Mu‘tezile’ye Göre Ahlâkın Temellendirilmesinde Vahyin ve Aklın Alanları

Ahlâk konusu kelâm kitaplarında müstakil bir başlık halinde ele alınmamaktadır. Ancak kelâm sahasında ciddi bir literatüre sahip olan Mu‘tezile, ahlâk konusunun temel terimlerini fazlasıyla tartışmaktadır. Özellikle insanın fiilleri, hüsün-kubuh, kader ve adâlet gibi konular bağlamında değerlendirme...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Murat Akın
Format: Article
Language:English
Published: Yediveren Kitap 2018-06-01
Series:Marife Dini Araştırmalar Dergisi
Subjects:
Online Access:https://www.marife.org/marife/article/view/795
_version_ 1797704435241058304
author Murat Akın
author_facet Murat Akın
author_sort Murat Akın
collection DOAJ
description Ahlâk konusu kelâm kitaplarında müstakil bir başlık halinde ele alınmamaktadır. Ancak kelâm sahasında ciddi bir literatüre sahip olan Mu‘tezile, ahlâk konusunun temel terimlerini fazlasıyla tartışmaktadır. Özellikle insanın fiilleri, hüsün-kubuh, kader ve adâlet gibi konular bağlamında değerlendirmeler yapılmaktadır. Daha çok iman ile ahlâk arasında nasıl bir ilişki vardır? İman mutlak anlamda sahibini iyiye götürür mü? İmanın varlığı ahlâkı zorunlu kılar mı? gibi sorular gündeme gelmektedir. Bu soruların temellendirilmesinde ise genelde iki yaklaşım görülmektedir. Birincisi nakli önceleyen, diğeri ise aklı önceleyen düşünce şeklidir. İkinci yaklaşım olan aklı önceleme yöntemi Mu‘tezile tarafından kullanılmaktadır. Ancak Mu‘tezile, aklı ahlâkî değerlerin kaynağı olarak görmekle beraber vahye/nakle de açtığı bir alan bulunmaktadır. Mu‘tezile, ahlâkın temellendirilmesinde vahyin rolünün, aklen bilinen hususları tamamlayıcı olması, onları doğrulaması ve bu davranışların sosyal hayata aktarılmasında teşvik edici bir yönünün olması olarak belirtmektedir. Çalışmamızda Mu‘tezile’nin ahlâkı temellendirmesinde vahiy ve aklın alanlarını nasıl belirlemeye çalıştıklarını etraflıca ele almaya çalışacağız.
first_indexed 2024-03-12T05:21:21Z
format Article
id doaj.art-08acd9fc534544369eabbe798e996cf9
institution Directory Open Access Journal
issn 2630-5550
language English
last_indexed 2024-03-12T05:21:21Z
publishDate 2018-06-01
publisher Yediveren Kitap
record_format Article
series Marife Dini Araştırmalar Dergisi
spelling doaj.art-08acd9fc534544369eabbe798e996cf92023-09-03T07:40:31ZengYediveren KitapMarife Dini Araştırmalar Dergisi2630-55502018-06-0118110.33420/marife.396569Mu‘tezile’ye Göre Ahlâkın Temellendirilmesinde Vahyin ve Aklın AlanlarıMurat AkınAhlâk konusu kelâm kitaplarında müstakil bir başlık halinde ele alınmamaktadır. Ancak kelâm sahasında ciddi bir literatüre sahip olan Mu‘tezile, ahlâk konusunun temel terimlerini fazlasıyla tartışmaktadır. Özellikle insanın fiilleri, hüsün-kubuh, kader ve adâlet gibi konular bağlamında değerlendirmeler yapılmaktadır. Daha çok iman ile ahlâk arasında nasıl bir ilişki vardır? İman mutlak anlamda sahibini iyiye götürür mü? İmanın varlığı ahlâkı zorunlu kılar mı? gibi sorular gündeme gelmektedir. Bu soruların temellendirilmesinde ise genelde iki yaklaşım görülmektedir. Birincisi nakli önceleyen, diğeri ise aklı önceleyen düşünce şeklidir. İkinci yaklaşım olan aklı önceleme yöntemi Mu‘tezile tarafından kullanılmaktadır. Ancak Mu‘tezile, aklı ahlâkî değerlerin kaynağı olarak görmekle beraber vahye/nakle de açtığı bir alan bulunmaktadır. Mu‘tezile, ahlâkın temellendirilmesinde vahyin rolünün, aklen bilinen hususları tamamlayıcı olması, onları doğrulaması ve bu davranışların sosyal hayata aktarılmasında teşvik edici bir yönünün olması olarak belirtmektedir. Çalışmamızda Mu‘tezile’nin ahlâkı temellendirmesinde vahiy ve aklın alanlarını nasıl belirlemeye çalıştıklarını etraflıca ele almaya çalışacağız.https://www.marife.org/marife/article/view/795AkılVahiyMu‘TezileAhlâk
spellingShingle Murat Akın
Mu‘tezile’ye Göre Ahlâkın Temellendirilmesinde Vahyin ve Aklın Alanları
Marife Dini Araştırmalar Dergisi
Akıl
Vahiy
Mu‘Tezile
Ahlâk
title Mu‘tezile’ye Göre Ahlâkın Temellendirilmesinde Vahyin ve Aklın Alanları
title_full Mu‘tezile’ye Göre Ahlâkın Temellendirilmesinde Vahyin ve Aklın Alanları
title_fullStr Mu‘tezile’ye Göre Ahlâkın Temellendirilmesinde Vahyin ve Aklın Alanları
title_full_unstemmed Mu‘tezile’ye Göre Ahlâkın Temellendirilmesinde Vahyin ve Aklın Alanları
title_short Mu‘tezile’ye Göre Ahlâkın Temellendirilmesinde Vahyin ve Aklın Alanları
title_sort mu tezile ye gore ahlakin temellendirilmesinde vahyin ve aklin alanlari
topic Akıl
Vahiy
Mu‘Tezile
Ahlâk
url https://www.marife.org/marife/article/view/795
work_keys_str_mv AT muratakın mutezileyegoreahlakıntemellendirilmesindevahyinveaklınalanları