Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının ötektiküstü Al-17Si alaşımının içyapı ve mekanik özelliklerine etkisi

Al-17Si, Al-17Si-0,1Sr ve Al-17Si-0,1Sr-0,6Mg alaşımları kokil kalıba döküm yöntemi ile üretilmiştir. Alaşımların yapısal ve mekanik özellikleri üretilen alaşım külçelerinden talaşlı imalat yöntemiyle hazırlanan numuneler üzerinde yapılan incelemeler ile belirlenmiştir. İçyapı incelemeleri standart...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Gizem Ayata, Ali Paşa Hekimoğlu
Format: Article
Language:English
Published: Pamukkale University 2019-02-01
Series:Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/43460/532131
_version_ 1797919560103362560
author Gizem Ayata
Ali Paşa Hekimoğlu
author_facet Gizem Ayata
Ali Paşa Hekimoğlu
author_sort Gizem Ayata
collection DOAJ
description Al-17Si, Al-17Si-0,1Sr ve Al-17Si-0,1Sr-0,6Mg alaşımları kokil kalıba döküm yöntemi ile üretilmiştir. Alaşımların yapısal ve mekanik özellikleri üretilen alaşım külçelerinden talaşlı imalat yöntemiyle hazırlanan numuneler üzerinde yapılan incelemeler ile belirlenmiştir. İçyapı incelemeleri standart metalografik yöntemler ile hazırlanan ancak dağlama yapılmayan numuneler üzerinde gerçekleştirilmiştir. İncelenen alaşımların sertlik değerleri Brinell sertlik ölçüm yöntemi, mekanik özelikleri ise üniversal bir çekme deneyi makinesinde yapılan testler yardımıyla belirlenmiştir. İkili Al-17Si alaşımının içyapısının alüminyumca zengin α dendiritleri, primer silisyum, ötektik Al-Si ve β fazlarından oluştuğu, üçlü Al-17Si-0.1Sr alaşımının içyapısının ise ikili Al-17Si alaşımındaki fazlara ek olarak AlxSiySrz fazını içerdiği görülmüştür. Üçlü Al-17Si-0.1Sr alaşımına %0.6 oranında yapılan magnezyum katkısının ise bu alaşımın içyapısında Mg2Si fazının oluşmasına yol açtığı gözlenmiştir. Al-17Si alaşımının sertlik, akma dayanımı, çekme dayanımı ve kopma uzaması değerleri sırasıyla 57 BSD, 93.7 MPa, 127.6 MPa ve %2.4, olarak ölçülmüştür. Bu değerler Al-17Si-0,1Sr alaşımında 55 BSD, 95.2 MPa, 137.9 MPa ve %2.9, Al-17Si-0.1Sr-0.6Mg alaşımında ise sırasıyla 70 BSD, 123.2 MPa, 141.1 MPa ve %1.1 olarak ölçülmüştür. Stronsiyum katkısının ikili Al-17Si alaşımının sertliğini çok az da olsa düşürdüğü, akma ve çekme dayanımı ile kopma uzaması değerlerini ise iyileştirdiği görülmüştür. Magnezyum katkısının ise üçlü Al-17Si-0.1Sr alaşımının akma ve çekme mukavemetini önemli ölçüde artırdığı ancak, kopma uzamasını azalttığı belirlenmiştir. Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının Al-17Si alaşımının mekanik özelliklerine etkisi alaşımların yapısal özelliklerine dayandırılarak açıklanmıştır.
