Sosyal Teoride Dualiteleri As¸ma C¸ abası: Giddens, Bourdieu, Layder
Modern dünyanın bilimi olan sosyoloji, kurumsallaştığı andan itibaren iki önemli soru(n) etrafında şekillenmiştir. Bunlardan birincisi sosyolojinin konusunun ne olması gerektiği, ikincisi ise konusuna dair bu bilgiyi elde ederken kullanılacak yönteminin ne olacağıdır. Bu soruların cevabı farklı anla...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Handan Akyigit
2019-04-01
|
| Series: | Universal Journal of History and Culture |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/699625 |
| _version_ | 1797350247929741312 |
|---|---|
| author | Ebru Açık Turğuter Mirace Karaca Evren |
| author_facet | Ebru Açık Turğuter Mirace Karaca Evren |
| author_sort | Ebru Açık Turğuter |
| collection | DOAJ |
| description | Modern dünyanın bilimi olan sosyoloji, kurumsallaştığı andan itibaren iki önemli soru(n)
etrafında şekillenmiştir. Bunlardan birincisi sosyolojinin konusunun ne olması
gerektiği, ikincisi ise konusuna dair bu bilgiyi elde ederken kullanılacak
yönteminin ne olacağıdır. Bu soruların cevabı farklı anlayışlara sahip
düşünürlerce verilmeye ve sosyolojinin
bir bilim olarak temeli atılmaya çalışılmıştır. Birinci yanıt, nomotetik
(evrensel) bilimsel anlayışa sahip olan ve sosyolojinin evrensel, olgusal ve
tarafsız bir bilim olmasını savunanların oluşturduğu
natüralist-pozitivistlerden gelmiştir. Bunların karşısında yer alan ve ikinci
cevabın sahibi olan ve idiografik(tekil) anlayışı savunanlar ise sosyolojinin
toplumsal olaylar gibi tekrarı olmayan ve bu anlamda ‘biricik’ ve ‘tikel’
olanın bilimi olması gerektiğini savunan hermeneutik/yorumsamacılardır. Bu iki
ayrı ve uzlaşmazmış gibi görünen tarafların anlayışları iki ayrı sosyoloji
ortaya çıkarmıştır. Bu iki ayrı sosyoloji, aynı araştırma nesnesine bakıp
birbirinden oldukça farklı sonuçlar çıkartmakta ve sosyal gerçeklikle ilgili
birbirinden farklı teoriler ortaya atmaktadır. Bu durum ise ortaya teorik ve
metodolojik olarak bir ‘keşmekeşe’ ve nihayetinde ortaya sosyolojik düaliteler
adı verilecek olan büyük ve çözümsüz bir soruna neden olmaktadır. Bu çalışma, sosyolojide kökleri oldukça eskiye dayanan
ve hala varlığını sürdüren bir tartışma olarak sosyolojik düaliteleri ele
almaktadır. Bu amaçla çalışma önce, teorik ve metodolojik ayrımlar üzerinden
yürüyen ‘düaliteler’ tartışmasını tarihi ve toplumsal olaylarla olan ilişkisi
üzerinden ele alacaktır. Ardından Giddens’ın “Yapının İkiliği”, Bourdieu ve
“habitus” kavramı ve son olarak en güncel çabalardan biri olan Layder’in
“Uyarlayıcı Teorisi” ile söz konusu düaliteleri aşma çabaları kuramsal ve
yöntemsel benzerlikler ve farklılıkları ile ele alınacaktır. Son olarak düaliteleri
aşma çabasının sosyolojiye olan katkıları tartışmaya açılarak çalışma
sonlandırılacaktır. |
| first_indexed | 2024-03-08T12:42:04Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-0fce111ce7c840f3a4504f5e92e92081 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2667-8179 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T12:42:04Z |
| publishDate | 2019-04-01 |
| publisher | Handan Akyigit |
| record_format | Article |
| series | Universal Journal of History and Culture |
