Wpływ leków przeciwpsychotycznych na występowanie zespołu metabolicznego
Zespół metaboliczny to zbiór współwystępujących zaburzeń, które zwiększają ryzyko zawału serca, udaru i cukrzycy. W Europie do oceny zespołu metabolicznego stosuje się kryteria International Diabetes Federation. Zgodnie z nimi zespół metaboliczny to współobecność otyłości brzusznej (trzewnej, cent...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Medical Communications Sp. z o.o.
2014-12-01
|
| Series: | Psychiatria i Psychologia Kliniczna |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://www.psychiatria.com.pl/index.php/wydawnictwa/2014-vol-14-no-4/wplyw-lekow-przeciwpsychotycznych-na-wystepowanie-zespolu-metabolicznego?aid=492 |
| _version_ | 1818954913593425920 |
|---|---|
| author | Adam Wysokiński |
| author_facet | Adam Wysokiński |
| author_sort | Adam Wysokiński |
| collection | DOAJ |
| description | Zespół metaboliczny to zbiór współwystępujących zaburzeń, które zwiększają ryzyko zawału serca, udaru i cukrzycy.
W Europie do oceny zespołu metabolicznego stosuje się kryteria International Diabetes Federation. Zgodnie z nimi
zespół metaboliczny to współobecność otyłości brzusznej (trzewnej, centralnej), zdefiniowanej jako obwód talii ≥80 cm
u Europejek i ≥94 cm u Europejczyków, oraz dwóch spośród następujących czynników: 1) stężenia trójglicerydów
>1,7 mmol/l (150 mg/dl) lub leczenia triglicerydemii; 2) stężenia cholesterolu frakcji HDL <1,0 mmol/l (40 mg/dl)
u mężczyzn i <1,3 mmol/l (50 mg/dl) u kobiet lub leczenia tego zaburzenia lipidowego; 3) ciśnienia tętniczego
skurczowego ≥130 mm Hg bądź rozkurczowego ≥85 mm Hg lub leczenia wcześniej rozpoznanego nadciśnienia;
4) stężenia glukozy w osoczu na czczo ≥5,6 mmol/l (100 mg/dl) lub rozpoznanej wcześniej cukrzycy typu 2. Zespół
metaboliczny występuje 2–3-krotnie częściej u pacjentów otrzymujących leki przeciwpsychotyczne. Obecność zespołu
metabolicznego wiąże się z 2–3-krotnie większym ryzykiem zgonu z powodu powikłań sercowo-naczyniowych. Niemal
wszystkie leki przeciwpsychotyczne podnoszą ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego; dotyczy to w szczególności
leków najskuteczniej działających (klozapina, olanzapina). Punktem wyjścia metabolicznych powikłań leczenia
przeciwpsychotycznego jest wzrost łaknienia indukowany leczeniem, prowadzący do przyrostu masy ciała; powikłania
te mogą się rozwijać wskutek bezpośredniego działania leków. Zdecydowana większość pacjentów nie otrzymuje
właściwego leczenia zaburzeń metabolicznych. W przypadku polekowego przyrostu masy ciała dostępne opcje
terapeutyczne są mało skuteczne i zbyt rzadko stosowane. |
| first_indexed | 2024-12-20T10:29:43Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-10b8eae4e71c4d2ca568c50f69324dba |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1644-6313 2451-0645 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-12-20T10:29:43Z |
| publishDate | 2014-12-01 |
| publisher | Medical Communications Sp. z o.o. |
| record_format | Article |
| series | Psychiatria i Psychologia Kliniczna |
