In Pursuit of a 16th Century Ottoman Scholar: Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi and His Autobiographical Accounts
Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi, 10./16. yüzyılın ikinci yarısında yaşamış bir Osmanlı alimidir. Biyografi konulu eserlerde, kendisi ve hayatı hakkında sınırlı bilgi söz konusudur; buna karşın günümüze ulaşmış yazma haldeki eserlerinde ve bu eserlerin bazı nüshalarının kenar notlarında kendisi hak...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Ankara University
2021-05-01
|
| Series: | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1523604 |
| _version_ | 1797922018366062592 |
|---|---|
| author | Mehmet Kalaycı Muzaffer Tan |
| author_facet | Mehmet Kalaycı Muzaffer Tan |
| author_sort | Mehmet Kalaycı |
| collection | DOAJ |
| description | Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi, 10./16. yüzyılın ikinci yarısında yaşamış bir Osmanlı alimidir. Biyografi konulu eserlerde, kendisi ve hayatı hakkında sınırlı bilgi söz konusudur; buna karşın günümüze ulaşmış yazma haldeki eserlerinde ve bu eserlerin bazı nüshalarının kenar notlarında kendisi hakkında oldukça ayrıntılı bilgiler bulunmaktadır. Bu bilgiler, sadece Zeyrekzāde’nin biyografisine değil, aynı zamanda bir parçası olduğu 10./16. yüzyıl Osmanlı ilim geleneğine de doğrudan ayna tutmaktadır. Nitekim bu yazıda Zeyrekzāde ile ilişkili olmak üzere; Taşköprīzāde Aḥmed Efendi, Şeyhülislam Ebussuʿūd Efendi ve Birgivī Meḥmed Efendi gibi dönemin çok sayıda ismi hakkında şimdiye kadar bilmediğimiz önemli bazı ayrıntılar yer almaktadır. Zeyrekzāde, Taşköprīzāde’nin öğrencisidir; Şeyhülislam Ebussuʿūd’dan icazetlidir; Birgivī ile de bir ulema meclisinde tartışmıştır. Zeyrekzāde, bu yazı sürecinde, sonraki aşamaları bilinmeyen bir yolculuğun sadece başlangıç noktası olmuştur; lakin yolculuğun başlangıcında sahip olunan Zeyrekzāde portresi sonraki aşamalara taşınmaya çalışılmamıştır. Aksine onun kim olduğu sorusu, yolculuğun her aşamasında yeniden anlam kazanacak şekilde ve sürekli devinim halinde diriliğini muhafaza etmiştir. Her varılan yerde de peşinde olunan Zeyrekzāde portresini tamamlayacak yeni unsurlarla karşılaşılmıştır. Bu durum, bir taraftan Zeyrekzāde portresinin çoğunluktaki gerçekliğinin görülebilmesini mümkün kılarken, bir taraftan da tarihsel gerçekliğin yapılan arkeolojiye bağlı olarak nasıl çoğalabilen ve genişleyebilen bir olgu olduğunu örneklemiştir. |
| first_indexed | 2024-04-10T14:24:38Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-09b9ab0156e24d0384abdbe9cdd71b42 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1301-0522 1309-2057 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-04-10T14:24:38Z |
| publishDate | 2021-05-01 |
| publisher | Ankara University |
| record_format | Article |
| series | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj.art-09b9ab0156e24d0384abdbe9cdd71b422023-02-15T16:09:09ZaraAnkara UniversityAnkara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi1301-05221309-20572021-05-0162119010.33227/auifd.86555945In Pursuit of a 16th Century Ottoman Scholar: Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi and His Autobiographical AccountsMehmet Kalaycı0Muzaffer Tan1Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Ankara, TürkiyeANKARA ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİZeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi, 10./16. yüzyılın ikinci yarısında yaşamış bir Osmanlı alimidir. Biyografi konulu eserlerde, kendisi ve hayatı hakkında sınırlı bilgi söz konusudur; buna karşın günümüze ulaşmış yazma haldeki eserlerinde