Основные тенденции социально-психологической адаптации первокурсников под влиянием фактора мотивации выбора профессии и учебно-профессиональной деятельности. Әлеуметтік-психологиялық бейімделу негізінде бірінші курс студенттерінің таңдау мақсаттары

В статье рассматриваются тенденции социально­ психологичес­кой адаптации первокурсников вуза. Основным фактором, опреде­ляющим эти тенденции, определена мотивация выбора профессии и учебно­ профессиональной деятельности. Разграничены понятия адаптации и формы ее нарушения (дезадаптации), а также деф...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: K. Ibrayeva, Z. Zhanazarova
Format: Article
Language:English
Published: Al-Farabi Kazakh National University 2015-03-01
Series:Хабаршы. Психология және социология сериясы
Subjects:
Online Access:http://bulletin-psysoc/index.php/1-psy/article/view/231
_version_ 1797655219395362816
author K. Ibrayeva
Z. Zhanazarova
author_facet K. Ibrayeva
Z. Zhanazarova
author_sort K. Ibrayeva
collection DOAJ
description В статье рассматриваются тенденции социально­ психологичес­кой адаптации первокурсников вуза. Основным фактором, опреде­ляющим эти тенденции, определена мотивация выбора профессии и учебно­ профессиональной деятельности. Разграничены понятия адаптации и формы ее нарушения (дезадаптации), а также дефор­мации учебно­профессиональной деятельности студентов (как иска­ женная форма адаптации, следствие дезадаптации). Выявлено, что студенты с доминирующей познавательной мотивацией чаще прояв­ляют признаки средовой дезадаптации, а как ее следствие ­ соци­альную беспомощность. Студенты с преобладающей социальной мо­тивацией больше ориентированы на общение, при невысоком уровне довузовской подготовки у них появляются признаки содержательной дезадаптации, что в дальнейшем ведет к отчуждению учебного тру­ да, учебному инфантилизму. Лишь гармоничное сочетание мотивов определяет наиболее оптимальное протекание процесса адаптации первокурсников. Бұл мақалада курс колледж, әлеуметтік және психологиялық бейімделу үрдістері қарастырылады. Мамандықты және оқуды таң­ дау және кәсіби қызмет мотивациясын анықтау үшін осы үрдістер айқындайтын негізгі фактор. Студенттердің оқу­әдістемелік және кә­ сіби жұмыстың штамм үшін (бейімделу бұрмаланған түрінде және де­ задаптация салдарынан), оның бұзылуына (дезадаптацияның) бейім­ деуін және нысандарын ажыратады. Әлеуметтік дәрменсіз дегеніміз – ол үстем танымдық мотивация мен студенттер жиі келмеу белгіле­ рін көрсетеді, бірақ оның салдары ретінде анықталды. Әлеуметтік мотивацияланған студенттердің басым бөлігі қарым­қатынас жасауға бейімделген, жоғары оқу орнына дейінгі дайындығының төмен дең­ гейінде олардың дезадаптация көрсеткіші байқалады, бұл болашақта оқу инфантилизіміне әкеліп соғады және оқу деңгейінің төмендігін білдіреді. Мотив тек бірінші курс студенттеріне үйлесімді қоспасын бейімделу процесінің оңтайлы ағымын анықтайды.
first_indexed 2024-03-11T17:11:02Z
format Article
id doaj.art-17548b339799426bbf5553421644cd2e
institution Directory Open Access Journal
issn 2617-7544
2617-7552
language English
last_indexed 2024-03-11T17:11:02Z
publishDate 2015-03-01
publisher Al-Farabi Kazakh National University
record_format Article
series Хабаршы. Психология және социология сериясы
spelling doaj.art-17548b339799426bbf5553421644cd2e2023-10-20T05:54:19ZengAl-Farabi Kazakh National UniversityХабаршы. Психология және социология сериясы2617-75442617-75522015-03-01532Основные тенденции социально-психологической адаптации первокурсников под влиянием фактора мотивации выбора профессии и учебно-профессиональной деятельности. Әлеуметтік-психологиялық бейімделу негізінде бірінші курс студенттерінің таңдау мақсаттарыK. Ibrayeva0Z. Zhanazarova1Казахский национальный университет имени аль-Фараби, Республика Казахстан, г. АлматыКазахский национальный университет имени аль-Фараби, Республика Казахстан, г. АлматыВ статье рассматриваются тенденции социально­ психологичес­кой адаптации первокурсников вуза. Основным фактором, опреде­ляющим эти тенденции, определена мотивация выбора профессии и учебно­ профессиональной деятельности. Разграничены понятия адаптации и формы ее нарушения (дезадаптации), а также дефор­мации учебно­профессиональной деятельности студентов (как иска­ женная форма адаптации, следствие дезадаптации). Выявлено, что студенты с доминирующей познавательной мотивацией чаще прояв­ляют признаки средовой дезадаптации, а как ее следствие ­ соци­альную беспомощность. Студенты