نگاهی تحلیلی- انتقادی به آرای جی.ئی.مور دربارۀ نسبت «شهود» با توجیه احکام اخلاقی
در این مقاله، کوشیده‌ام تا با روشی تحلیلی- انتقادی به این پرسش پاسخ دهم که از نظر مور، شهود اخلاقی چه نسبتی با توجیه احکام اخلاقی دارد؟ برای پاسخ‌گویی به این پرسش، با تفکیک دو معنای «شهود» در آرای مور، یعنی «ادراک بی‌واسطه و مستقیم خاصۀ "خوبی"» و «ادراک بی‌واسطه و مستقیم قضایای اخلاقی حاوی...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
University of Tabriz, Faculty of Literature and Forigen Languages
2015-06-01
|
| Series: | Journal of Philosophical Investigations |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://philosophy.tabrizu.ac.ir/article_3715_8b7c4b8c6c9e3498c19fa8fc119a2e20.pdf |
| _version_ | 1827833379542794240 |
|---|---|
| author | علی اکبر عبدل آبادی |
| author_facet | علی اکبر عبدل آبادی |
| author_sort | علی اکبر عبدل آبادی |
| collection | DOAJ |
| description | در این مقاله، کوشیده‌ام تا با روشی تحلیلی- انتقادی به این پرسش پاسخ دهم که از نظر مور، شهود اخلاقی چه نسبتی با توجیه احکام اخلاقی دارد؟ برای پاسخ‌گویی به این پرسش، با تفکیک دو معنای «شهود» در آرای مور، یعنی «ادراک بی‌واسطه و مستقیم خاصۀ "خوبی"» و «ادراک بی‌واسطه و مستقیم قضایای اخلاقی حاوی محمول "خوب"»، که آنها را شهود ش.(1) و شهود ش.(2) نامیده‌ام، بر اساس تعریف سنّتی «معرفت»- که خود مور هم بدان قائل بود- نشان داده‌ام که از نظر مور، شهود می‌تواند احکام اخلاقی را توجیه کند. در پایان بحثم از نسبت هر یک از دو معنای شهود با توجیه احکام اخلاقی، به ارزیابی آرای مور پرداخته‌ام. نتایج این مقاله عبارتند از: الف) شهود ش.(1) متضمّن و مستلزم «ارزش‌گذاری عاطفی» است؛ ب) شهود مذکور، معیاری برای فیصله بخشیدن به اختلاف نظرهای بنیادین اخلاقی فراهم نمی‌آورد؛ ج) شهود مذکور نمی‌تواند معرفت به بار آورد؛ د) شهود ش.(2)، به سبب بی‌دلیل بودن مدّعای مور دربارۀ «مطابق با واقع بودن» یا «ناظر به واقع بودن» قضایای اخلاقی حاوی محمول «خوب»، نمی‌تواند احکام اخلاقی را توجیه کند؛ ه) شهود مذکور چون دلیل مناسبی برای اعتقاد به بداهت ذاتی و صدق ضروری قضایای حاوی محمول «خوب» فراهم نمی‌سازد، نمی‌تواند احکام اخلاقی را توجیه کند. |
| first_indexed | 2024-03-12T05:29:16Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-0d078859f831414ea112f7cc3bfd3a71 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2251-7960 2423-4419 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-12T05:29:16Z |
| publishDate | 2015-06-01 |
| publisher | University of Tabriz, Faculty of Literature and Forigen Languages |
| record_format | Article |
| series | Journal of Philosophical Investigations |
