ارزیابی لاین‌های پیشرفته سویا و ارقام والدینی در محیط بدون تنش و تنش کم آبی

سویا (.<em>Glycine max</em> L) یکی از مهمترین دانه‌های روغنی می‌باشد. در مطالعه حاضر، تعداد 30 ژنوتیپ سویا متشکل از 27 لاین پیشرفته نسل F8 و سه رقم والدینی سحر، ویلیامز و کتول از لحاظ صفات مورفولوژیکی و عملکردی در دو محیط بدون تنش و تحت تنش کم‌آبی در منطقه ازبرم از توابع شهرستان سیاهکل و...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: زبیده کهن پور, عاطفه صبوری, ابراهیم هزارجریبی, علی اعلمی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Birjand 2020-03-01
Series:تنش های محیطی در علوم زراعی
Subjects:
Online Access:http://escs.birjand.ac.ir/article_1201_5382f2e7009d6c8b1971f16962a0ef70.pdf
_version_ 1797230235576434688
author زبیده کهن پور
عاطفه صبوری
ابراهیم هزارجریبی
علی اعلمی
author_facet زبیده کهن پور
عاطفه صبوری
ابراهیم هزارجریبی
علی اعلمی
author_sort زبیده کهن پور
collection DOAJ
description سویا (.<em>Glycine max</em> L) یکی از مهمترین دانه‌های روغنی می‌باشد. در مطالعه حاضر، تعداد 30 ژنوتیپ سویا متشکل از 27 لاین پیشرفته نسل F8 و سه رقم والدینی سحر، ویلیامز و کتول از لحاظ صفات مورفولوژیکی و عملکردی در دو محیط بدون تنش و تحت تنش کم‌آبی در منطقه ازبرم از توابع شهرستان سیاهکل واقع در استان گیلان طی سال 1395 ارزیابی شدند. این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که برای تمام صفات به جز صفت طول غلاف، اختلاف بین ژنوتیپ‌ها‌ و برهم‌کنش بین ژنوتیپ و محیط در سطح یک درصد معنی‌دار بودند که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بالا و واکنش متفاوت ژنوتیپ‌ها در دو محیط بدون تنش و تحت تنش کم‌آبی از لحاظ صفات مختلف بود. بر اساس تجزیه خوشه‌ای به روش حداقل واریانس Ward تحت شرایط بدون تنش، ژنوتیپ‌ها به سه گروه تفکیک شدند. گروه اول متشکل از پنج لاین پیشرفته کتول×ویلیامز(3123)، ویلیامز×کتول(4)، ویلیامز×همیلتون(2)، سحر×همیلتون(4)، گرگان3×ویلیامز(2) و رقم کتول بود که از لحاظ تمامی صفات، از جمله صفات عملکردی مانند تعداد و وزن غلاف‌ها، وزن کل دانه‌های بوته و وزن صددانه، میانگین بیشتری از سایر ژنوتیپ‌ها داشتند. در شرایط تنش کم‌آبی نیز ژنوتیپ‌ها در سه گروه قرار گرفتند که گروه سوم شامل چهار عضو متشکل لاین‌های سحر×کتول(4)، ویلیامز×همیلتون(1)، ویلیامز×K778(3) و ویلیامز×کتول(4) از لحاظ صفات مهم عملکردی، برتر از سایر ژنوتیپ‌ها عمل کردند. همچنین بر اساس نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی و بای‌پلات حاصل از دو مؤلفه نخست، لاین گرگان3×ویلیامز(2) در شرایط بدون تنش و لاین ویلیامز×کتول(4) در هر دو شرایط برتر از سایر لاین‌ها و ارقام والدینی عمل نمودند.
