اعتبار شروط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری، در داوری تجاری بین‌المللی

امروزه ارجاع اختلافات به داوری، از شیوه‌های مرسوم در حل اختلافات تجاری است. ازجمله شروطی که در قراردادهای تجاری بین‌المللی گنجانده می‌شود، شروطی است که از آن تحت عنوان شروط یک‌طرفه، تلفیقی یا اختیاری یا نامتقارن مربوط به صلاحیت یاد می‌شود و منظور از این شروط این است که داوری و دادگاه، با هم در اختیا...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مجید سربازیان, سروش رستم زاد اصلی
Format: Article
Language:fas
Published: CILA 2019-04-01
Series:Majallah-i Huqūqī-i Biyn/al-milalī-i
Subjects:
Online Access:http://www.cilamag.ir/article_35088_1144912f73319043802cc03217f0c518.pdf
_version_ 1797964952638586880
author مجید سربازیان
سروش رستم زاد اصلی
author_facet مجید سربازیان
سروش رستم زاد اصلی
author_sort مجید سربازیان
collection DOAJ
description امروزه ارجاع اختلافات به داوری، از شیوه‌های مرسوم در حل اختلافات تجاری است. ازجمله شروطی که در قراردادهای تجاری بین‌المللی گنجانده می‌شود، شروطی است که از آن تحت عنوان شروط یک‌طرفه، تلفیقی یا اختیاری یا نامتقارن مربوط به صلاحیت یاد می‌شود و منظور از این شروط این است که داوری و دادگاه، با هم در اختیار یکی از طرفین باشد تا با توجه به اینکه کدام شیوه حل‌و‌فصل اختلاف بهتر منافع وی را تأمین می‌کند و تضمین بیشتری برای اجرای رأی علیه دارایی‌های طرف مقابل دارد، مرجع صالح به رسیدگی را تعیین کند. موضوع اصلی این مقاله، بررسی فرضی است که در آن هر دو طرف امکان رجوع به دادگاه را دارند، اما یکی از آن‌ها می‌تواند موضوع را اجباراً به داوری ارجاع دهد که از این مورد به شرط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری یاد می‌شود. بررسی رویه‌قضایی در کشورهای مختلف در این خصوص نشان‌دهنده وجود اختلاف‌نظر شدید میان دادگاه‌ها در حوزه‌های قضایی مختلف است. در حالی‌ که برخی دادگاه‌ها در آرای خود، یا رأی به بی‌اعتباری این شروط داده‌اند یا اعلام کرده‌اند که این شروط، نقص اساسی دارند، برخی دیگر از دادگاه‌ها با احترام به توافق طرفین، این شروط را معتبر و لازم‌الاجرا دانسته‌اند. بر این اساس در این مقاله، ضمن بررسی دلایل مربوط به بی‌اعتباری این شروط، به بیان نظریه‌ای پرداخته می‌شود که قائل به صحّت این شروط است مگر اینکه مغایرت آن‌ها با نظم عمومی، عدالت معاوضی، اصل تقابل تعهدات یا قاعده انصاف باشد. البته هرکدام از این دلایل، متناسب با قانون حاکم بر قرارداد، مانع از صحّت این شروط خواهد بود.
