İşkence Tanısında Kemik Sintigrafisinin Yeri
Amaç: İşkence uluslararası insan haklan ve insancıl hukuk belgeleri ile mutlak yasak olarak kabul edilmesine rağmen halen tüm dünyada varlığını sürdüren bir insanlık suçudur. Türkiye gibi geçmişinde askeri darbeler yaşamış ülkelerde yüzbinlerce insanı etkilemiş, travmayı kuşaktan kuşağa aktararak to...
| Main Authors: | , , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Adli Tıp Uzmanları Derneği
2016-04-01
|
| Series: | Adli Tıp Bülteni |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://www.adlitipbulteni.com/index.php/atb/article/view/963 |
| _version_ | 1797905937301766144 |
|---|---|
| author | Ümit Ünüvar Erenç Yasemin Dokudan Deniz Yılmaz Levent Kutlu Önder Özkalıpçı Şebnem Korur Fincancı |
| author_facet | Ümit Ünüvar Erenç Yasemin Dokudan Deniz Yılmaz Levent Kutlu Önder Özkalıpçı Şebnem Korur Fincancı |
| author_sort | Ümit Ünüvar |
| collection | DOAJ |
| description | Amaç: İşkence uluslararası insan haklan ve insancıl hukuk belgeleri ile mutlak yasak olarak kabul edilmesine rağmen halen tüm dünyada varlığını sürdüren bir insanlık suçudur. Türkiye gibi geçmişinde askeri darbeler yaşamış ülkelerde yüzbinlerce insanı etkilemiş, travmayı kuşaktan kuşağa aktararak toplumu derin bir şekilde yaralamıştır. İşkencenin belgelenmesi ise işkence ile mücadelenin en önemli basamaklarından biridir ve uluslar arası standartlarını da İstanbul Protokolü vermektedir.
Uzun yıllar önce işkenceye maruz kalmış kişilerde işkencenin tıbbi delillerini ortaya koymanın zorluğu ve /veya fiziksel ya da radyolojik delillerin yetersiz kaldığı durumlar nedeniyle başka ileri tanılama yöntemleri kullanılabilir mi sorusu gündeme gelmiş ve kemik sintigrafisinin bir tanılama yöntemi olarak kullanılabilirliği denenmiştir. Bu çalışmada işkence görenlere tedavi-rehabilitasyon ve belgeleme hizmeti sunan Türkiye İnsan Haklan Vakfı olgulanmn verileri üzerinden sintigrafınin bir tanı yöntemi olarak değerini göstermek amaçlanmış ve literatür eşliğinde tartışılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Türkiye İnsan Haklan Vakfı Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezlerine 1991-2012 yıllan arasında başvuran 13477 olgu arasından kemik sintigrafi taraması yapılan 415 olgu çalışmaya alındı. Olguların tedavi dosyaları geriye dönük; cinsiyet, yaş, sosyoekonomik durum, uygulanan işkence yöntemi, işkence sıklığı, işkence süresi, işkence üzerinden geçen süre, fiziksel bulgular ve kemik sintigrafi bulguları açısından değerlendirildi.
Bulgular: Olguların hepsi kaba dayak işkence yöntemi ve birden fazla ağır fiziksel hasar yaratan işkence yöntemlerine maruz kalmışü. 65’i kadın (% 15.7), 350’si erkek (% 84.3), yaş ortalaması 30.98 ±9.67 (aralık 11-72 yaş)’tı. Sintigrafi taraması yapılan 415 olgunun 232’si (% 56) travmatik nedenli sintigrafi pozitifti, literatür ile uyumlu bulundu. İşkenceye maruz kalma süresinin uzamasıyla (7 gün ve üzeri) sintigrafi pozitifliğinin arttığı görüldü.
