تأثیر محدودیت منابع فتوسنتزی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی بر سرعت پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی ارقام گندم نان
وقوع تنش خشکی در مرحله پر شدن دانه از ویژگی های بارز و غیرقابل‌اجتناب مناطق خشک و نیمه‌خشک است. این تحقیق به‌منظور بررسی اثر تنش کم آبی و نقش منابع جاری بر پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی انجام شد. آزمایش در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رازی کرمانشاه با استفاده از طرح کرتهای خر...
| Main Authors: | , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Birjand
2016-03-01
|
| Series: | تنش های محیطی در علوم زراعی |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://escs.birjand.ac.ir/article_210_b6f44cb0418c31da8dc99f6b09b7e0dd.pdf |
| _version_ | 1797228344859688960 |
|---|---|
| author | مجید عبدلی محسن سعیدی سعید جلالی-هنرمند سیروس منصوری فر محمد اقبال قبادی |
| author_facet | مجید عبدلی محسن سعیدی سعید جلالی-هنرمند سیروس منصوری فر محمد اقبال قبادی |
| author_sort | مجید عبدلی |
| collection | DOAJ |
| description | وقوع تنش خشکی در مرحله پر شدن دانه از ویژگی های بارز و غیرقابل‌اجتناب مناطق خشک و نیمه‌خشک است. این تحقیق به‌منظور بررسی اثر تنش کم آبی و نقش منابع جاری بر پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی انجام شد. آزمایش در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رازی کرمانشاه با استفاده از طرح کرتهای خردشده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار آبیاری در دو سطح شامل تیمار عدم تنش (آبیاری در تمام مراحل رشدی) و تنش کم آبی (قطع آبیاری پس از مرحله گرده‌افشانی) در کرتهای اصلی و ترکیب هشت رقم گندم بهار، پارسی، پیشتاز، پیشگام، چمران، زرین، سیوند، مرودشت و لاین DN-11همراه با تیمارهای محدودیت منابع فتوسنتزی بوته در پنج سطح شامل شاهد (بدون محدودیت منابع فتوسنتزی)، حذف برگ پرچم، حذف بقیه برگ‌ها به‌غیراز برگ پرچم، حذف ریشکها و سایه اندازی بر سنبله به‌صورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش کم آبی پس از گرده افشانی عملکرد دانه را 22/2 درصد نسبت به شرایط کنترل کاهش داد و حذف منابع فتوسنتزی سبب کاهش عملکرد از طریق افت وزن دانه شد. در این شرایط سهم فتوسنتز سنبله در پر کردن دانه با 35/4 درصد بیشتر از نقش برگ پرچم و برگهای زیری (به ترتیب 18/6 و 18/5 درصد) بود و ریشکها کمترین سهم را با 3/3 درصد در عملکرد دانه داشتند. طی تنش کم آبی، طول دوره پر شدن دانه کاهش یافت به‌طوری‌که از 35 روز در شرایط کنترل رطوبتی به 28 روز رسید ولی سبب افزایش سرعت پر شدن دانه شد. همچنین نتایج بیانگر افزایش سرعت فتوسنتز و تبادلات گازی در شرایط محدودیت منابع فتوسنتزی بود، این افزایش بیانگر نقش جبرانی سرعت فتوسنتز برگهای باقیمانده در جلوگیری از افت عملکرد است. |
| first_indexed | 2024-04-24T14:55:13Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-0a0d059ca891494a962ff4747a43821e |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2228-7604 2383-3084 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-24T14:55:13Z |
| publishDate | 2016-03-01 |
| publisher | University of Birjand |
| record_format | Article |
| series | تنش های محیطی در علوم زراعی |
| spelling | doaj.art-0a0d059ca891494a962ff4747a43821e2024-04-02T18:50:51ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2228-76042383-30842016-03-018213114710.22077/escs.2016.210210تأثیر محدودیت منابع فتوسنتزی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی بر سرعت پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی ارقام گندم نانمجید عبدلی0محسن سعیدی1سعید جلالی-هنرمند2سیروس منصوری فر3محمد اقبال قبادی4دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه | دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغهاستادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاهاستادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاهاستادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه | استادیار دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه پیام نور کرجاستادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاهوقوع تنش خشکی در مرحله