ÇAĞATAYCA YAZILMIŞ YUSUF BEG-AHMED BEG DESTANI’NDA KÖROĞLU
Türk boyları arasında destancılık geleneği ve destan metinlerinin zenginliği açısından dikkat çeken Uygur Türkleri, bu köklü geleneği sözlü ve yazılı olarak yüzyıllardır devam ettirmektedir. Son yıllarda sözlü destancılık geleneği siyasi baskılar ve sosyal yaşamdaki değişime bağlı olarak zayıflamışt...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
2018-12-01
|
| Series: | Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://dergipark.org.tr/tr/pub/uygur/issue/41868/480546?publisher=adem-oger |
| _version_ | 1797905504943472640 |
|---|---|
| author | Kamile SERBEST |
| author_facet | Kamile SERBEST |
| author_sort | Kamile SERBEST |
| collection | DOAJ |
| description | Türk boyları arasında destancılık geleneği ve destan
metinlerinin zenginliği açısından dikkat çeken Uygur Türkleri, bu köklü
geleneği sözlü ve yazılı olarak yüzyıllardır devam ettirmektedir. Son yıllarda
sözlü destancılık geleneği siyasi baskılar ve sosyal yaşamdaki değişime bağlı
olarak zayıflamıştır. Diğer yandan Çağatay Türkçesiyle yazıya geçirilen ve
misyoner, seyyah ya da araştırıcılar tarafından dünyanın farklı kütüphanelerine
götürülen destan metinlerinin de henüz yeterince incelenmediği aşikârdır. Bu
noktada özellikle İsveç’te bulunan Gunnar Jarring Koleksiyonu başta olmak üzere
Almanya, Rusya, Japonya ve Çin’de çeşitli kütüphane ve şahısların elinde
bulunan destan metinlerinin tespiti, temini ve incelenmesi Türkoloji
çalışmaları açısından büyük önem taşımaktadır.
Lund Üniversitesi Gunnar Jarring Koleksiyonu’nda
bulunan ve Prov. 280 numara ile kayıtlı olan Yusuf Beg-Ahmed Beg Destanı, başta
Uygurlar olmak üzere farklı Türk boyları arasında anlatılan önemli destanlardan
biridir. Söz konusu nüsha, Yarkent’te Gunnar Jarring tarafından bulunmuş olup,
1982 yılında Lund Üniversite’si kütüphanesine bağışlanmıştır. Mevcut nüsha,
üzerinde çalışma yapılan nüshalara göre daha hacimli ve farklı bir anlatıma
sahiptir. Ayrıca destanın şahıs kadrosunda Köroğlu’nun bulunması dikkat
çekicidir. Günümüze kadar yapılan çalışmalarda Yusuf Beg-Ahmed Beg Destanı
Köroğlu’nun “devamı” olarak nitelendirilmiş, destan metni içinde Köroğlu’nun
ölmüş olduğu ve Köroğlu’na göndermeler yapıldığı ifade edilmiştir. Söz konusu
nüsha, Köroğlu’nun yaşaması ve destanın şahıs kadrosunda aktif yer alması
bakımından önem arz eder.
