Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?

Artykuł poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy potrzebna jest rewizja karty praw jednostki zamieszczonej w Konstytucji RP z 1997 r. Punktem wyjścia są rozważania na temat aktualności ustawy zasadniczej z perspektywy dwudziestu lat jej obowiązywania. Ich konkluzją jest stwierdzenie, że Konstytucja RP...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Zdzisław Kędzia
Format: Article
Language:English
Published: Adam Mickiewicz University, Poznan 2018-03-01
Series:Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Subjects:
Online Access:https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/12615
_version_ 1797855106455044096
author Zdzisław Kędzia
author_facet Zdzisław Kędzia
author_sort Zdzisław Kędzia
collection DOAJ
description Artykuł poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy potrzebna jest rewizja karty praw jednostki zamieszczonej w Konstytucji RP z 1997 r. Punktem wyjścia są rozważania na temat aktualności ustawy zasadniczej z perspektywy dwudziestu lat jej obowiązywania. Ich konkluzją jest stwierdzenie, że Konstytucja RP spełnia kryteria nowoczesnego konstytucjonalizmu, na którym opierają się ustroje państw demokratycznych. Reforma polegająca na gruntownej rewizji obowiązującej konstytucji lub na zastąpieniu jej przez nową ustawę zasadniczą wymagałaby uzasadnienia poprzez spełnienie warunków „momentu konstytucyjnego”, tak jak to pojęcie rozumie Bruce Ackerman. Rozważania poświęcone konstytucyjnej karcie praw skupiają się na ocenie wypełnienia przez nią kryteriów, które kierowały pracami nad jej redakcją, a mianowicie: adekwatności do dominujących w społeczeństwie ocen relacji między jednostką a wspólnotą; zgodności z międzynarodowymi standardami praw człowieka; uniwersalności treści; jurydyczności. Prowadzą one do wniosku, że karta praw zawarta w Konstytucji RP stanowi przykład nowoczesnej regulacji sytuacji prawnej jednostki, zgodnej z wymogami współczesnego konstytucjonalizmu. Ta generalna ocena nie oznacza jednak braku celowości rozważań nad możliwością czy potrzebą optymalizacji szczegółowych rozwiązań, które mogłyby zostać dokonane w ramach nowelizacji konstytucji, gdy ta okaże się niezbędna. Teza ta jest zilustrowana wybranym przykładami.
first_indexed 2024-04-09T20:18:20Z
format Article
id doaj.art-0a23342ce2df44bdbd21677bdfccf3ba
institution Directory Open Access Journal
issn 0035-9629
2543-9170
language English
last_indexed 2024-04-09T20:18:20Z
publishDate 2018-03-01
publisher Adam Mickiewicz University, Poznan
record_format Article
series Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
spelling doaj.art-0a23342ce2df44bdbd21677bdfccf3ba2023-03-31T06:42:00ZengAdam Mickiewicz University, PoznanRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny0035-96292543-91702018-03-0180110.14746/rpeis.2018.80.1.7Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?Zdzisław Kędzia0Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu Artykuł poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy potrzebna jest rewizja karty praw jednostki zamieszczonej w Konstytucji RP z 1997 r. Punktem wyjścia są rozważania na temat aktualności ustawy zasadniczej z perspektywy dwudziestu lat jej obowiązywania. Ich konkluzją jest stwierdzenie, że Konstytucja RP spełnia kryteria nowoczesnego konstytucjonalizmu, na którym opierają się ustroje państw demokratycznych. Reforma polegająca na gruntownej rewizji obowiązującej konstytucji lub na zastąpieniu jej przez nową ustawę zasadniczą wymagałaby uzasadnienia poprzez spełnienie warunków „momentu konstytucyjnego”, tak jak to pojęcie rozumie Bruce Ackerman. Rozważania poświęcone konstytucyjnej karcie praw skupiają się na ocenie wypełnienia przez nią kryteriów, które kierowały pracami nad jej redakcją, a mianowicie: adekwatności do dominujących w społeczeństwie ocen relacji między jednostką a wspólnotą; zgodności z międzynarodowymi standardami praw człowieka; uniwersalności treści; jurydyczności. Prowadzą one do wniosku, że karta praw zawarta w Konstytucji RP stanowi przykład nowoczesnej regulacji sytuacji prawnej jednostki, zgodnej z wymogami współczesnego konstytucjonalizmu. Ta generalna ocena nie oznacza jednak braku celowości rozważań nad możliwością czy potrzebą optymalizacji szczegółowych rozwiązań, które mogłyby zostać dokonane w ramach nowelizacji konstytucji, gdy ta okaże się niezbędna. Teza ta jest zilustrowana wybranym przykładami. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/12615konstytucjademokracjaniezależność sądów i niezawisłość sędziówkontrola konstytucyjności prawareforma konstytucyjnamoment konstytucyjny
spellingShingle Zdzisław Kędzia
Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
konstytucja
demokracja
niezależność sądów i niezawisłość sędziów
kontrola konstytucyjności prawa
reforma konstytucyjna
moment konstytucyjny
title Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?
title_full Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?
title_fullStr Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?
title_full_unstemmed Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?
title_short Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?
title_sort czy potrzebne sa zmiany w konstytucyjnej karcie praw
topic konstytucja
demokracja
niezależność sądów i niezawisłość sędziów
kontrola konstytucyjności prawa
reforma konstytucyjna
moment konstytucyjny
url https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/12615
work_keys_str_mv AT zdzisławkedzia czypotrzebnesazmianywkonstytucyjnejkarciepraw