ve bu eserlerin bazı nüshalarının kenar notlarında kendisi hakkında oldukça ayrıntılı bilgiler bulunmaktadır. Bu bilgiler, sadece Zeyrekzāde’nin biyografisine değil, aynı zamanda bir parçası olduğu 10./16. yüzyıl Osmanlı ilim geleneğine de doğrudan ayna tutmaktadır. Nitekim bu yazıda Zeyrekzāde ile ilişkili olmak üzere; Taşköprīzāde Aḥmed Efendi, Şeyhülislam Ebussuʿūd Efendi ve Birgivī Meḥmed Efendi gibi dönemin çok sayıda ismi hakkında şimdiye kadar bilmediğimiz önemli bazı ayrıntılar yer almaktadır. Zeyrekzāde, Taşköprīzāde’nin öğrencisidir; Şeyhülislam Ebussuʿūd’dan icazetlidir; Birgivī ile de bir ulema meclisinde tartışmıştır. Zeyrekzāde, bu yazı sürecinde, sonraki aşamaları bilinmeyen bir yolculuğun sadece başlangıç noktası olmuştur; lakin yolculuğun başlangıcında sahip olunan Zeyrekzāde portresi sonraki aşamalara taşınmaya çalışılmamıştır. Aksine onun kim olduğu sorusu, yolculuğun her aşamasında yeniden anlam kazanacak şekilde ve sürekli devinim halinde diriliğini muhafaza etmiştir. Her varılan yerde de peşinde olunan Zeyrekzāde portresini tamamlayacak yeni unsurlarla karşılaşılmıştır. Bu durum, bir taraftan Zeyrekzāde portresinin çoğunluktaki gerçekliğinin görülebilmesini mümkün kılarken, bir taraftan da tarihsel gerçekliğin yapılan arkeolojiye bağlı olarak nasıl çoğalabilen ve genişleyebilen bir olgu olduğunu örneklemiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1523604zeyrekzāde (seyrekzāde)emrullāh meḥmedottoman i̇lmiye classal-shaqāʾiq al-nuʿmāniyyaebussuʿūdtaşköprīzādebirgivīzeyrekzāde (seyrekzāde)emrullāh meḥmedemrullāh meḥmedosmanlı i̇lmiye sınıfıeş-şaḳāʾiḳu’n-nuʿmāniyyeebussuʿūdtaşköprīzādebirgivī |
| spellingShingle | Mehmet Kalaycı Muzaffer Tan In Pursuit of a 16th Century Ottoman Scholar: Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi and His Autobiographical Accounts Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi zeyrekzāde (seyrekzāde) emrullāh meḥmed ottoman i̇lmiye class al-shaqāʾiq al-nuʿmāniyya ebussuʿūd taşköprīzāde birgivī zeyrekzāde (seyrekzāde) emrullāh meḥmed emrullāh meḥmed osmanlı i̇lmiye sınıfı eş-şaḳāʾiḳu’n-nuʿmāniyye ebussuʿūd taşköprīzāde birgivī |
| title | In Pursuit of a 16th Century Ottoman Scholar: Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi and His Autobiographical Accounts |
| title_full | In Pursuit of a 16th Century Ottoman Scholar: Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi and His Autobiographical Accounts |
| title_fullStr | In Pursuit of a 16th Century Ottoman Scholar: Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi and His Autobiographical Accounts |
| title_full_unstemmed | In Pursuit of a 16th Century Ottoman Scholar: Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi and His Autobiographical Accounts |
| title_short | In Pursuit of a 16th Century Ottoman Scholar: Zeyrekzāde Emrullāh Meḥmed Efendi and His Autobiographical Accounts |
| title_sort | in pursuit of a 16th century ottoman scholar zeyrekzade emrullah mehmed efendi and his autobiographical accounts |
| topic | zeyrekzāde (seyrekzāde) emrullāh meḥmed ottoman i̇lmiye class al-shaqāʾiq al-nuʿmāniyya ebussuʿūd taşköprīzāde birgivī zeyrekzāde (seyrekzāde) emrullāh meḥmed emrullāh meḥmed osmanlı i̇lmiye sınıfı eş-şaḳāʾiḳu’n-nuʿmāniyye ebussuʿūd taşköprīzāde birgivī |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1523604 |
| work_keys_str_mv | AT mehmetkalaycı inpursuitofa16thcenturyottomanscholarzeyrekzadeemrullahmehmedefendiandhisautobiographicalaccounts AT muzaffertan inpursuitofa16thcenturyottomanscholarzeyrekzadeemrullahmehmedefendiandhisautobiographicalaccounts |