| spelling | doaj.art-0d078859f831414ea112f7cc3bfd3a712023-09-03T06:57:22ZengUniversity of Tabriz, Faculty of Literature and Forigen LanguagesJournal of Philosophical Investigations2251-79602423-44192015-06-019161211373715نگاهی تحلیلی- انتقادی به آرای جی.ئی.مور دربارۀ نسبت «شهود» با توجیه احکام اخلاقیعلی اکبر عبدل آبادی0استادیار دانشکده الهیات، دانشگاه شهید بهشتیدر این مقاله، کوشیده‌ام تا با روشی تحلیلی- انتقادی به این پرسش پاسخ دهم که از نظر مور، شهود اخلاقی چه نسبتی با توجیه احکام اخلاقی دارد؟ برای پاسخ‌گویی به این پرسش، با تفکیک دو معنای «شهود» در آرای مور، یعنی «ادراک بی‌واسطه و مستقیم خاصۀ "خوبی"» و «ادراک بی‌واسطه و مستقیم قضایای اخلاقی حاوی محمول "خوب"»، که آنها را شهود ش.(1) و شهود ش.(2) نامیده‌ام، بر اساس تعریف سنّتی «معرفت»- که خود مور هم بدان قائل بود- نشان داده‌ام که از نظر مور، شهود می‌تواند احکام اخلاقی را توجیه کند. در پایان بحثم از نسبت هر یک از دو معنای شهود با توجیه احکام اخلاقی، به ارزیابی آرای مور پرداخته‌ام. نتایج این مقاله عبارتند از: الف) شهود ش.(1) متضمّن و مستلزم «ارزش‌گذاری عاطفی» است؛ ب) شهود مذکور، معیاری برای فیصله بخشیدن به اختلاف نظرهای بنیادین اخلاقی فراهم نمی‌آورد؛ ج) شهود مذکور نمی‌تواند معرفت به بار آورد؛ د) شهود ش.(2)، به سبب بی‌دلیل بودن مدّعای مور دربارۀ «مطابق با واقع بودن» یا «ناظر به واقع بودن» قضایای اخلاقی حاوی محمول «خوب»، نمی‌تواند احکام اخلاقی را توجیه کند؛ ه) شهود مذکور چون دلیل مناسبی برای اعتقاد به بداهت ذاتی و صدق ضروری قضایای حاوی محمول «خوب» فراهم نمی‌سازد، نمی‌تواند احکام اخلاقی را توجیه کند.http://philosophy.tabrizu.ac.ir/article_3715_8b7c4b8c6c9e3498c19fa8fc119a2e20.pdfشهود اخلاقیاحکام اخلاقیتوجیهمعرفت شهودیجی.ئی.مور |
| spellingShingle | علی اکبر عبدل آبادی نگاهی تحلیلی- انتقادی به آرای جی.ئی.مور دربارۀ نسبت «شهود» با توجیه احکام اخلاقی Journal of Philosophical Investigations شهود اخلاقی احکام اخلاقی توجیه معرفت شهودی جی.ئی.مور |
| title | نگاهی تحلیلی- انتقادی به آرای جی.ئی.مور دربارۀ نسبت «شهود» با توجیه احکام اخلاقی |
| title_full | نگاهی تحلیلی- انتقادی به آرای جی.ئی.مور دربارۀ نسبت «شهود» با توجیه احکام اخلاقی |
| title_fullStr | نگاهی تحلیلی- انتقادی به آرای جی.ئی.مور دربارۀ نسبت «شهود» با توجیه احکام اخلاقی |
| title_full_unstemmed | نگاهی تحلیلی- انتقادی به آرای جی.ئی.مور دربارۀ نسبت «شهود» با توجیه احکام اخلاقی |
| title_short | نگاهی تحلیلی- انتقادی به آرای جی.ئی.مور دربارۀ نسبت «شهود» با توجیه احکام اخلاقی |
| title_sort | نگاهی تحلیلی انتقادی به آرای جی ئی مور دربارۀ نسبت شهود با توجیه احکام اخلاقی |
| topic | شهود اخلاقی احکام اخلاقی توجیه معرفت شهودی جی.ئی.مور |
| url | http://philosophy.tabrizu.ac.ir/article_3715_8b7c4b8c6c9e3498c19fa8fc119a2e20.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿlyạḵbrʿbdlậbạdy ngạhytḥlylyạntqạdybhậrạyjyỷymwrdrbạrەnsbtsẖhwdbạtwjyhạḥḵạmạkẖlạqy |