ANKARA GB’SINDA YER ALAN OYACA-KEDİKAYASI-BOYALIK (ORTA ANADOLU, TÜRKİYE) ADAKİTLERİNİN PETROJENETİK ÖZELLİKLERİ: YİTİM DİLİMİ KÖKENLİ ERGİYİK METASOMATİZMASINA KANITLAR
Ankara’nın yaklaşık 50-60 km güneybatısında yer alan erken Miyosen yaşlı Oyaca, Kedikayası ve Boyalık dasitleri adakit ve/veya adakitik kayaçlara benzer özelliklere sahiptir. Porfirik dokulu kayaçlar plajiyoklaz, hornblend ve az miktarda biyotit fenokristalleri ile hamurda plajiyoklaz ile kuvars mik...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
General Directorate of Mineral Research and Exploration
2013-03-01
|
| Series: | Bulletin of the Mineral Research and Exploration |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3964/52473?publisher=mta |
| Summary: | Ankara’nın yaklaşık 50-60 km güneybatısında
yer alan erken Miyosen yaşlı Oyaca, Kedikayası ve Boyalık dasitleri adakit
ve/veya adakitik kayaçlara benzer özelliklere sahiptir. Porfirik dokulu
kayaçlar plajiyoklaz, hornblend ve az miktarda biyotit fenokristalleri ile
hamurda plajiyoklaz ile kuvars mikrokristallerinden oluşmaktadır. Kayaçlar,
yüksek Sr/Y (55-79 ppm) ve (La/Yb)n (21-32 ppm), düşük Y (10-19 ppm) ve ağır
nadir toprak element içeriklerine sahiptir. SiO2 (62.3-69.70 % ağ.) ve MgO
(0.62-2.23 % ağ.) içeriklerine göre, yüksek silika adakitleri olarak
tanımlanmış olup, bu durum kayaçların oluşumunda yitim dilimi (slab) kökenli
ergiyiklerin etkili olduğuna işaret etmektedir. Çalışma alanındaki adakitler
yüksek çekim alanlı elementlere (HFSE) göre (Nb: 20-10 ppm, Ta: 0.8-1.2 ppm)
büyük iyon yarıçaplı elementler (LILE) (Ba: 800-1395 ppm, Sr≥720 ppm) açısından
zenginleşmiştir. Düşük Rb/Sr ve yüksek Ba/Sr oranları amfibol içeren bir manto
kaynağından türediğini göstermektedir. Çünkü, amfiboller düşük Rb içeriğine
sahiptir. Buna göre, amfibol içeren bir manto kaynağının ergimesi düşük Rb
içeriğine neden olmaktadır. Bu nedenle, adakitlerin kaynak özelliklerinin
belirlenmesi için % 13 amfibol içeren granatperidotit kayacından itibaren
non-modal yığın ergime modellemesi gerçekleştirilmiştir. Kısmi ergime
çalışmalarında, La/Yb-La ve (Tb/Yb)n-(La/Yb)n diyagramlarındaki değişimler,
adakitlerin muhtemelen amfibol içeren granat peridotit manto kaynağından % 5-10
kısmi ergimeler sonucu oluştuğunu göstermektedir. |
|---|---|
| ISSN: | 0026-4563 2651-3048 |