Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?
Artykuł poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy potrzebna jest rewizja karty praw jednostki zamieszczonej w Konstytucji RP z 1997 r. Punktem wyjścia są rozważania na temat aktualności ustawy zasadniczej z perspektywy dwudziestu lat jej obowiązywania. Ich konkluzją jest stwierdzenie, że Konstytucja RP...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Adam Mickiewicz University, Poznan
2018-03-01
|
Series: | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
Subjects: | |
Online Access: | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/12615 |
_version_ | 1797855106455044096 |
---|---|
author | Zdzisław Kędzia |
author_facet | Zdzisław Kędzia |
author_sort | Zdzisław Kędzia |
collection | DOAJ |
description |
Artykuł poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy potrzebna jest rewizja karty praw jednostki zamieszczonej w Konstytucji RP z 1997 r. Punktem wyjścia są rozważania na temat aktualności ustawy zasadniczej z perspektywy dwudziestu lat jej obowiązywania. Ich konkluzją jest stwierdzenie, że Konstytucja RP spełnia kryteria nowoczesnego konstytucjonalizmu, na którym opierają się ustroje państw demokratycznych. Reforma polegająca na gruntownej rewizji obowiązującej konstytucji lub na zastąpieniu jej przez nową ustawę zasadniczą wymagałaby uzasadnienia poprzez spełnienie warunków „momentu konstytucyjnego”, tak jak to pojęcie rozumie Bruce Ackerman. Rozważania poświęcone konstytucyjnej karcie praw skupiają się na ocenie wypełnienia przez nią kryteriów, które kierowały pracami nad jej redakcją, a mianowicie: adekwatności do dominujących w społeczeństwie ocen relacji między jednostką a wspólnotą; zgodności z międzynarodowymi standardami praw człowieka; uniwersalności treści; jurydyczności. Prowadzą one do wniosku, że karta praw zawarta w Konstytucji RP stanowi przykład nowoczesnej regulacji sytuacji prawnej jednostki, zgodnej z wymogami współczesnego konstytucjonalizmu. Ta generalna ocena nie oznacza jednak braku celowości rozważań nad możliwością czy potrzebą optymalizacji szczegółowych rozwiązań, które mogłyby zostać dokonane w ramach nowelizacji konstytucji, gdy ta okaże się niezbędna. Teza ta jest zilustrowana wybranym przykładami.
|
first_indexed | 2024-04-09T20:18:20Z |
format | Article |
id | doaj.art-0a23342ce2df44bdbd21677bdfccf3ba |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 0035-9629 2543-9170 |
language | English |
last_indexed | 2024-04-09T20:18:20Z |
publishDate | 2018-03-01 |
publisher | Adam Mickiewicz University, Poznan |
record_format | Article |
series | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
spelling | doaj.art-0a23342ce2df44bdbd21677bdfccf3ba2023-03-31T06:42:00ZengAdam Mickiewicz University, PoznanRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny0035-96292543-91702018-03-0180110.14746/rpeis.2018.80.1.7Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?Zdzisław Kędzia0Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu Artykuł poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy potrzebna jest rewizja karty praw jednostki zamieszczonej w Konstytucji RP z 1997 r. Punktem wyjścia są rozważania na temat aktualności ustawy zasadniczej z perspektywy dwudziestu lat jej obowiązywania. Ich konkluzją jest stwierdzenie, że Konstytucja RP spełnia kryteria nowoczesnego konstytucjonalizmu, na którym opierają się ustroje państw demokratycznych. Reforma polegająca na gruntownej rewizji obowiązującej konstytucji lub na zastąpieniu jej przez nową ustawę zasadniczą wymagałaby uzasadnienia poprzez spełnienie warunków „momentu konstytucyjnego”, tak jak to pojęcie rozumie Bruce Ackerman. Rozważania poświęcone konstytucyjnej karcie praw skupiają się na ocenie wypełnienia przez nią kryteriów, które kierowały pracami nad jej redakcją, a mianowicie: adekwatności do dominujących w społeczeństwie ocen relacji między jednostką a wspólnotą; zgodności z międzynarodowymi standardami praw człowieka; uniwersalności treści; jurydyczności. Prowadzą one do wniosku, że karta praw zawarta w Konstytucji RP stanowi przykład nowoczesnej regulacji sytuacji prawnej jednostki, zgodnej z wymogami współczesnego konstytucjonalizmu. Ta generalna ocena nie oznacza jednak braku celowości rozważań nad możliwością czy potrzebą optymalizacji szczegółowych rozwiązań, które mogłyby zostać dokonane w ramach nowelizacji konstytucji, gdy ta okaże się niezbędna. Teza ta jest zilustrowana wybranym przykładami. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/12615konstytucjademokracjaniezależność sądów i niezawisłość sędziówkontrola konstytucyjności prawareforma konstytucyjnamoment konstytucyjny |
spellingShingle | Zdzisław Kędzia Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw? Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny konstytucja demokracja niezależność sądów i niezawisłość sędziów kontrola konstytucyjności prawa reforma konstytucyjna moment konstytucyjny |
title | Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw? |
title_full | Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw? |
title_fullStr | Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw? |
title_full_unstemmed | Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw? |
title_short | Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw? |
title_sort | czy potrzebne sa zmiany w konstytucyjnej karcie praw |
topic | konstytucja demokracja niezależność sądów i niezawisłość sędziów kontrola konstytucyjności prawa reforma konstytucyjna moment konstytucyjny |
url | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/12615 |
work_keys_str_mv | AT zdzisławkedzia czypotrzebnesazmianywkonstytucyjnejkarciepraw |