهداری تمدن قرار دارند که مقوم نگرشها و رفتارهای تمدنساز است. مولفههای سختافزاری ناظر بر شکلگیری و تکامل هویت مادی و کالبدی تمدن"وجوه آشکار" هستند درحالی که مولفههای نرم افزاری ناظر برهویت معنوی و درونی و زیر ساخت فکری تمدن است. تمدن نوین اسلامی به عنوان نوع خاصی از تمدنگرایی علیرغم وجوه اشتراک در عناصر مادی با سایر تمدنها درمولفههای نرم افزاری ومعنوی تفاوت آشکاری با سایر تمدنها دارد و دارای ویژگیهای اختصاصی و منحصربهفرد است. بنابراین تحقق آن مستلزم گذارتمدنی(گذر از تمدن مختلط، متناقض کنونی) و تمرکز بر مولفههای تمدنساز در قواره جهانبینی و جهاننگری اسلامی و مسلمانی است. این مقاله با هدف تبیین ابعاد و مولفههای تمدنساز در افق تمدن نوین اسلامی با تاکید بر مراحل پنجگانه تمدن سازی در دیدگاههای مقام معظم رهبری و با روش ترکیبی؛ تحلیل گفتمان و تحلیل لایهای علتها( CLA )انجام شده است. نتایج این بررسی نشان داد تمدنهای کنونی اسیر نگاه تک بعدی و سطحی به انسان و جهان هستند لذا گذر از وضعیت کنونی مستلزم نگاه تمدنی به جهان و توجه به دوگانههای مختلف وجود انسان و تعادل در زیست مادی و معنوی است. در این مقاله مولفه های تمدن ساز در قالب"نظریه گذار تمدنی" در سه سطح 1.لایههای آشکار،2.لایههای کمتر آشکار و 3.لایههای پنهان تمدن، تحلیل و بررسی شده است. منابع و ذخائر طبیعی و خدادادی، موقعیت ژئواستراتژیک، سرزمین، جمعیت و منابع انسانی، علم و تکنولوژی، توسعه زیرساختها، فضا و ارتباطات به عوامل و مولفههای مادی و سخت افزاری تمدنساز در افق تمدن نوین اسلامی شاملتبیین شده است. همچنین در بُعد عوامل و مولفه معنوی مولفههای نرم افزاری تمدنساز شامل: ارتباط با خالق و منشاء هستی( دینداری، توکل و توسل، معنویت گرایی، تعالیم الهی و هدایت ائمه اطهار(ع)، فلسفه انتظار و کمال جویی)، ارتباط اجتماعی با همنوعان( اخلاق گرایی، معرفت گرایی، عدالت خواهی، سرمایه اجتماعی)، سیستمها و نظامات ( نظام اداری و حکومت، نظام آموزشی و نوآوری، نظام حقوقی، قانون، قضایی، نظم و امنیت) در ساخت و افق تمدن نوین اسلامی تبیین شده است. محقق درجمعبندی بر این باور است بر اساس دیدگاه مقام معظم رهبری ترکیب موزون و انباشتگی درونی لایههای تمدن با راهبرد بیداری اسلامی- ایرانی با عنوان( ترکیب حُبولا وحُبوَلا) امکان تحقق تمدن نوین اسلامی در قواره ایرانی را فراهم مینماید. |
|---|---|
| ISSN: | 2676-525X |