بازخوانی کالبد باغ هزارجریب بر پایۀ مطالعات مقایسه‌ای اسناد توصیفی-تصویری و میدانی

براساس شواهد و اسناد موجود، در دورۀ صفوی، باغ‌های زیادی در اصفهان ساخته شده که امروزه تنها نامی از آنها برجای ‌مانده است. باغ هزارجریب از شناخته‌شده‌ترین آنهاست. این باغ در جنوب زاینده‌رود و در دامنۀ کوه صفه جای داشته است. امروزه دانشگاه اصفهان و بخش‌هایی از یکی از محلات شهری (مرداویج) بر روی بقایای...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: رویا همایونی, نیما ولی بیگ
Format: Article
Language:English
Published: Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism 2021-12-01
Series:منظر
Subjects:
Online Access:http://www.manzar-sj.com/article_134216_683fa86dc9c5dc748290b8774f6481b8.pdf
_version_ 1798034354701598720
author رویا همایونی
نیما ولی بیگ
author_facet رویا همایونی
نیما ولی بیگ
author_sort رویا همایونی
collection DOAJ
description براساس شواهد و اسناد موجود، در دورۀ صفوی، باغ‌های زیادی در اصفهان ساخته شده که امروزه تنها نامی از آنها برجای ‌مانده است. باغ هزارجریب از شناخته‌شده‌ترین آنهاست. این باغ در جنوب زاینده‌رود و در دامنۀ کوه صفه جای داشته است. امروزه دانشگاه اصفهان و بخش‌هایی از یکی از محلات شهری (مرداویج) بر روی بقایای آن ساخته شده است. بازخوانی این باغ در راستای معرفی ویژگی‌های کالبدی آن، به شناخت بیشتر بخشی از ارزش‌های باغسازی کهن ایرانی کمک می‌کند. در این راستا، اسناد توصیفی و تصویری می‌تواند راهکاری برای تحلیل ویژگی‌های کالبدی باغ هزارجریب در زمان آبادانی آن باشد. سیاحان بسیاری در دوره‌های مختلف به توصیف این باغ به لحاظ معماری و رویدادهای آن در زمان آبادانی و افول پرداخته‌اند. این پژوهش برای نخستین بار تلاش می‌کند به بازنمایی بصری کالبد باغ هزارجریب و عناصر آن به‌گونه‌ای جامع بپردازد. از سوی دیگر چگونگی آبیاری این باغ در فرایند بازنمایی تصویری آن آشکار خواهد شد. جهت انجام این مدلسازی از اطلاعات کتابخانه‌ای به‌عنوان اسناد توصیفی از یک سو، و از اسناد تصویری از سوی دیگر بهره گرفته شد. مطالعات میدانی منطقۀ مورد نظر تکمیل‌کنندۀ بخشی از ناشناخته‌های این باغ در گذر زمان بود. این مقاله بر آن است تا با بازنمایی باغ هزارجریب در گذر زمان به دگرگونی‌های آن نیز بپردازد. یافته‌های این پژوهش بر پایۀ چهار نظام اصلی باغ ایرانی: راه، گیاه، ساختمان و آب نهاده شدند. با تحلیل‌های انجام‌گرفته ارتباط فضایی بخش‌های گوناگون باغ هزارجریب، نسبت فضاهای پر و خالی، تعداد سطوح و فرم شکلی عمارات به دست آمدند. از سوی دیگر تغییراتی که در گذر زمان پدید آمده بود نیز آشکار شد.
