Ortadoğu'da Çatışma Çözümü: Mezhepsel Yakınlaşma

Ortadoğu çatışmaları on altı on yedi başlık altında kategorize edilebilmekle birlikte özellikle son yirmi yıldaki tüm sorunların ana-kökü mezhepsel sorunlara bağlanmaktadır. Bölgedeki günlük yaşamda din, bölge halkları arasındaki hala en önemli faktör, din adamları da bölgede uygulanan politikaları...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Mahmut Cüneyt Yenigün
Format: Article
Language:English
Published: Sakarya University 2016-12-01
Series:Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/231834
_version_ 1797810026863132672
author Mahmut Cüneyt Yenigün
author_facet Mahmut Cüneyt Yenigün
author_sort Mahmut Cüneyt Yenigün
collection DOAJ
description Ortadoğu çatışmaları on altı on yedi başlık altında kategorize edilebilmekle birlikte özellikle son yirmi yıldaki tüm sorunların ana-kökü mezhepsel sorunlara bağlanmaktadır. Bölgedeki günlük yaşamda din, bölge halkları arasındaki hala en önemli faktör, din adamları da bölgede uygulanan politikaları meşrulaştır(ma)ma konusunda en önemli aktörler olarak öne çıkmaktadır. İşte bu çerçevede özellikle rijit alimler, bölgedeki mezhepsel sorunların ana sorumluları olmaktadır; çünkü onların, provokatif, rijit ve sert fetvaları bölgede savaşan hükümet ve paramiliter grupların çatışmacı politikalarına izin vermekte ve/veya meşruiyet sağlamaktadır. Bu çalışmada bölgedeki sorunları çözmek için çatışma çözümü teorisinin pratiğe uygulanmasına çalışılmış ve en etkin yöntemlerden biri kullanılmıştır: Sorunun kökünü oluşturan özden (core) yani rijit ulema fetvalarından başlayarak yedi adımlı bir yumuşama (de-escalation) önerisi. İlk olarak Ortadoğu'daki Şii, Sünni (hatta İbadi) alimler biraya gelerek ortak yapıcı fetvalar vermelidir. Bu sırada kurulacak olan "Ortadoğu Alimler Birliği" orta vadeli dönemde Ortadoğu'nun barış ortamının sağlanması ve Ortadoğu'nun yeniden yükselmesinin en önemli katalizörü olacaktır. Diğer adımlar sırasıyla, bu fetvaların bölgedeki çatışan halklar arasında kısa ve orta vadede barış ve toleransın yayılması, ortak yaşamın gelişmesi, halklardan hükümetlere barış politikaları taleplerinin yansıması, hükümetlerin barışçıl politika ve kanunlar ile transformasyonu, bu politikaların hem iç, hem de uluslararası ortama pozitif klasik ve kamu diplomasisi olarak yansıması, devletler ve bölge halkları arasında (ve hatta STK'lar arasında) barışın yayılması, sivil ve devletler arası yapıcı projelerin geliştirilmesi şeklinde devam etmektedir. İlk olarak mezhep sorununu başarılı ve barışçıl bir şeklide çözen devlet, diğer bölge devletlerine önce örnek sonra da "Avrupa'nın Almanyası"nda olduğu gibi bölgenin doğal lideri olacaktır. Eğer bu projeler tutarsa uzun vadede kurulacak olan  "Ortadoğu Birliği" bölgenin kaderini ekonomik, sosyal ve politik açıdan yeniden şekillendirecek olan yeni aktör olacaktır.
