Düşük etkili kentleşme uygulaması: Biyotutmanın hidrolojik performansının deneysel modellerle araştırılması

Su kaynaklarının ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan en verimli şekilde kullanılması, canlı hayatın sürdürülebilmesi için kaçınılmazdır. Özellikle kentleşme ile birlikte betonlaşma ve buna paralel olarak topraktaki geçirimsiz yüzey artmakta, toprakta meydana gelen sızma azalmakta ve yağış sonucu yüz...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Sezar Gülbaz, Cevza Melek Kazezyılmaz-alhan
Format: Article
Language:English
Published: Pamukkale University 2017-12-01
Series:Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/33122/377980
_version_ 1797906926712913920
author Sezar Gülbaz
Cevza Melek Kazezyılmaz-alhan
author_facet Sezar Gülbaz
Cevza Melek Kazezyılmaz-alhan
author_sort Sezar Gülbaz
collection DOAJ
description Su kaynaklarının ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan en verimli şekilde kullanılması, canlı hayatın sürdürülebilmesi için kaçınılmazdır. Özellikle kentleşme ile birlikte betonlaşma ve buna paralel olarak topraktaki geçirimsiz yüzey artmakta, toprakta meydana gelen sızma azalmakta ve yağış sonucu yüzeyde toplanan fazla su hızlı bir şekilde akışa geçerek taşkına neden olmaktadır. Kentleşme ile beraber toprağa sızamayan su, doğal arıtım olan topraktan mahrum kalmakta ve yüzeyde biriken kirliliği doğrudan su kaynaklarına taşımaktadır. Bu durum su kalitesini olumsuz yönde etkilemekte ve su kirliliğine neden olmaktadır. Bu çerçevede, çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması, su kaynaklarının korunması ve kentleşmenin çevre ve su kaynakları üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması için yeni hidrolojik yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışma kapsamında, kentleşme sonucu arazi kullanımında meydana gelen değişimler ile artan yüzeysel akış ve su kirliliğini önlemek için Düşük Etkili Kentleşme (DEK) tipi En İyi Yönetim Uygulamaları (EİYU) incelenmiştir. Yüksek yüzeysel akış ve yayılı kirlilik kaynaklarının olumsuz etkilerini azaltmak için kullanılan bir yağmur suyu yönetimi uygulaması ve DEK çeşidi olan “biyotutma” araştırılmıştır. Bu amaçla kurulmuş olan bir deney düzeneği ile biyotutmanın hidrolojik verimliliği ve performansı gözlemlenmiştir. Yapılan deney sonuçları değerlendirilerek biyotutmanın pik debinin azalması üzerine etkisi incelenmiştir. Biyotutma kolonlarında kullanılan malzemelerin mekanik özellikleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde malzeme tipi ve özelliklerinin biyotutma kolonlarında suyun tutulmasında etkili olduğu görülmüştür. Kum içeriğinin fazla olması ile kolonlardaki çıkış debisinin arttığı ve ince taneli malzemelerin artması ile azaldığı gözlemlenmiştir.