پر شدن دانه از ویژگی های بارز و غیرقابل‌اجتناب مناطق خشک و نیمه‌خشک است. این تحقیق به‌منظور بررسی اثر تنش کم آبی و نقش منابع جاری بر پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی انجام شد. آزمایش در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رازی کرمانشاه با استفاده از طرح کرتهای خردشده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار آبیاری در دو سطح شامل تیمار عدم تنش (آبیاری در تمام مراحل رشدی) و تنش کم آبی (قطع آبیاری پس از مرحله گرده‌افشانی) در کرتهای اصلی و ترکیب هشت رقم گندم بهار، پارسی، پیشتاز، پیشگام، چمران، زرین، سیوند، مرودشت و لاین DN-11همراه با تیمارهای محدودیت منابع فتوسنتزی بوته در پنج سطح شامل شاهد (بدون محدودیت منابع فتوسنتزی)، حذف برگ پرچم، حذف بقیه برگ‌ها به‌غیراز برگ پرچم، حذف ریشکها و سایه اندازی بر سنبله به‌صورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش کم آبی پس از گرده افشانی عملکرد دانه را 22/2 درصد نسبت به شرایط کنترل کاهش داد و حذف منابع فتوسنتزی سبب کاهش عملکرد از طریق افت وزن دانه شد. در این شرایط سهم فتوسنتز سنبله در پر کردن دانه با 35/4 درصد بیشتر از نقش برگ پرچم و برگهای زیری (به ترتیب 18/6 و 18/5 درصد) بود و ریشکها کمترین سهم را با 3/3 درصد در عملکرد دانه داشتند. طی تنش کم آبی، طول دوره پر شدن دانه کاهش یافت به‌طوری‌که از 35 روز در شرایط کنترل رطوبتی به 28 روز رسید ولی سبب افزایش سرعت پر شدن دانه شد. همچنین نتایج بیانگر افزایش سرعت فتوسنتز و تبادلات گازی در شرایط محدودیت منابع فتوسنتزی بود، این افزایش بیانگر نقش جبرانی سرعت فتوسنتز برگهای باقیمانده در جلوگیری از افت عملکرد است.http://escs.birjand.ac.ir/article_210_b6f44cb0418c31da8dc99f6b09b7e0dd.pdfGrain filling periodSource limitationTerminal drought stressWheat |
| spellingShingle | مجید عبدلی محسن سعیدی سعید جلالی-هنرمند سیروس منصوری فر محمد اقبال قبادی تأثیر محدودیت منابع فتوسنتزی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی بر سرعت پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی ارقام گندم نان تنش های محیطی در علوم زراعی Grain filling period Source limitation Terminal drought stress Wheat |
| title | تأثیر محدودیت منابع فتوسنتزی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی بر سرعت پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی ارقام گندم نان |
| title_full | تأثیر محدودیت منابع فتوسنتزی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی بر سرعت پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی ارقام گندم نان |
| title_fullStr | تأثیر محدودیت منابع فتوسنتزی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی بر سرعت پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی ارقام گندم نان |
| title_full_unstemmed | تأثیر محدودیت منابع فتوسنتزی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی بر سرعت پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی ارقام گندم نان |
| title_short | تأثیر محدودیت منابع فتوسنتزی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی بر سرعت پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی ارقام گندم نان |
| title_sort | تأثیر محدودیت منابع فتوسنتزی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی بر سرعت پر شدن دانه، فتوسنتز و تبادلات گازی ارقام گندم نان |
| topic | Grain filling period Source limitation Terminal drought stress Wheat |
| url | http://escs.birjand.ac.ir/article_210_b6f44cb0418c31da8dc99f6b09b7e0dd.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mjydʿbdly tạtẖyrmḥdwdytmnạbʿftwsntzywtnsẖḵmậbypsạzgrdhạfsẖạnybrsrʿtprsẖdndạnhftwsntzwtbạdlạtgạzyạrqạmgndmnạn AT mḥsnsʿydy tạtẖyrmḥdwdytmnạbʿftwsntzywtnsẖḵmậbypsạzgrdhạfsẖạnybrsrʿtprsẖdndạnhftwsntzwtbạdlạtgạzyạrqạmgndmnạn AT sʿydjlạlyhnrmnd tạtẖyrmḥdwdytmnạbʿftwsntzywtnsẖḵmậbypsạzgrdhạfsẖạnybrsrʿtprsẖdndạnhftwsntzwtbạdlạtgạzyạrqạmgndmnạn AT syrwsmnṣwryfr tạtẖyrmḥdwdytmnạbʿftwsntzywtnsẖḵmậbypsạzgrdhạfsẖạnybrsrʿtprsẖdndạnhftwsntzwtbạdlạtgạzyạrqạmgndmnạn AT mḥmdạqbạlqbạdy tạtẖyrmḥdwdytmnạbʿftwsntzywtnsẖḵmậbypsạzgrdhạfsẖạnybrsrʿtprsẖdndạnhftwsntzwtbạdlạtgạzyạrqạmgndmnạn |