Sonuç: Kemik sintigrafisi; geç dönem başvurularda ya da fiziksel bir bulgu tespit edilemeyen işkence iddiası ile başvurmuş olguların değerlendirilmesi ve belgelenmesinde non-invaziv bir tanılama yöntemi olarak önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: İşkence, Kemik Sintigrafisi, İşkencenin Belgelenmesi.Tanılama Yöntemi, İstanbul Protokolü. |
| first_indexed | 2024-04-10T10:13:09Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-1c13f5b6b10849878fda0853e880e006 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1300-865X 2149-4533 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T10:13:09Z |
| publishDate | 2016-04-01 |
| publisher | Adli Tıp Uzmanları Derneği |
| record_format | Article |
| series | Adli Tıp Bülteni |
| spelling | doaj.art-1c13f5b6b10849878fda0853e880e0062023-02-15T16:22:03ZengAdli Tıp Uzmanları DerneğiAdli Tıp Bülteni1300-865X2149-45332016-04-0121110.17986/blm.2016116595963İşkence Tanısında Kemik Sintigrafisinin YeriÜmit Ünüvar0Erenç Yasemin Dokudan1Deniz Yılmaz2Levent Kutlu3Önder Özkalıpçı4Şebnem Korur Fincancı5Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp AD.Haseki E.A. Hastanesi, Adli Tıp Birimi, İstanbul.Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Ankara TemsilciliğiTürkiye İnsan Hakları Vakfı, Ankara TemsilciliğiTürkiye İnsan Hakları Vakfı, İstanbul Temsilciliğiİstanbul Ü. Tıp Fak. Adli Tıp AD, İstanbul.TürkiyeAmaç: İşkence uluslararası insan haklan ve insancıl hukuk belgeleri ile mutlak yasak olarak kabul edilmesine rağmen halen tüm dünyada varlığını sürdüren bir insanlık suçudur. Türkiye gibi geçmişinde askeri darbeler yaşamış ülkelerde yüzbinlerce insanı etkilemiş, travmayı kuşaktan kuşağa aktararak toplumu derin bir şekilde yaralamıştır. İşkencenin belgelenmesi ise işkence ile mücadelenin en önemli basamaklarından biridir ve uluslar arası standartlarını da İstanbul Protokolü vermektedir. Uzun yıllar önce işkenceye maruz kalmış kişilerde işkencenin tıbbi delillerini ortaya koymanın zorluğu ve /veya fiziksel ya da radyolojik delillerin yetersiz kaldığı durumlar nedeniyle başka ileri tanılama yöntemleri kullanılabilir mi sorusu gündeme gelmiş ve kemik sintigrafisinin bir tanılama yöntemi olarak kullanılabilirliği denenmiştir. Bu çalışmada işkence görenlere tedavi-rehabilitasyon ve belgeleme hizmeti sunan Türkiye İnsan Haklan Vakfı olgulanmn verileri üzerinden sintigrafınin bir tanı yöntemi olarak değerini göstermek amaçlanmış ve literatür eşliğinde tartışılmıştır. Gereç ve Yöntem: Türkiye İnsan Haklan Vakfı Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezlerine 1991-2012 yıllan arasında başvuran 13477 olgu arasından kemik sintigrafi taraması yapılan 415 olgu çalışmaya alındı. Olguların tedavi dosyaları geriye dönük; cinsiyet, yaş, sosyoekonomik durum, uygulanan işkence yöntemi, işkence sıklığı, işkence süresi, işkence üzerinden geçen süre, fiziksel bulgular ve kemik sintigrafi bulguları açısından değerlendirildi. Bulgular: Olguların hepsi kaba dayak işkence yöntemi ve birden fazla ağır fiziksel hasar yaratan işkence yöntemlerine maruz kalmışü. 65’i kadın (% 15.7), 350’si erkek (% 84.3), yaş ortalaması 30.98 ±9.67 (aralık 11-72 yaş)’tı. Sintigrafi taraması yapılan 415 olgunun 232’si (% 56) travmatik nedenli sintigrafi pozitifti, literatür ile uyumlu bulundu. İşkenceye maruz kalma süresinin uzamasıyla (7 gün ve üzeri) sintigrafi pozitifliğinin arttığı görüldü. Sonuç: Kemik sintigrafisi; geç dönem başvurularda ya da fiziksel bir bulgu tespit edilemeyen işkence iddiası ile başvurmuş olguların değerlendirilmesi ve belgelenmesinde non-invaziv bir tanılama yöntemi olarak önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: İşkence, Kemik Sintigrafisi, İşkencenin Belgelenmesi.Tanılama Yöntemi, İstanbul Protokolü.http://www.adlitipbulteni.com/index.php/atb/article/view/963işkencekemik sintigrafisiişkencenin belgelenmesi.tanılama yöntemiİstanbul protokolü |
| spellingShingle | Ümit Ünüvar Erenç Yasemin Dokudan Deniz Yılmaz Levent Kutlu Önder Özkalıpçı Şebnem Korur Fincancı İşkence Tanısında Kemik Sintigrafisinin Yeri Adli Tıp Bülteni işkence kemik sintigrafisi işkencenin belgelenmesi.tanılama yöntemi İstanbul protokolü |
| title | İşkence Tanısında Kemik Sintigrafisinin Yeri |
| title_full | İşkence Tanısında Kemik Sintigrafisinin Yeri |
| title_fullStr | İşkence Tanısında Kemik Sintigrafisinin Yeri |
| title_full_unstemmed | İşkence Tanısında Kemik Sintigrafisinin Yeri |
| title_short | İşkence Tanısında Kemik Sintigrafisinin Yeri |
| title_sort | iskence tanisinda kemik sintigrafisinin yeri |
| topic | işkence kemik sintigrafisi işkencenin belgelenmesi.tanılama yöntemi İstanbul protokolü |
| url | http://www.adlitipbulteni.com/index.php/atb/article/view/963 |
| work_keys_str_mv | AT umitunuvar iskencetanısındakemiksintigrafisininyeri AT erencyasemindokudan iskencetanısındakemiksintigrafisininyeri AT denizyılmaz iskencetanısındakemiksintigrafisininyeri AT leventkutlu iskencetanısındakemiksintigrafisininyeri AT onderozkalıpcı iskencetanısındakemiksintigrafisininyeri AT sebnemkorurfincancı iskencetanısındakemiksintigrafisininyeri |