first_indexed 2024-04-24T15:25:16Z
format Article
id doaj.art-16fdd1a41d8943b8bb5dd067eeb0aab6
institution Directory Open Access Journal
issn 2228-7604
2383-3084
language fas
last_indexed 2024-04-24T15:25:16Z
publishDate 2020-03-01
publisher University of Birjand
record_format Article
series تنش های محیطی در علوم زراعی
spelling doaj.art-16fdd1a41d8943b8bb5dd067eeb0aab62024-04-02T06:17:12ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2228-76042383-30842020-03-0113192610.22077/escs.2019.1792.14121201ارزیابی لاین‌های پیشرفته سویا و ارقام والدینی در محیط بدون تنش و تنش کم آبیزبیده کهن پور0عاطفه صبوری1ابراهیم هزارجریبی2علی اعلمی3دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلاندانشیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلانعضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزیدانشیار گروه بیوتکنولوژی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلانسویا (.<em>Glycine max</em> L) یکی از مهمترین دانه‌های روغنی می‌باشد. در مطالعه حاضر، تعداد 30 ژنوتیپ سویا متشکل از 27 لاین پیشرفته نسل F8 و سه رقم والدینی سحر، ویلیامز و کتول از لحاظ صفات مورفولوژیکی و عملکردی در دو محیط بدون تنش و تحت تنش کم‌آبی در منطقه ازبرم از توابع شهرستان سیاهکل واقع در استان گیلان طی سال 1395 ارزیابی شدند. این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که برای تمام صفات به جز صفت طول غلاف، اختلاف بین ژنوتیپ‌ها‌ و برهم‌کنش بین ژنوتیپ و محیط در سطح یک درصد معنی‌دار بودند که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بالا و واکنش متفاوت ژنوتیپ‌ها در دو محیط بدون تنش و تحت تنش کم‌آبی از لحاظ صفات مختلف بود. بر اساس تجزیه خوشه‌ای به روش حداقل واریانس Ward تحت شرایط بدون تنش، ژنوتیپ‌ها به سه گروه تفکیک شدند. گروه اول متشکل از پنج لاین پیشرفته کتول×ویلیامز(3123)، ویلیامز×کتول(4)، ویلیامز×همیلتون(2)، سحر×همیلتون(4)، گرگان3×ویلیامز(2) و رقم کتول بود که از لحاظ تمامی صفات، از جمله صفات عملکردی مانند تعداد و وزن غلاف‌ها، وزن کل دانه‌های بوته و وزن صددانه، میانگین بیشتری از سایر ژنوتیپ‌ها داشتند. در شرایط تنش کم‌آبی نیز ژنوتیپ‌ها در سه گروه قرار گرفتند که گروه سوم شامل چهار عضو متشکل لاین‌های سحر×کتول(4)، ویلیامز×همیلتون(1)، ویلیامز×K778(3) و ویلیامز×کتول(4) از لحاظ صفات مهم عملکردی، برتر از سایر ژنوتیپ‌ها عمل کردند. همچنین بر اساس نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی و بای‌پلات حاصل از دو مؤلفه نخست، لاین گرگان3×ویلیامز(2) در شرایط بدون تنش و لاین ویلیامز×کتول(4) در هر دو شرایط برتر از سایر لاین‌ها و ارقام والدینی عمل نمودند.http://escs.birjand.ac.ir/article_1201_5382f2e7009d6c8b1971f16962a0ef70.pdfتجزیه به مولفه های اصلیتجزیه خوشه ایتنش خشکیدانه روغنی
spellingShingle زبیده کهن پور
عاطفه صبوری
ابراهیم هزارجریبی
علی اعلمی
ارزیابی لاین‌های پیشرفته سویا و ارقام والدینی در محیط بدون تنش و تنش کم آبی
تنش های محیطی در علوم زراعی
تجزیه به مولفه های اصلی
تجزیه خوشه ای
تنش خشکی
دانه روغنی
title ارزیابی لاین‌های پیشرفته سویا و ارقام والدینی در محیط بدون تنش و تنش کم آبی
title_full ارزیابی لاین‌های پیشرفته سویا و ارقام والدینی در محیط بدون تنش و تنش کم آبی
title_fullStr ارزیابی لاین‌های پیشرفته سویا و ارقام والدینی در محیط بدون تنش و تنش کم آبی
title_full_unstemmed ارزیابی لاین‌های پیشرفته سویا و ارقام والدینی در محیط بدون تنش و تنش کم آبی
title_short ارزیابی لاین‌های پیشرفته سویا و ارقام والدینی در محیط بدون تنش و تنش کم آبی
title_sort ارزیابی لاین‌های پیشرفته سویا و ارقام والدینی در محیط بدون تنش و تنش کم آبی
topic تجزیه به مولفه های اصلی
تجزیه خوشه ای
تنش خشکی
دانه روغنی
url http://escs.birjand.ac.ir/article_1201_5382f2e7009d6c8b1971f16962a0ef70.pdf
work_keys_str_mv AT zbydhḵhnpwr ạrzyạbylạynhạypysẖrfthswyạwạrqạmwạldynydrmḥyṭbdwntnsẖwtnsẖḵmậby
AT ʿạṭfhṣbwry ạrzyạbylạynhạypysẖrfthswyạwạrqạmwạldynydrmḥyṭbdwntnsẖwtnsẖḵmậby
AT ạbrạhymhzạrjryby ạrzyạbylạynhạypysẖrfthswyạwạrqạmwạldynydrmḥyṭbdwntnsẖwtnsẖḵmậby
AT ʿlyạʿlmy ạrzyạbylạynhạypysẖrfthswyạwạrqạmwạldynydrmḥyṭbdwntnsẖwtnsẖḵmậby