سیمای فرماندة نظامی آرمانی در اِسکندرنامه

از جمله درونمایه­های قابل اعتنا در آثار ادب فارسی مقوله نظامیّات است. مُراد ما از نظامیات شامل آن اُموری می­شود که در آن به اَمر و رأی نظامی پرداخته می­شود. شاعران حکیم فارسی زبان آنجا که خواسته­اند اثری حماسی بیافرینند یا حتی آنگاه که به آفرینش اثری غیر حماسی پرداخته­اند از بذل توجه به این مهم غفلت...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: نقی فلاح نژاد, کاوه وزیری
Format: Article
Language:fas
Published: Shahid Sattari Aeronautical University 2016-10-01
Series:مطالعات منابع انسانی
Online Access:http://www.jhrs.ir/article_65316_65a240b86ed662ed325a0efe2b2a9861.pdf
_version_ 1797238517653307392
author نقی فلاح نژاد
کاوه وزیری
author_facet نقی فلاح نژاد
کاوه وزیری
author_sort نقی فلاح نژاد
collection DOAJ
description از جمله درونمایه­های قابل اعتنا در آثار ادب فارسی مقوله نظامیّات است. مُراد ما از نظامیات شامل آن اُموری می­شود که در آن به اَمر و رأی نظامی پرداخته می­شود. شاعران حکیم فارسی زبان آنجا که خواسته­اند اثری حماسی بیافرینند یا حتی آنگاه که به آفرینش اثری غیر حماسی پرداخته­اند از بذل توجه به این مهم غفلت نورزیده­اند. یعنی در اندیشه­های حکیمانة خود به مقولات جنگ و صُلح و آنچه به این اُمور راجع است با دقتی زاید الوصف اهتمام ورزیده­اند. نظامی گنجوی از سرآمدان عرصه ادبیات حکمی در ایران است. حجم آثار حکیم نظامی بسیار گسترده­تر از آن است که بتوان موضوع نظامیّات را عموماً و نیز موضوع مقاله حاضر را اختصاصاً در آثار او در کسوت یک مقاله بررسی کرد. بنابر این برای بجا آوردن حق مطلب با محدود کردن حوزة بررسی در آثار این حکیم پرآوازه تنها به یکی از آثار او یعنی کتاب اسکندرنامه آن هم بخش شرفنامه بسنده شد. و بررسی این موضوع را درکل اندیشه حکیم فرزانه گنجه به فرصتی دیگر محول گردید. نظامی در شرفنامه از مجموعه اسکندرنامه، اسکندر را فرماندهی آرمانی قلمداد می کند که دارای مجموعه ای از صفات ایجابی و نیز بری از صفاتی سلبی است. در این مقاله به این دو گونه صفات متعارض پرداخته شده است. صفاتی که تخلق بدانها اگر برای هر شهروند از مستحسنات شمرده شود قطعا برای نظامیان و بویژه فرماندهان نظامی از الزامات و بایسته­های نظامیگری محسوب می شود.
first_indexed 2024-04-24T17:36:54Z
format Article
id doaj.art-16494d0bea1e471ebcd498e321eeef66
institution Directory Open Access Journal
issn 2783-0624
language fas
last_indexed 2024-04-24T17:36:54Z
publishDate 2016-10-01
publisher Shahid Sattari Aeronautical University
record_format Article
series مطالعات منابع انسانی
spelling doaj.art-16494d0bea1e471ebcd498e321eeef662024-03-28T04:27:56ZfasShahid Sattari Aeronautical Universityمطالعات منابع انسانی2783-06242016-10-016314917065316سیمای فرماندة نظامی آرمانی در اِسکندرنامهنقی فلاح نژاد0کاوه وزیری1استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه هوایی شهید ستاری.کارشناس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران.از جمله درونمایه­های قابل اعتنا در آثار ادب فارسی مقوله نظامیّات است. مُراد ما از نظامیات شامل آن اُموری می­شود که در آن به اَمر و رأی نظامی پرداخته می­شود. شاعران حکیم فارسی زبان آنجا که خواسته­اند اثری حماسی بیافرینند یا حتی آنگاه که به آفرینش اثری غیر حماسی پرداخته­اند از بذل توجه به این مهم غفلت نورزیده­اند. یعنی در اندیشه­های حکیمانة خود به مقولات جنگ و صُلح و آنچه به این اُمور راجع است با دقتی زاید الوصف اهتمام ورزیده­اند. نظامی گنجوی از سرآمدان عرصه ادبیات حکمی در ایران است. حجم آثار حکیم نظامی بسیار گسترده­تر از آن است که بتوان موضوع نظامیّات را عموماً و نیز موضوع مقاله حاضر را اختصاصاً در آثار او در کسوت یک مقاله بررسی کرد. بنابر این برای بجا آوردن حق مطلب با محدود کردن حوزة بررسی در آثار این حکیم پرآوازه تنها به یکی از آثار او یعنی کتاب اسکندرنامه آن هم بخش شرفنامه بسنده شد. و بررسی این موضوع را درکل اندیشه حکیم فرزانه گنجه به فرصتی دیگر محول گردید. نظامی در شرفنامه از مجموعه اسکندرنامه، اسکندر را فرماندهی آرمانی قلمداد می کند که دارای مجموعه ای از صفات ایجابی و نیز بری از صفاتی سلبی است. در این مقاله به این دو گونه صفات متعارض پرداخته شده است. صفاتی که تخلق بدانها اگر برای هر شهروند از مستحسنات شمرده شود قطعا برای نظامیان و بویژه فرماندهان نظامی از الزامات و بایسته­های نظامیگری محسوب می شود.http://www.jhrs.ir/article_65316_65a240b86ed662ed325a0efe2b2a9861.pdf
spellingShingle نقی فلاح نژاد
کاوه وزیری
سیمای فرماندة نظامی آرمانی در اِسکندرنامه
مطالعات منابع انسانی
title سیمای فرماندة نظامی آرمانی در اِسکندرنامه
title_full سیمای فرماندة نظامی آرمانی در اِسکندرنامه
title_fullStr سیمای فرماندة نظامی آرمانی در اِسکندرنامه
title_full_unstemmed سیمای فرماندة نظامی آرمانی در اِسکندرنامه
title_short سیمای فرماندة نظامی آرمانی در اِسکندرنامه
title_sort سیمای فرماندة نظامی آرمانی در اِسکندرنامه
url http://www.jhrs.ir/article_65316_65a240b86ed662ed325a0efe2b2a9861.pdf
work_keys_str_mv AT nqyflạḥnzẖạd symạyfrmạndẗnẓạmyậrmạnydrạisḵndrnạmh
AT ḵạwhwzyry symạyfrmạndẗnẓạmyậrmạnydrạisḵndrnạmh