Çalışmada, Yusuf Beg-Ahmed Beg Destanı’ndan kısaca
bahsedilmiş, Köroğlu’nun destandaki kimliği ve olaylara etkisi üzerinde
durulmuştur. |
| first_indexed | 2024-04-10T10:06:24Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-10bf35b591134f77bcba958c73daad5a |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2458-827X |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T10:06:24Z |
| publishDate | 2018-12-01 |
| publisher | Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi |
| record_format | Article |
| series | Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi |
| spelling | doaj.art-10bf35b591134f77bcba958c73daad5a2023-02-15T16:22:27ZengNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiUluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi2458-827X2018-12-0112135143854ÇAĞATAYCA YAZILMIŞ YUSUF BEG-AHMED BEG DESTANI’NDA KÖROĞLUKamile SERBESTTürk boyları arasında destancılık geleneği ve destan metinlerinin zenginliği açısından dikkat çeken Uygur Türkleri, bu köklü geleneği sözlü ve yazılı olarak yüzyıllardır devam ettirmektedir. Son yıllarda sözlü destancılık geleneği siyasi baskılar ve sosyal yaşamdaki değişime bağlı olarak zayıflamıştır. Diğer yandan Çağatay Türkçesiyle yazıya geçirilen ve misyoner, seyyah ya da araştırıcılar tarafından dünyanın farklı kütüphanelerine götürülen destan metinlerinin de henüz yeterince incelenmediği aşikârdır. Bu noktada özellikle İsveç’te bulunan Gunnar Jarring Koleksiyonu başta olmak üzere Almanya, Rusya, Japonya ve Çin’de çeşitli kütüphane ve şahısların elinde bulunan destan metinlerinin tespiti, temini ve incelenmesi Türkoloji çalışmaları açısından büyük önem taşımaktadır. Lund Üniversitesi Gunnar Jarring Koleksiyonu’nda bulunan ve Prov. 280 numara ile kayıtlı olan Yusuf Beg-Ahmed Beg Destanı, başta Uygurlar olmak üzere farklı Türk boyları arasında anlatılan önemli destanlardan biridir. Söz konusu nüsha, Yarkent’te Gunnar Jarring tarafından bulunmuş olup, 1982 yılında Lund Üniversite’si kütüphanesine bağışlanmıştır. Mevcut nüsha, üzerinde çalışma yapılan nüshalara göre daha hacimli ve farklı bir anlatıma sahiptir. Ayrıca destanın şahıs kadrosunda Köroğlu’nun bulunması dikkat çekicidir. Günümüze kadar yapılan çalışmalarda Yusuf Beg-Ahmed Beg Destanı Köroğlu’nun “devamı” olarak nitelendirilmiş, destan metni içinde Köroğlu’nun ölmüş olduğu ve Köroğlu’na göndermeler yapıldığı ifade edilmiştir. Söz konusu nüsha, Köroğlu’nun yaşaması ve destanın şahıs kadrosunda aktif yer alması bakımından önem arz eder. Çalışmada, Yusuf Beg-Ahmed Beg Destanı’ndan kısaca bahsedilmiş, Köroğlu’nun destandaki kimliği ve olaylara etkisi üzerinde durulmuştur.http://dergipark.org.tr/tr/pub/uygur/issue/41868/480546?publisher=adem-ogerdestanuyguryusuf beg-ahmed beg |
| spellingShingle | Kamile SERBEST ÇAĞATAYCA YAZILMIŞ YUSUF BEG-AHMED BEG DESTANI’NDA KÖROĞLU Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi destan uygur yusuf beg-ahmed beg |
| title | ÇAĞATAYCA YAZILMIŞ YUSUF BEG-AHMED BEG DESTANI’NDA KÖROĞLU |
| title_full | ÇAĞATAYCA YAZILMIŞ YUSUF BEG-AHMED BEG DESTANI’NDA KÖROĞLU |
| title_fullStr | ÇAĞATAYCA YAZILMIŞ YUSUF BEG-AHMED BEG DESTANI’NDA KÖROĞLU |
| title_full_unstemmed | ÇAĞATAYCA YAZILMIŞ YUSUF BEG-AHMED BEG DESTANI’NDA KÖROĞLU |
| title_short | ÇAĞATAYCA YAZILMIŞ YUSUF BEG-AHMED BEG DESTANI’NDA KÖROĞLU |
| title_sort | cagatayca yazilmis yusuf beg ahmed beg destani nda koroglu |
| topic | destan uygur yusuf beg-ahmed beg |
| url | http://dergipark.org.tr/tr/pub/uygur/issue/41868/480546?publisher=adem-oger |
| work_keys_str_mv | AT kamileserbest cagataycayazilmisyusufbegahmedbegdestanindakoroglu |