| Summary: | Özet
Giriş: Medya,
toplumlarda iletişimi sağlayan radyo, televizyon, gazete ve dergiler gibi basın
yayın organlarının tümünü kapsayan bir kitle iletişim
aracıdır. Kanser gibi morbidite ve mortalitesi yüksek hastalıklarda
farkındalığı artırabilmek ve bu sayede erken tanı ve tedavi olanaklarını
yakalayabilmek önemlidir. Medya bu konuda haber değeri taşıyan konuları
tanımlayıp işleyerek ve bunları pekiştirerek kamu gündemini ve toplum sağlığı
önceliklerini belirlemeye yardımcı olabilir. Bu çalışmada medyadaki kanser haberlerin
içeriklerini ve topluma verdikleri mesjaların kanıta dayalı tıp yönünden
doğruluk ve güvenilirliklerini araştırmayı amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte
tanımlayıcı olarak tasarlanan bu çalışma için Kasım 2018 ile Aralık 2018
tarihleri arasındaki bir aylık dönemde en çok ziyaret edilen beş gazetenin
internet sitesi ile beş haber sitesindeki kanser ile ilgili haberler geriye
dönük olarak incelendi. İncelenen haberlerden aynı içeriğe sahip olanlardan
yalnızca biri seçilerek, toplam 459 tekil (bağımsız) haber çalışmaya dâhil
edildi. Haberler, içeriklerine, kanser türlerine, haber kaynaklarına, haber ile
başlık uyumuna ve kanıt düzeylerine göre incelendi. Veriler SPSS 21 programı kullanılarak sayı ve yüzde olarak
ifade edildi.
Bulgular: İncelenen toplam 459 tekil haberin içerik olarak %26’sını magazinsel haberler, %23’ünü önleme
ve korunma ile ilgili öneriler ve %15’ini kanser tanısı haberleri
oluşturmaktaydı. Haberlerdeki kanser türlerine bakıldığında, %48’i genel kanser
haberleri, %7.1’si meme kanseri ve %6.8’i akciğer kanseri haberleri idi. Tüm
haberlerin %94’ünde başlık ile içerik uyumluydu ve %45’inde kanıt durumu
literarür taraması sonuçlarına göre mevcuttu.
Sonuç: Kanser gibi morbiditesi ve mortalitesi yüksek hastalıklarda
erken tanı ve teşhis olanaklarına hastaların ulaşmasında, sınırlı sağlık
kaynakları olan ülkelerde ücretli farkındalık kampanyaları yerine medyanın
gücünü kullanmak son derece akılcı bir
yaklaşımdır. Ancak bu gücü doğru kullanabilmek için haberin hazırlık aşamasında
uzman hekim görüşlerine yer verilmesi ve kanıt durumu mevcut bilgilerin halka
iletilmesi önemlidir.
|
|---|