باغی که خیابان شد
مازندران بهواسطه برخورداری از مواهب طبیعی در طی اعصار گذشته محمل مناسبی برای باغ سازی بوده است. در دوره صفوی و حکومت شاهعباس، این منطقه برای شکار و گذراندن قشلاق از اهمیت خاصی برخوردار گشت و باغهای زیادی در این ناحیه احداث شد. شهر ساری نیز بهعنوان مرکز سیاسی آن دوره، باغهایی داشت که عدم شناخت آ...
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism
2023-03-01
|
Series: | منظر |
Subjects: | |
Online Access: | http://www.manzar-sj.com/article_43484_f760d84dfcbbc10736ce279557494a2d.pdf |
_version_ | 1818932203650809856 |
---|---|
author | اسحق رضازاده وحید حیدر نتاج |
author_facet | اسحق رضازاده وحید حیدر نتاج |
author_sort | اسحق رضازاده |
collection | DOAJ |
description | مازندران بهواسطه برخورداری از مواهب طبیعی در طی اعصار گذشته محمل مناسبی برای باغ سازی بوده است. در دوره صفوی و حکومت شاهعباس، این منطقه برای شکار و گذراندن قشلاق از اهمیت خاصی برخوردار گشت و باغهای زیادی در این ناحیه احداث شد. شهر ساری نیز بهعنوان مرکز سیاسی آن دوره، باغهایی داشت که عدم شناخت آنها به دلیل فرسایش طبیعی، توسعه شهرها و ادغام باغها در بافت شهر و تغییر کاربری آنها، موجب مهجور ماندن این گروه از باغهای ایرانی شده است. آثار اندکی از باغهای مازندران برجایمانده و مطالعات گستردهای در خصوص آنها صورت نگرفته است. شناخت باغهای ازمیانرفته مازندران و یافتن الگوی حاکم بر آنها میتواند کمک شایانی در راستای فهم غنیترین منظر انسانساخت ایرانی و گامی مؤثر در راه بازشناسی باغ ایرانی باشد. پژوهش حاضر بر اساس اسناد تاریخی و کاوشهای میدانی به بازشناسی باغ شاه ساری با هدف یافتن الگوی حاکم بر ساختار آن پرداخته است. در ابتدا متون و اسناد تاریخی و گفتههای جهانگردان در خصوص باغ و در ادامه به کمک عکسهای تاریخی موجود، ساختار باغ بررسی شد. پس از تجزیهوتحلیل و ترسیم پلان احتمالی باغ با استفاده از مستندات تاریخی و اصول باغ ایرانی، میتوان دریافت که باغ شاه دارای ساختار هندسی منظم بوده و عمارتی دورویه در محل محور اصلی آن قرار داشته است. پس از دخل و تصرف در دوره پهلوی اول، خیابان خیام امروزی در راستای محور اصلی باغ شکلگرفته و تبدیل به شریان شهری شد. در ادامه، ساختوساز ابنیه مختلف در محدوده دو سمت محور اصلی باغ از سوی مردم آغاز شد و محلههای مسکونی کهنه باغ شاه در شهر ساری به وجود آمد. |
first_indexed | 2024-12-20T04:28:45Z |
format | Article |
id | doaj.art-0b0620442e5c4fa3ac063a53f487159e |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2008-7446 2008-2169 |
language | English |
last_indexed | 2024-12-20T04:28:45Z |
publishDate | 2023-03-01 |
publisher | Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism |
record_format | Article |
series | منظر |
spelling | doaj.art-0b0620442e5c4fa3ac063a53f487159e2022-12-21T19:53:26ZengNazar research center for Art, Architecture & Urbanismمنظر2008-74462008-21692023-03-0183561343484باغی که خیابان شداسحق رضازاده0وحید حیدر نتاج1عضو هیات علمی دانشگاه مازندراندانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندرانمازندران بهواسطه برخورداری از مواهب طبیعی در طی اعصار گذشته محمل مناسبی برای باغ سازی بوده است. در دوره صفوی و حکومت شاهعباس، این منطقه برای شکار و گذراندن قشلاق از اهمیت خاصی برخوردار گشت و باغهای زیادی در این ناحیه احداث شد. شهر ساری نیز بهعنوان مرکز سیاسی آن دوره، باغهایی داشت که عدم شناخت آنها به دلیل فرسایش طبیعی، توسعه شهرها و ادغام باغها در بافت شهر و تغییر کاربری آنها، موجب مهجور ماندن این گروه از باغهای ایرانی شده است. آثار اندکی از باغهای مازندران برجایمانده و مطالعات گستردهای در خصوص آنها صورت نگرفته است. شناخت باغهای ازمیانرفته مازندران و یافتن الگوی حاکم بر آنها میتواند کمک شایانی در راستای فهم غنیترین منظر انسانساخت ایرانی و گامی مؤثر در راه بازشناسی باغ ایرانی باشد. پژوهش حاضر بر اساس اسناد تاریخی و کاوشهای میدانی به بازشناسی باغ شاه ساری با هدف یافتن الگوی حاکم بر ساختار آن پرداخته است. در ابتدا متون و اسناد تاریخی و گفتههای جهانگردان در خصوص باغ و در ادامه به کمک عکسهای تاریخی موجود، ساختار باغ بررسی شد. پس از تجزیهوتحلیل و ترسیم پلان احتمالی باغ با استفاده از مستندات تاریخی و اصول باغ ایرانی، میتوان دریافت که باغ شاه دارای ساختار هندسی منظم بوده و عمارتی دورویه در محل محور اصلی آن قرار داشته است. پس از دخل و تصرف در دوره پهلوی اول، خیابان خیام امروزی در راستای محور اصلی باغ شکلگرفته و تبدیل به شریان شهری شد. در ادامه، ساختوساز ابنیه مختلف در محدوده دو سمت محور اصلی باغ از سوی مردم آغاز شد و محلههای مسکونی کهنه باغ شاه در شهر ساری به وجود آمد.http://www.manzar-sj.com/article_43484_f760d84dfcbbc10736ce279557494a2d.pdfباغ ایرانیباغهای مازندرانساریکهنه باغ شاهنو باغ شاه |
spellingShingle | اسحق رضازاده وحید حیدر نتاج باغی که خیابان شد منظر باغ ایرانی باغهای مازندران ساری کهنه باغ شاه نو باغ شاه |
title | باغی که خیابان شد |
title_full | باغی که خیابان شد |
title_fullStr | باغی که خیابان شد |
title_full_unstemmed | باغی که خیابان شد |
title_short | باغی که خیابان شد |
title_sort | باغی که خیابان شد |
topic | باغ ایرانی باغهای مازندران ساری کهنه باغ شاه نو باغ شاه |
url | http://www.manzar-sj.com/article_43484_f760d84dfcbbc10736ce279557494a2d.pdf |
work_keys_str_mv | AT ạsḥqrḍạzạdh bạgẖyḵhkẖyạbạnsẖd AT wḥydḥydrntạj bạgẖyḵhkẖyạbạnsẖd |