first_indexed 2024-04-10T10:28:24Z
format Article
id doaj.art-12e0357de75e4e20a58faf528fc1ca0d
institution Directory Open Access Journal
issn 1300-7009
2147-5881
language English
last_indexed 2024-04-10T10:28:24Z
publishDate 2017-12-01
publisher Pamukkale University
record_format Article
series Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
spelling doaj.art-12e0357de75e4e20a58faf528fc1ca0d2023-02-15T16:21:13ZengPamukkale UniversityPamukkale University Journal of Engineering Sciences1300-70092147-58812017-12-0123910411048218Düşük etkili kentleşme uygulaması: Biyotutmanın hidrolojik performansının deneysel modellerle araştırılmasıSezar GülbazCevza Melek Kazezyılmaz-alhanSu kaynaklarının ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan en verimli şekilde kullanılması, canlı hayatın sürdürülebilmesi için kaçınılmazdır. Özellikle kentleşme ile birlikte betonlaşma ve buna paralel olarak topraktaki geçirimsiz yüzey artmakta, toprakta meydana gelen sızma azalmakta ve yağış sonucu yüzeyde toplanan fazla su hızlı bir şekilde akışa geçerek taşkına neden olmaktadır. Kentleşme ile beraber toprağa sızamayan su, doğal arıtım olan topraktan mahrum kalmakta ve yüzeyde biriken kirliliği doğrudan su kaynaklarına taşımaktadır. Bu durum su kalitesini olumsuz yönde etkilemekte ve su kirliliğine neden olmaktadır. Bu çerçevede, çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması, su kaynaklarının korunması ve kentleşmenin çevre ve su kaynakları üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması için yeni hidrolojik yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışma kapsamında, kentleşme sonucu arazi kullanımında meydana gelen değişimler ile artan yüzeysel akış ve su kirliliğini önlemek için Düşük Etkili Kentleşme (DEK) tipi En İyi Yönetim Uygulamaları (EİYU) incelenmiştir. Yüksek yüzeysel akış ve yayılı kirlilik kaynaklarının olumsuz etkilerini azaltmak için kullanılan bir yağmur suyu yönetimi uygulaması ve DEK çeşidi olan “biyotutma” araştırılmıştır. Bu amaçla kurulmuş olan bir deney düzeneği ile biyotutmanın hidrolojik verimliliği ve performansı gözlemlenmiştir. Yapılan deney sonuçları değerlendirilerek biyotutmanın pik debinin azalması üzerine etkisi incelenmiştir. Biyotutma kolonlarında kullanılan malzemelerin mekanik özellikleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde malzeme tipi ve özelliklerinin biyotutma kolonlarında suyun tutulmasında etkili olduğu görülmüştür. Kum içeriğinin fazla olması ile kolonlardaki çıkış debisinin arttığı ve ince taneli malzemelerin artması ile azaldığı gözlemlenmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/33122/377980best management practiceslow impact developmentbioretentionflooden iyi yönetim uygulamalarıdüşük etkili kentleşmebiyotutmataşkın
spellingShingle Sezar Gülbaz
Cevza Melek Kazezyılmaz-alhan
Düşük etkili kentleşme uygulaması: Biyotutmanın hidrolojik performansının deneysel modellerle araştırılması
Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
best management practices
low impact development
bioretention
flood
en iyi yönetim uygulamaları
düşük etkili kentleşme
biyotutma
taşkın
title Düşük etkili kentleşme uygulaması: Biyotutmanın hidrolojik performansının deneysel modellerle araştırılması
title_full Düşük etkili kentleşme uygulaması: Biyotutmanın hidrolojik performansının deneysel modellerle araştırılması
title_fullStr Düşük etkili kentleşme uygulaması: Biyotutmanın hidrolojik performansının deneysel modellerle araştırılması
title_full_unstemmed Düşük etkili kentleşme uygulaması: Biyotutmanın hidrolojik performansının deneysel modellerle araştırılması
title_short Düşük etkili kentleşme uygulaması: Biyotutmanın hidrolojik performansının deneysel modellerle araştırılması
title_sort dusuk etkili kentlesme uygulamasi biyotutmanin hidrolojik performansinin deneysel modellerle arastirilmasi
topic best management practices
low impact development
bioretention
flood
en iyi yönetim uygulamaları
düşük etkili kentleşme
biyotutma
taşkın
url https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/33122/377980
work_keys_str_mv AT sezargulbaz dusuketkilikentlesmeuygulamasıbiyotutmanınhidrolojikperformansınındeneyselmodellerlearastırılması
AT cevzamelekkazezyılmazalhan dusuketkilikentlesmeuygulamasıbiyotutmanınhidrolojikperformansınındeneyselmodellerlearastırılması