first_indexed 2024-04-10T13:47:25Z
format Article
id doaj.art-1d7e31c9c1f54a18a9c5ece0706e64d8
institution Directory Open Access Journal
issn 1300-7009
2147-5881
language English
last_indexed 2024-04-10T13:47:25Z
publishDate 2019-02-01
publisher Pamukkale University
record_format Article
series Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
spelling doaj.art-1d7e31c9c1f54a18a9c5ece0706e64d82023-02-15T16:10:54ZengPamukkale UniversityPamukkale University Journal of Engineering Sciences1300-70092147-58812019-02-012514955218Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının ötektiküstü Al-17Si alaşımının içyapı ve mekanik özelliklerine etkisiGizem AyataAli Paşa HekimoğluAl-17Si, Al-17Si-0,1Sr ve Al-17Si-0,1Sr-0,6Mg alaşımları kokil kalıba döküm yöntemi ile üretilmiştir. Alaşımların yapısal ve mekanik özellikleri üretilen alaşım külçelerinden talaşlı imalat yöntemiyle hazırlanan numuneler üzerinde yapılan incelemeler ile belirlenmiştir. İçyapı incelemeleri standart metalografik yöntemler ile hazırlanan ancak dağlama yapılmayan numuneler üzerinde gerçekleştirilmiştir. İncelenen alaşımların sertlik değerleri Brinell sertlik ölçüm yöntemi, mekanik özelikleri ise üniversal bir çekme deneyi makinesinde yapılan testler yardımıyla belirlenmiştir. İkili Al-17Si alaşımının içyapısının alüminyumca zengin α dendiritleri, primer silisyum, ötektik Al-Si ve β fazlarından oluştuğu, üçlü Al-17Si-0.1Sr alaşımının içyapısının ise ikili Al-17Si alaşımındaki fazlara ek olarak AlxSiySrz fazını içerdiği görülmüştür. Üçlü Al-17Si-0.1Sr alaşımına %0.6 oranında yapılan magnezyum katkısının ise bu alaşımın içyapısında Mg2Si fazının oluşmasına yol açtığı gözlenmiştir. Al-17Si alaşımının sertlik, akma dayanımı, çekme dayanımı ve kopma uzaması değerleri sırasıyla 57 BSD, 93.7 MPa, 127.6 MPa ve %2.4, olarak ölçülmüştür. Bu değerler Al-17Si-0,1Sr alaşımında 55 BSD, 95.2 MPa, 137.9 MPa ve %2.9, Al-17Si-0.1Sr-0.6Mg alaşımında ise sırasıyla 70 BSD, 123.2 MPa, 141.1 MPa ve %1.1 olarak ölçülmüştür. Stronsiyum katkısının ikili Al-17Si alaşımının sertliğini çok az da olsa düşürdüğü, akma ve çekme dayanımı ile kopma uzaması değerlerini ise iyileştirdiği görülmüştür. Magnezyum katkısının ise üçlü Al-17Si-0.1Sr alaşımının akma ve çekme mukavemetini önemli ölçüde artırdığı ancak, kopma uzamasını azalttığı belirlenmiştir. Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının Al-17Si alaşımının mekanik özelliklerine etkisi alaşımların yapısal özelliklerine dayandırılarak açıklanmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/43460/532131al-17si based alloysmicrostructuremechanical propertiesal-17si esaslı alaşımlari̇çyapımekanik özellikler
spellingShingle Gizem Ayata
Ali Paşa Hekimoğlu
Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının ötektiküstü Al-17Si alaşımının içyapı ve mekanik özelliklerine etkisi
Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
al-17si based alloys
microstructure
mechanical properties
al-17si esaslı alaşımlar
i̇çyapı
mekanik özellikler
title Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının ötektiküstü Al-17Si alaşımının içyapı ve mekanik özelliklerine etkisi
title_full Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının ötektiküstü Al-17Si alaşımının içyapı ve mekanik özelliklerine etkisi
title_fullStr Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının ötektiküstü Al-17Si alaşımının içyapı ve mekanik özelliklerine etkisi
title_full_unstemmed Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının ötektiküstü Al-17Si alaşımının içyapı ve mekanik özelliklerine etkisi
title_short Stronsiyum ve stronsiyum-magnezyum katkılarının ötektiküstü Al-17Si alaşımının içyapı ve mekanik özelliklerine etkisi
title_sort stronsiyum ve stronsiyum magnezyum katkilarinin otektikustu al 17si alasiminin icyapi ve mekanik ozelliklerine etkisi
topic al-17si based alloys
microstructure
mechanical properties
al-17si esaslı alaşımlar
i̇çyapı
mekanik özellikler
url https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/43460/532131
work_keys_str_mv AT gizemayata stronsiyumvestronsiyummagnezyumkatkılarınınotektikustual17sialasımınınicyapıvemekanikozelliklerineetkisi
AT alipasahekimoglu stronsiyumvestronsiyummagnezyumkatkılarınınotektikustual17sialasımınınicyapıvemekanikozelliklerineetkisi