بررسی کارایی روش‌های پیش‌پردازش داده‌ها در بهبود عملکرد مدل برنامه‌ریزی بیان ژن (مطالعه موردی: رودخانه آب زال)

در این مطالعه سعی گردیده تاثیر کاربرد ضرایب فصلی و روش ریاضی تحلیل و پردازش سیگنال تحت عنوان تبدیل موجک در بهبود عملکرد مدل برنامه­ریزی بیان ژن (GEP) در پیش­بینی جریان ماهانه رودخانه آب زال در دوره آماری 1351 تا 1396 مورد بحث و بررسی قرار گیرد. بدین منظور داده­ها در سه حالت مختلف شامل الف) استفاده ا...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: فرشاد احمدی
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2021-06-01
Series:مجله آب و خاک
Subjects:
Online Access:https://jsw.um.ac.ir/article_39555_ec98a74baec2ed506f3a987a9c7b5d6f.pdf
Description
Summary:در این مطالعه سعی گردیده تاثیر کاربرد ضرایب فصلی و روش ریاضی تحلیل و پردازش سیگنال تحت عنوان تبدیل موجک در بهبود عملکرد مدل برنامه­ریزی بیان ژن (GEP) در پیش­بینی جریان ماهانه رودخانه آب زال در دوره آماری 1351 تا 1396 مورد بحث و بررسی قرار گیرد. بدین منظور داده­ها در سه حالت مختلف شامل الف) استفاده از داده­های جریان و در نظر گرفتن نقش حافظه تا چهار تاخیر، ب) دخالت دادن ترم پریودیک در دو حالت خطی (α-GEP) و غیرخطی (PT-GEP) و ج) تجزیه داده­ها با استفاده از پنج تابع موجک مختلف به دو زیرسری جزئیات و تقریب، آماده و به مدل GEP معرفی گردید. نتایج حاصل از اجرای مدل­های خطی و غیرخطی GEP نشان داد که در هر دو حالت، مدل با چهار تاخیر به بیشترین دقت در پیش­بینی جریان رودخانه دست یافته اما عملکرد مدل غیرخطی GEP با توجه به شاخص­های ارزیابی مورد استفاده اندکی بهتر بود. در مرحله بعد ترم پریودیک به ورودی­های مدل افزوده شد. براساس نتایج به دست آمده مدل PT-GEP با الگوی M4 کمترین خطا و بیشترین دقت را به خود اختصاص داده و توانسته شاخص RMSE را هشت درصد کاهش دهد. سپس در گام سوم داده­های جریان رودخانه با استفاده از توابع موجک تجزیه و مدل­های W-GEP ایجاد گردید. نتایج کلی این پژوهش نشان داد که مدل­های W-GEP از عملکرد بسیار مطلوبی برخوردار بوده به طوری که می­توان از آنها به عنوان یک روش موثر در پیش­بینی جریان میان­مدت رودخانه­ها استفاده نمود.
ISSN:2008-4757
2423-396X