Siyasî Bir Mühendislik Projesi Olarak Karşı Mihne Uygulamaları

İslam tarihinde mihne denildiğinde halku’l-Kur’ân tartışmaları bağlamında Abbâsî halifesi Me’mûn döneminde yapılan uygulamalar akla gelmektedir. Ancak sonraki dönemlerde bizzat Hanbelîler tarafından diğer mezhep mensuplarına benzer uygulamalar yapılmıştır. İslam tarihinde “karşı mihne” olarak ifade...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Habib Kartaloğlu, Mustafa Genç
Format: Article
Language:Arabic
Published: Trabzon University 2022-06-01
Series:Trabzon İlahiyat Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2407416
_version_ 1797221402203389952
author Habib Kartaloğlu
Mustafa Genç
author_facet Habib Kartaloğlu
Mustafa Genç
author_sort Habib Kartaloğlu
collection DOAJ
description İslam tarihinde mihne denildiğinde halku’l-Kur’ân tartışmaları bağlamında Abbâsî halifesi Me’mûn döneminde yapılan uygulamalar akla gelmektedir. Ancak sonraki dönemlerde bizzat Hanbelîler tarafından diğer mezhep mensuplarına benzer uygulamalar yapılmıştır. İslam tarihinde “karşı mihne” olarak ifade edilebilecek bu uygulamaların birçok örneği bulunmaktadır. Bu makalede üç karşı mihne uygulamasına yer verilmiştir. Bunlardan ilki, Hanbelîlerin hicrî beşinci asırda Abbâsîlerin başkenti Bağdat’ta İbn Akîl’e uyguladıkları karşı mihnedir. İkincisi, aynı dönemde ve aynı şehirde yaşayan Eş‘arî Ebû Nasr el-Kuşeyrî’ye uygulanan karşı mihnedir. Üçüncüsü de Eyyûbî ve Memlüklülerin önemli ilim merkezlerinden biri olan Şam’da yaşamış Eş‘arî İzz b. Abdüsselâm’a Hanbelî mezhebine mensup olanların uygulamış olduğu baskılardır. Makalede Hanbelîlerin halku’l-Kur’ân konusunu sürekli canlı tutarak karşı mihne sürecinde nasıl kullandıkları ve uygulamalar esnasında devlet-ulemâ ilişkilerinin Hanbelî-Eş‘arî ilişkileri arasındaki ilişkiyi nasıl etkilediği üzerinde durulmuştur.
first_indexed 2024-03-12T00:58:49Z
format Article
id doaj.art-1f25bfe8ab1b4a2d878eb0e422bcd995
institution Directory Open Access Journal
issn 2651-4559
2651-4567
language Arabic
last_indexed 2024-04-24T13:04:52Z
publishDate 2022-06-01
publisher Trabzon University
record_format Article
series Trabzon İlahiyat Dergisi
spelling doaj.art-1f25bfe8ab1b4a2d878eb0e422bcd9952024-04-05T08:15:33ZaraTrabzon UniversityTrabzon İlahiyat Dergisi2651-45592651-45672022-06-019116718910.33718/tid.11115511707Siyasî Bir Mühendislik Projesi Olarak Karşı Mihne UygulamalarıHabib Kartaloğlu0Mustafa Genç1Sakarya Üniversitesi İlahiyat FakültesiSAKARYA ÜNİVERSİTESİİslam tarihinde mihne denildiğinde halku’l-Kur’ân tartışmaları bağlamında Abbâsî halifesi Me’mûn döneminde yapılan uygulamalar akla gelmektedir. Ancak sonraki dönemlerde bizzat Hanbelîler tarafından diğer mezhep mensuplarına benzer uygulamalar yapılmıştır. İslam tarihinde “karşı mihne” olarak ifade edilebilecek bu uygulamaların birçok örneği bulunmaktadır. Bu makalede üç karşı mihne uygulamasına yer verilmiştir. Bunlardan ilki, Hanbelîlerin hicrî beşinci asırda Abbâsîlerin başkenti Bağdat’ta İbn Akîl’e uyguladıkları karşı mihnedir. İkincisi, aynı dönemde ve aynı şehirde yaşayan Eş‘arî Ebû Nasr el-Kuşeyrî’ye uygulanan karşı mihnedir. Üçüncüsü de Eyyûbî ve Memlüklülerin önemli ilim merkezlerinden biri olan Şam’da yaşamış Eş‘arî İzz b. Abdüsselâm’a Hanbelî mezhebine mensup olanların uygulamış olduğu baskılardır. Makalede Hanbelîlerin halku’l-Kur’ân konusunu sürekli canlı tutarak karşı mihne sürecinde nasıl kullandıkları ve uygulamalar esnasında devlet-ulemâ ilişkilerinin Hanbelî-Eş‘arî ilişkileri arasındaki ilişkiyi nasıl etkilediği üzerinde durulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2407416i̇slam mezhepleri tarihihalku’l-kur’ânmihnei̇bn akîli̇zz b. abdüsselamhistory of islamic sectskhalq al-qurʾān (the createdness of qurʾān)miḥnaibn ʿaqīlal-‘izz ibn ‘abd al-salam.
spellingShingle Habib Kartaloğlu
Mustafa Genç
Siyasî Bir Mühendislik Projesi Olarak Karşı Mihne Uygulamaları
Trabzon İlahiyat Dergisi
i̇slam mezhepleri tarihi
halku’l-kur’ân
mihne
i̇bn akîl
i̇zz b. abdüsselam
history of islamic sects
khalq al-qurʾān (the createdness of qurʾān)
miḥna
ibn ʿaqīl
al-‘izz ibn ‘abd al-salam.
title Siyasî Bir Mühendislik Projesi Olarak Karşı Mihne Uygulamaları
title_full Siyasî Bir Mühendislik Projesi Olarak Karşı Mihne Uygulamaları
title_fullStr Siyasî Bir Mühendislik Projesi Olarak Karşı Mihne Uygulamaları
title_full_unstemmed Siyasî Bir Mühendislik Projesi Olarak Karşı Mihne Uygulamaları
title_short Siyasî Bir Mühendislik Projesi Olarak Karşı Mihne Uygulamaları
title_sort siyasi bir muhendislik projesi olarak karsi mihne uygulamalari
topic i̇slam mezhepleri tarihi
halku’l-kur’ân
mihne
i̇bn akîl
i̇zz b. abdüsselam
history of islamic sects
khalq al-qurʾān (the createdness of qurʾān)
miḥna
ibn ʿaqīl
al-‘izz ibn ‘abd al-salam.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2407416
work_keys_str_mv AT habibkartaloglu siyasibirmuhendislikprojesiolarakkarsımihneuygulamaları
AT mustafagenc siyasibirmuhendislikprojesiolarakkarsımihneuygulamaları