first_indexed 2024-04-11T20:43:08Z
format Article
id doaj.art-0ba66a21ed344e26938f4425f4a40c78
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-7446
2008-2169
language English
last_indexed 2024-04-11T20:43:08Z
publishDate 2021-12-01
publisher Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism
record_format Article
series منظر
spelling doaj.art-0ba66a21ed344e26938f4425f4a40c782022-12-22T04:04:07ZengNazar research center for Art, Architecture & Urbanismمنظر2008-74462008-21692021-12-01135762110.22034/manzar.2021.272281.2113134216بازخوانی کالبد باغ هزارجریب بر پایۀ مطالعات مقایسه‌ای اسناد توصیفی-تصویری و میدانیرویا همایونی0نیما ولی بیگ1گروه آموزشی معماری، دانشکدۀ هنر، معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، نجف‌آباد، ایران.استادیار گروه مرمت بناهای تاریخی، دانشکدۀ مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.براساس شواهد و اسناد موجود، در دورۀ صفوی، باغ‌های زیادی در اصفهان ساخته شده که امروزه تنها نامی از آنها برجای ‌مانده است. باغ هزارجریب از شناخته‌شده‌ترین آنهاست. این باغ در جنوب زاینده‌رود و در دامنۀ کوه صفه جای داشته است. امروزه دانشگاه اصفهان و بخش‌هایی از یکی از محلات شهری (مرداویج) بر روی بقایای آن ساخته شده است. بازخوانی این باغ در راستای معرفی ویژگی‌های کالبدی آن، به شناخت بیشتر بخشی از ارزش‌های باغسازی کهن ایرانی کمک می‌کند. در این راستا، اسناد توصیفی و تصویری می‌تواند راهکاری برای تحلیل ویژگی‌های کالبدی باغ هزارجریب در زمان آبادانی آن باشد. سیاحان بسیاری در دوره‌های مختلف به توصیف این باغ به لحاظ معماری و رویدادهای آن در زمان آبادانی و افول پرداخته‌اند. این پژوهش برای نخستین بار تلاش می‌کند به بازنمایی بصری کالبد باغ هزارجریب و عناصر آن به‌گونه‌ای جامع بپردازد. از سوی دیگر چگونگی آبیاری این باغ در فرایند بازنمایی تصویری آن آشکار خواهد شد. جهت انجام این مدلسازی از اطلاعات کتابخانه‌ای به‌عنوان اسناد توصیفی از یک سو، و از اسناد تصویری از سوی دیگر بهره گرفته شد. مطالعات میدانی منطقۀ مورد نظر تکمیل‌کنندۀ بخشی از ناشناخته‌های این باغ در گذر زمان بود. این مقاله بر آن است تا با بازنمایی باغ هزارجریب در گذر زمان به دگرگونی‌های آن نیز بپردازد. یافته‌های این پژوهش بر پایۀ چهار نظام اصلی باغ ایرانی: راه، گیاه، ساختمان و آب نهاده شدند. با تحلیل‌های انجام‌گرفته ارتباط فضایی بخش‌های گوناگون باغ هزارجریب، نسبت فضاهای پر و خالی، تعداد سطوح و فرم شکلی عمارات به دست آمدند. از سوی دیگر تغییراتی که در گذر زمان پدید آمده بود نیز آشکار شد.http://www.manzar-sj.com/article_134216_683fa86dc9c5dc748290b8774f6481b8.pdfباغ‌سازی صفویچهارباغ اصفهانباغ هزارجریببازنماییاسناد توصیفی و تصویریمنظر تاریخی
spellingShingle رویا همایونی
نیما ولی بیگ
بازخوانی کالبد باغ هزارجریب بر پایۀ مطالعات مقایسه‌ای اسناد توصیفی-تصویری و میدانی
منظر
باغ‌سازی صفوی
چهارباغ اصفهان
باغ هزارجریب
بازنمایی
اسناد توصیفی و تصویری
منظر تاریخی
title بازخوانی کالبد باغ هزارجریب بر پایۀ مطالعات مقایسه‌ای اسناد توصیفی-تصویری و میدانی
title_full بازخوانی کالبد باغ هزارجریب بر پایۀ مطالعات مقایسه‌ای اسناد توصیفی-تصویری و میدانی
title_fullStr بازخوانی کالبد باغ هزارجریب بر پایۀ مطالعات مقایسه‌ای اسناد توصیفی-تصویری و میدانی
title_full_unstemmed بازخوانی کالبد باغ هزارجریب بر پایۀ مطالعات مقایسه‌ای اسناد توصیفی-تصویری و میدانی
title_short بازخوانی کالبد باغ هزارجریب بر پایۀ مطالعات مقایسه‌ای اسناد توصیفی-تصویری و میدانی
title_sort بازخوانی کالبد باغ هزارجریب بر پایۀ مطالعات مقایسه‌ای اسناد توصیفی تصویری و میدانی
topic باغ‌سازی صفوی
چهارباغ اصفهان
باغ هزارجریب
بازنمایی
اسناد توصیفی و تصویری
منظر تاریخی
url http://www.manzar-sj.com/article_134216_683fa86dc9c5dc748290b8774f6481b8.pdf
work_keys_str_mv AT rwyạhmạywny bạzkẖwạnyḵạlbdbạgẖhzạrjrybbrpạyەmṭạlʿạtmqạyshạyạsnạdtwṣyfytṣwyrywmydạny
AT nymạwlybyg bạzkẖwạnyḵạlbdbạgẖhzạrjrybbrpạyەmṭạlʿạtmqạyshạyạsnạdtwṣyfytṣwyrywmydạny