first_indexed 2024-03-13T07:01:54Z
format Article
id doaj.art-18e07d261e934345b9abd03c66fec9f2
institution Directory Open Access Journal
issn 2147-7523
2630-5631
language English
last_indexed 2024-03-13T07:01:54Z
publishDate 2016-12-01
publisher Sakarya University
record_format Article
series Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi
spelling doaj.art-18e07d261e934345b9abd03c66fec9f22023-06-06T15:42:03ZengSakarya UniversityTürkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi2147-75232630-56312016-12-0132132710.26513/tocd.26542528Ortadoğu'da Çatışma Çözümü: Mezhepsel YakınlaşmaMahmut Cüneyt Yenigün0College of Economics and Political Science, Sultan Qaboos UniversityOrtadoğu çatışmaları on altı on yedi başlık altında kategorize edilebilmekle birlikte özellikle son yirmi yıldaki tüm sorunların ana-kökü mezhepsel sorunlara bağlanmaktadır. Bölgedeki günlük yaşamda din, bölge halkları arasındaki hala en önemli faktör, din adamları da bölgede uygulanan politikaları meşrulaştır(ma)ma konusunda en önemli aktörler olarak öne çıkmaktadır. İşte bu çerçevede özellikle rijit alimler, bölgedeki mezhepsel sorunların ana sorumluları olmaktadır; çünkü onların, provokatif, rijit ve sert fetvaları bölgede savaşan hükümet ve paramiliter grupların çatışmacı politikalarına izin vermekte ve/veya meşruiyet sağlamaktadır. Bu çalışmada bölgedeki sorunları çözmek için çatışma çözümü teorisinin pratiğe uygulanmasına çalışılmış ve en etkin yöntemlerden biri kullanılmıştır: Sorunun kökünü oluşturan özden (core) yani rijit ulema fetvalarından başlayarak yedi adımlı bir yumuşama (de-escalation) önerisi. İlk olarak Ortadoğu'daki Şii, Sünni (hatta İbadi) alimler biraya gelerek ortak yapıcı fetvalar vermelidir. Bu sırada kurulacak olan "Ortadoğu Alimler Birliği" orta vadeli dönemde Ortadoğu'nun barış ortamının sağlanması ve Ortadoğu'nun yeniden yükselmesinin en önemli katalizörü olacaktır. Diğer adımlar sırasıyla, bu fetvaların bölgedeki çatışan halklar arasında kısa ve orta vadede barış ve toleransın yayılması, ortak yaşamın gelişmesi, halklardan hükümetlere barış politikaları taleplerinin yansıması, hükümetlerin barışçıl politika ve kanunlar ile transformasyonu, bu politikaların hem iç, hem de uluslararası ortama pozitif klasik ve kamu diplomasisi olarak yansıması, devletler ve bölge halkları arasında (ve hatta STK'lar arasında) barışın yayılması, sivil ve devletler arası yapıcı projelerin geliştirilmesi şeklinde devam etmektedir. İlk olarak mezhep sorununu başarılı ve barışçıl bir şeklide çözen devlet, diğer bölge devletlerine önce örnek sonra da "Avrupa'nın Almanyası"nda olduğu gibi bölgenin doğal lideri olacaktır. Eğer bu projeler tutarsa uzun vadede kurulacak olan  "Ortadoğu Birliği" bölgenin kaderini ekonomik, sosyal ve politik açıdan yeniden şekillendirecek olan yeni aktör olacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/231834conflict theorymiddle east conflictsectarian issuesconflict resolutionmiddle east unionçatışma teorisiortadoğu sorunlarımezhepsel sorunlarçatışma çözümüortadoğu birliği
spellingShingle Mahmut Cüneyt Yenigün
Ortadoğu'da Çatışma Çözümü: Mezhepsel Yakınlaşma
Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi
conflict theory
middle east conflict
sectarian issues
conflict resolution
middle east union
çatışma teorisi
ortadoğu sorunları
mezhepsel sorunlar
çatışma çözümü
ortadoğu birliği
title Ortadoğu'da Çatışma Çözümü: Mezhepsel Yakınlaşma
title_full Ortadoğu'da Çatışma Çözümü: Mezhepsel Yakınlaşma
title_fullStr Ortadoğu'da Çatışma Çözümü: Mezhepsel Yakınlaşma
title_full_unstemmed Ortadoğu'da Çatışma Çözümü: Mezhepsel Yakınlaşma
title_short Ortadoğu'da Çatışma Çözümü: Mezhepsel Yakınlaşma
title_sort ortadogu da catisma cozumu mezhepsel yakinlasma
topic conflict theory
middle east conflict
sectarian issues
conflict resolution
middle east union
çatışma teorisi
ortadoğu sorunları
mezhepsel sorunlar
çatışma çözümü
ortadoğu birliği
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/231834
work_keys_str_mv AT mahmutcuneytyenigun ortadogudacatısmacozumumezhepselyakınlasma