| spelling | doaj.art-10b8eae4e71c4d2ca568c50f69324dba2022-12-21T19:43:45ZengMedical Communications Sp. z o.o.Psychiatria i Psychologia Kliniczna1644-63132451-06452014-12-0114429029510.15557/PiPK.2014.0039Wpływ leków przeciwpsychotycznych na występowanie zespołu metabolicznegoAdam Wysokiński0Klinika Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych, Uniwersytet Medyczny w ŁodziZespół metaboliczny to zbiór współwystępujących zaburzeń, które zwiększają ryzyko zawału serca, udaru i cukrzycy. W Europie do oceny zespołu metabolicznego stosuje się kryteria International Diabetes Federation. Zgodnie z nimi zespół metaboliczny to współobecność otyłości brzusznej (trzewnej, centralnej), zdefiniowanej jako obwód talii ≥80 cm u Europejek i ≥94 cm u Europejczyków, oraz dwóch spośród następujących czynników: 1) stężenia trójglicerydów >1,7 mmol/l (150 mg/dl) lub leczenia triglicerydemii; 2) stężenia cholesterolu frakcji HDL <1,0 mmol/l (40 mg/dl) u mężczyzn i <1,3 mmol/l (50 mg/dl) u kobiet lub leczenia tego zaburzenia lipidowego; 3) ciśnienia tętniczego skurczowego ≥130 mm Hg bądź rozkurczowego ≥85 mm Hg lub leczenia wcześniej rozpoznanego nadciśnienia; 4) stężenia glukozy w osoczu na czczo ≥5,6 mmol/l (100 mg/dl) lub rozpoznanej wcześniej cukrzycy typu 2. Zespół metaboliczny występuje 2–3-krotnie częściej u pacjentów otrzymujących leki przeciwpsychotyczne. Obecność zespołu metabolicznego wiąże się z 2–3-krotnie większym ryzykiem zgonu z powodu powikłań sercowo-naczyniowych. Niemal wszystkie leki przeciwpsychotyczne podnoszą ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego; dotyczy to w szczególności leków najskuteczniej działających (klozapina, olanzapina). Punktem wyjścia metabolicznych powikłań leczenia przeciwpsychotycznego jest wzrost łaknienia indukowany leczeniem, prowadzący do przyrostu masy ciała; powikłania te mogą się rozwijać wskutek bezpośredniego działania leków. Zdecydowana większość pacjentów nie otrzymuje właściwego leczenia zaburzeń metabolicznych. W przypadku polekowego przyrostu masy ciała dostępne opcje terapeutyczne są mało skuteczne i zbyt rzadko stosowane.http://www.psychiatria.com.pl/index.php/wydawnictwa/2014-vol-14-no-4/wplyw-lekow-przeciwpsychotycznych-na-wystepowanie-zespolu-metabolicznego?aid=492schizofreniazespół metabolicznyotyłośćcukrzycadyslipidemia |
| spellingShingle | Adam Wysokiński Wpływ leków przeciwpsychotycznych na występowanie zespołu metabolicznego Psychiatria i Psychologia Kliniczna schizofrenia zespół metaboliczny otyłość cukrzyca dyslipidemia |
| title | Wpływ leków przeciwpsychotycznych na występowanie zespołu metabolicznego |
| title_full | Wpływ leków przeciwpsychotycznych na występowanie zespołu metabolicznego |
| title_fullStr | Wpływ leków przeciwpsychotycznych na występowanie zespołu metabolicznego |
| title_full_unstemmed | Wpływ leków przeciwpsychotycznych na występowanie zespołu metabolicznego |
| title_short | Wpływ leków przeciwpsychotycznych na występowanie zespołu metabolicznego |
| title_sort | wplyw lekow przeciwpsychotycznych na wystepowanie zespolu metabolicznego |
| topic | schizofrenia zespół metaboliczny otyłość cukrzyca dyslipidemia |
| url | http://www.psychiatria.com.pl/index.php/wydawnictwa/2014-vol-14-no-4/wplyw-lekow-przeciwpsychotycznych-na-wystepowanie-zespolu-metabolicznego?aid=492 |
| work_keys_str_mv | AT adamwysokinski wpływlekowprzeciwpsychotycznychnawystepowaniezespołumetabolicznego |