| spelling | doaj.art-0fce111ce7c840f3a4504f5e92e920812024-01-21T08:15:01ZengHandan AkyigitUniversal Journal of History and Culture2667-81792019-04-011133451691Sosyal Teoride Dualiteleri As¸ma C¸ abası: Giddens, Bourdieu, LayderEbru Açık Turğuter0Mirace Karaca EvrenMUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ, EDEBİYAT FAKÜLTESİModern dünyanın bilimi olan sosyoloji, kurumsallaştığı andan itibaren iki önemli soru(n) etrafında şekillenmiştir. Bunlardan birincisi sosyolojinin konusunun ne olması gerektiği, ikincisi ise konusuna dair bu bilgiyi elde ederken kullanılacak yönteminin ne olacağıdır. Bu soruların cevabı farklı anlayışlara sahip düşünürlerce verilmeye ve sosyolojinin bir bilim olarak temeli atılmaya çalışılmıştır. Birinci yanıt, nomotetik (evrensel) bilimsel anlayışa sahip olan ve sosyolojinin evrensel, olgusal ve tarafsız bir bilim olmasını savunanların oluşturduğu natüralist-pozitivistlerden gelmiştir. Bunların karşısında yer alan ve ikinci cevabın sahibi olan ve idiografik(tekil) anlayışı savunanlar ise sosyolojinin toplumsal olaylar gibi tekrarı olmayan ve bu anlamda ‘biricik’ ve ‘tikel’ olanın bilimi olması gerektiğini savunan hermeneutik/yorumsamacılardır. Bu iki ayrı ve uzlaşmazmış gibi görünen tarafların anlayışları iki ayrı sosyoloji ortaya çıkarmıştır. Bu iki ayrı sosyoloji, aynı araştırma nesnesine bakıp birbirinden oldukça farklı sonuçlar çıkartmakta ve sosyal gerçeklikle ilgili birbirinden farklı teoriler ortaya atmaktadır. Bu durum ise ortaya teorik ve metodolojik olarak bir ‘keşmekeşe’ ve nihayetinde ortaya sosyolojik düaliteler adı verilecek olan büyük ve çözümsüz bir soruna neden olmaktadır. Bu çalışma, sosyolojide kökleri oldukça eskiye dayanan ve hala varlığını sürdüren bir tartışma olarak sosyolojik düaliteleri ele almaktadır. Bu amaçla çalışma önce, teorik ve metodolojik ayrımlar üzerinden yürüyen ‘düaliteler’ tartışmasını tarihi ve toplumsal olaylarla olan ilişkisi üzerinden ele alacaktır. Ardından Giddens’ın “Yapının İkiliği”, Bourdieu ve “habitus” kavramı ve son olarak en güncel çabalardan biri olan Layder’in “Uyarlayıcı Teorisi” ile söz konusu düaliteleri aşma çabaları kuramsal ve yöntemsel benzerlikler ve farklılıkları ile ele alınacaktır. Son olarak düaliteleri aşma çabasının sosyolojiye olan katkıları tartışmaya açılarak çalışma sonlandırılacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/699625düaliteyapının i̇kiliğihabitusdualityduality of the structurehabitusadaptive teory |
| spellingShingle | Ebru Açık Turğuter Mirace Karaca Evren Sosyal Teoride Dualiteleri As¸ma C¸ abası: Giddens, Bourdieu, Layder Universal Journal of History and Culture düalite yapının i̇kiliği habitus duality duality of the structure habitus adaptive teory |
| title | Sosyal Teoride Dualiteleri As¸ma C¸ abası: Giddens, Bourdieu, Layder |
| title_full | Sosyal Teoride Dualiteleri As¸ma C¸ abası: Giddens, Bourdieu, Layder |
| title_fullStr | Sosyal Teoride Dualiteleri As¸ma C¸ abası: Giddens, Bourdieu, Layder |
| title_full_unstemmed | Sosyal Teoride Dualiteleri As¸ma C¸ abası: Giddens, Bourdieu, Layder |
| title_short | Sosyal Teoride Dualiteleri As¸ma C¸ abası: Giddens, Bourdieu, Layder |
| title_sort | sosyal teoride dualiteleri as¸ma c¸ abasi giddens bourdieu layder |
| topic | düalite yapının i̇kiliği habitus duality duality of the structure habitus adaptive teory |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/699625 |
| work_keys_str_mv | AT ebruacıkturguter sosyalteoridedualiteleriasmacabasıgiddensbourdieulayder AT miracekaracaevren sosyalteoridedualiteleriasmacabasıgiddensbourdieulayder |