first_indexed 2024-04-11T01:51:37Z
format Article
id doaj.art-0e4b127c042b413c886dfafd091da151
institution Directory Open Access Journal
issn 2251-614X
2251-614X
language fas
last_indexed 2024-04-11T01:51:37Z
publishDate 2019-04-01
publisher CILA
record_format Article
series Majallah-i Huqūqī-i Biyn/al-milalī-i
spelling doaj.art-0e4b127c042b413c886dfafd091da1512023-01-03T06:06:36ZfasCILAMajallah-i Huqūqī-i Biyn/al-milalī-i2251-614X2251-614X2019-04-0136شماره 60 (بهار- تابستان)35738010.22066/cilamag.2019.3508835088اعتبار شروط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری، در داوری تجاری بین‌المللیمجید سربازیان0سروش رستم زاد اصلی1نویسنده مسئول، عضو هیئت علمی دانشگاه شیرازدانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه شیرازامروزه ارجاع اختلافات به داوری، از شیوه‌های مرسوم در حل اختلافات تجاری است. ازجمله شروطی که در قراردادهای تجاری بین‌المللی گنجانده می‌شود، شروطی است که از آن تحت عنوان شروط یک‌طرفه، تلفیقی یا اختیاری یا نامتقارن مربوط به صلاحیت یاد می‌شود و منظور از این شروط این است که داوری و دادگاه، با هم در اختیار یکی از طرفین باشد تا با توجه به اینکه کدام شیوه حل‌و‌فصل اختلاف بهتر منافع وی را تأمین می‌کند و تضمین بیشتری برای اجرای رأی علیه دارایی‌های طرف مقابل دارد، مرجع صالح به رسیدگی را تعیین کند. موضوع اصلی این مقاله، بررسی فرضی است که در آن هر دو طرف امکان رجوع به دادگاه را دارند، اما یکی از آن‌ها می‌تواند موضوع را اجباراً به داوری ارجاع دهد که از این مورد به شرط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری یاد می‌شود. بررسی رویه‌قضایی در کشورهای مختلف در این خصوص نشان‌دهنده وجود اختلاف‌نظر شدید میان دادگاه‌ها در حوزه‌های قضایی مختلف است. در حالی‌ که برخی دادگاه‌ها در آرای خود، یا رأی به بی‌اعتباری این شروط داده‌اند یا اعلام کرده‌اند که این شروط، نقص اساسی دارند، برخی دیگر از دادگاه‌ها با احترام به توافق طرفین، این شروط را معتبر و لازم‌الاجرا دانسته‌اند. بر این اساس در این مقاله، ضمن بررسی دلایل مربوط به بی‌اعتباری این شروط، به بیان نظریه‌ای پرداخته می‌شود که قائل به صحّت این شروط است مگر اینکه مغایرت آن‌ها با نظم عمومی، عدالت معاوضی، اصل تقابل تعهدات یا قاعده انصاف باشد. البته هرکدام از این دلایل، متناسب با قانون حاکم بر قرارداد، مانع از صحّت این شروط خواهد بود.http://www.cilamag.ir/article_35088_1144912f73319043802cc03217f0c518.pdfشرط داوریشرط یک‌طرفة داوریشرط یک‌طرفة قضاییاختیاری‌بودن شرطتقابل تعهداتنامعقول-بودن
spellingShingle مجید سربازیان
سروش رستم زاد اصلی
اعتبار شروط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری، در داوری تجاری بین‌المللی
Majallah-i Huqūqī-i Biyn/al-milalī-i
شرط داوری
شرط یک‌طرفة داوری
شرط یک‌طرفة قضایی
اختیاری‌بودن شرط
تقابل تعهدات
نامعقول-بودن
title اعتبار شروط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری، در داوری تجاری بین‌المللی
title_full اعتبار شروط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری، در داوری تجاری بین‌المللی
title_fullStr اعتبار شروط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری، در داوری تجاری بین‌المللی
title_full_unstemmed اعتبار شروط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری، در داوری تجاری بین‌المللی
title_short اعتبار شروط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری، در داوری تجاری بین‌المللی
title_sort اعتبار شروط یک‌طرفة تعیین صلاحیت داوری، در داوری تجاری بین‌المللی
topic شرط داوری
شرط یک‌طرفة داوری
شرط یک‌طرفة قضایی
اختیاری‌بودن شرط
تقابل تعهدات
نامعقول-بودن
url http://www.cilamag.ir/article_35088_1144912f73319043802cc03217f0c518.pdf
work_keys_str_mv AT mjydsrbạzyạn ạʿtbạrsẖrwṭyḵṭrfẗtʿyynṣlạḥytdạwrydrdạwrytjạrybynạlmlly
AT srwsẖrstmzạdạṣly ạʿtbạrsẖrwṭyḵṭrfẗtʿyynṣlạḥytdạwrydrdạwrytjạrybynạlmlly