с преобладающей социальной мо­тивацией больше ориентированы на общение, при невысоком уровне довузовской подготовки у них появляются признаки содержательной дезадаптации, что в дальнейшем ведет к отчуждению учебного тру­ да, учебному инфантилизму. Лишь гармоничное сочетание мотивов определяет наиболее оптимальное протекание процесса адаптации первокурсников. Бұл мақалада курс колледж, әлеуметтік және психологиялық бейімделу үрдістері қарастырылады. Мамандықты және оқуды таң­ дау және кәсіби қызмет мотивациясын анықтау үшін осы үрдістер айқындайтын негізгі фактор. Студенттердің оқу­әдістемелік және кә­ сіби жұмыстың штамм үшін (бейімделу бұрмаланған түрінде және де­ задаптация салдарынан), оның бұзылуына (дезадаптацияның) бейім­ деуін және нысандарын ажыратады. Әлеуметтік дәрменсіз дегеніміз – ол үстем танымдық мотивация мен студенттер жиі келмеу белгіле­ рін көрсетеді, бірақ оның салдары ретінде анықталды. Әлеуметтік мотивацияланған студенттердің басым бөлігі қарым­қатынас жасауға бейімделген, жоғары оқу орнына дейінгі дайындығының төмен дең­ гейінде олардың дезадаптация көрсеткіші байқалады, бұл болашақта оқу инфантилизіміне әкеліп соғады және оқу деңгейінің төмендігін білдіреді. Мотив тек бірінші курс студенттеріне үйлесімді қоспасын бейімделу процесінің оңтайлы ағымын анықтайды.http://bulletin-psysoc/index.php/1-psy/article/view/231социально­психологическая адаптациямоти­ вации выбора профессиидеформация учебно­профессиональной деятельности. әлеуметтік және психологиялық бейімдеумотива­ циямансап таңдауоқыту және қызмет кәсіби деформация.
spellingShingle K. Ibrayeva
Z. Zhanazarova
Основные тенденции социально-психологической адаптации первокурсников под влиянием фактора мотивации выбора профессии и учебно-профессиональной деятельности. Әлеуметтік-психологиялық бейімделу негізінде бірінші курс студенттерінің таңдау мақсаттары
Хабаршы. Психология және социология сериясы
социально­психологическая адаптация
моти­ вации выбора профессии
деформация учебно­профессиональной деятельности. әлеуметтік және психологиялық бейімдеу
мотива­ ция
мансап таңдау
оқыту және қызмет кәсіби деформация.
title Основные тенденции социально-психологической адаптации первокурсников под влиянием фактора мотивации выбора профессии и учебно-профессиональной деятельности. Әлеуметтік-психологиялық бейімделу негізінде бірінші курс студенттерінің таңдау мақсаттары
title_full Основные тенденции социально-психологической адаптации первокурсников под влиянием фактора мотивации выбора профессии и учебно-профессиональной деятельности. Әлеуметтік-психологиялық бейімделу негізінде бірінші курс студенттерінің таңдау мақсаттары
title_fullStr Основные тенденции социально-психологической адаптации первокурсников под влиянием фактора мотивации выбора профессии и учебно-профессиональной деятельности. Әлеуметтік-психологиялық бейімделу негізінде бірінші курс студенттерінің таңдау мақсаттары
title_full_unstemmed Основные тенденции социально-психологической адаптации первокурсников под влиянием фактора мотивации выбора профессии и учебно-профессиональной деятельности. Әлеуметтік-психологиялық бейімделу негізінде бірінші курс студенттерінің таңдау мақсаттары
title_short Основные тенденции социально-психологической адаптации первокурсников под влиянием фактора мотивации выбора профессии и учебно-профессиональной деятельности. Әлеуметтік-психологиялық бейімделу негізінде бірінші курс студенттерінің таңдау мақсаттары
title_sort основные тенденции социально психологической адаптации первокурсников под влиянием фактора мотивации выбора профессии и учебно профессиональной деятельности әлеуметтік психологиялық бейімделу негізінде бірінші курс студенттерінің таңдау мақсаттары
topic социально­психологическая адаптация
моти­ вации выбора профессии
деформация учебно­профессиональной деятельности. әлеуметтік және психологиялық бейімдеу
мотива­ ция
мансап таңдау
оқыту және қызмет кәсіби деформация.
url http://bulletin-psysoc/index.php/1-psy/article/view/231
work_keys_str_mv AT kibrayeva osnovnyetendenciisocialʹnopsihologičeskojadaptaciipervokursnikovpodvliâniemfaktoramotivaciivyboraprofessiiiučebnoprofessionalʹnojdeâtelʹnostiəleumettíkpsihologiâlykˌbejímdelunegízíndebírínšíkursstudentteríníңtaңdaumakˌsattary
AT zzhanazarova osnovnyetendenciisocialʹnopsihologičeskojadaptaciipervokursnikovpodvliâniemfaktoramotivaciivyboraprofessiiiučebnoprofessionalʹnojdeâtelʹnostiəleumettíkpsihologiâlykˌbejímdelunegízíndebírínšíkursstudentteríníңtaңdaumakˌsattary