سبک‌شناسی رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی

رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی در دهه‌های اخیر فزونی گرفته است. بررسی­های روش‌شناختی مرتبط موجب بصیرت‌افزایی پژوهشگران این حوزه خواهد بود. در این مقاله، سه گونه «تذکره‌نگاری فلاسفه»، «جریان‌شناسی تفکر فلسفی» و «تاریخ‌نگاری مسائل فلسفه» متمایز شده و مشخصه‌یابی گردیده‌اند. ادبیات غنی گونه اول حاوی ش...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: مهدی گل پرور روزبهانی
Format: Article
Language:fas
Published: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه 2017-12-01
Series:روش شناسی علوم انسانی
Subjects:
Online Access:http://method.rihu.ac.ir/article_1400_6a3c90fbe3645ca32bbf50e734b940c6.pdf
_version_ 1818510296266833920
author مهدی گل پرور روزبهانی
author_facet مهدی گل پرور روزبهانی
author_sort مهدی گل پرور روزبهانی
collection DOAJ
description رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی در دهه‌های اخیر فزونی گرفته است. بررسی­های روش‌شناختی مرتبط موجب بصیرت‌افزایی پژوهشگران این حوزه خواهد بود. در این مقاله، سه گونه «تذکره‌نگاری فلاسفه»، «جریان‌شناسی تفکر فلسفی» و «تاریخ‌نگاری مسائل فلسفه» متمایز شده و مشخصه‌یابی گردیده‌اند. ادبیات غنی گونه اول حاوی شرح حال رجالی است که به صورت سنتی فیلسوف دانسته می‌شده‌اند. واکاوی کیستی فیلسوفان و چیستی سوانح مهم حیات آنان پیش‌فرض­های تعیین‌کننده این­گونه تاریخ‌نگاری است که غالباً مغفول واقع می‌شود. گونه دوم معطوف به سیر تطور ادوار عرصه فلسفه است که متضمن ارزش­گذاری­های فراوانی بوده و معمولاً به نحو پیشرفت‌محور روایت می‌شود تا شرایط کنونی در نقطه اوج ماجرا قرار گیرد. جریان‌شناسی به صورت­هایی گوناگون و گاه بنیاناً متفاوت امکان­پذیر بوده و چون خودمؤید است، پذیرش آن وابسته به تمایلات مخاطب خواهد بود. ممیزه گونه سوم، بازسازی اندیشه‌های گذشتگان برای پاسخ به مسائل روز است. این­گونه تاریخ‌نگاری از جهت انتخاب مسائل و همچنین گزینش فیلسوفان از جریان‌شناسی تفکر فلسفی تأثیر می‌پذیرد و البته معمولاً پس از مدتی متروک شده یا نیازمند بروزرسانی به نظر خواهد رسید.
first_indexed 2024-12-10T22:57:17Z
format Article
id doaj.art-1f63bb8e7f0340689e5e39872cee9663
institution Directory Open Access Journal
issn 1608-7070
2588-5774
language fas
last_indexed 2024-12-10T22:57:17Z
publishDate 2017-12-01
publisher پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
record_format Article
series روش شناسی علوم انسانی
spelling doaj.art-1f63bb8e7f0340689e5e39872cee96632022-12-22T01:30:15Zfasپژوهشگاه حوزه و دانشگاهروش شناسی علوم انسانی1608-70702588-57742017-12-01239318520710.30471/mssh.2017.14001400سبک‌شناسی رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامیمهدی گل پرور روزبهانی0استادیار دانشگاه قمرویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی در دهه‌های اخیر فزونی گرفته است. بررسی­های روش‌شناختی مرتبط موجب بصیرت‌افزایی پژوهشگران این حوزه خواهد بود. در این مقاله، سه گونه «تذکره‌نگاری فلاسفه»، «جریان‌شناسی تفکر فلسفی» و «تاریخ‌نگاری مسائل فلسفه» متمایز شده و مشخصه‌یابی گردیده‌اند. ادبیات غنی گونه اول حاوی شرح حال رجالی است که به صورت سنتی فیلسوف دانسته می‌شده‌اند. واکاوی کیستی فیلسوفان و چیستی سوانح مهم حیات آنان پیش‌فرض­های تعیین‌کننده این­گونه تاریخ‌نگاری است که غالباً مغفول واقع می‌شود. گونه دوم معطوف به سیر تطور ادوار عرصه فلسفه است که متضمن ارزش­گذاری­های فراوانی بوده و معمولاً به نحو پیشرفت‌محور روایت می‌شود تا شرایط کنونی در نقطه اوج ماجرا قرار گیرد. جریان‌شناسی به صورت­هایی گوناگون و گاه بنیاناً متفاوت امکان­پذیر بوده و چون خودمؤید است، پذیرش آن وابسته به تمایلات مخاطب خواهد بود. ممیزه گونه سوم، بازسازی اندیشه‌های گذشتگان برای پاسخ به مسائل روز است. این­گونه تاریخ‌نگاری از جهت انتخاب مسائل و همچنین گزینش فیلسوفان از جریان‌شناسی تفکر فلسفی تأثیر می‌پذیرد و البته معمولاً پس از مدتی متروک شده یا نیازمند بروزرسانی به نظر خواهد رسید.http://method.rihu.ac.ir/article_1400_6a3c90fbe3645ca32bbf50e734b940c6.pdfتاریخ فلسفهتاریخ‌نگاری فلسفهتذکره‌نگاریجریان‌شناسی و فلسفه اسلامی
spellingShingle مهدی گل پرور روزبهانی
سبک‌شناسی رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی
روش شناسی علوم انسانی
تاریخ فلسفه
تاریخ‌نگاری فلسفه
تذکره‌نگاری
جریان‌شناسی و فلسفه اسلامی
title سبک‌شناسی رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی
title_full سبک‌شناسی رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی
title_fullStr سبک‌شناسی رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی
title_full_unstemmed سبک‌شناسی رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی
title_short سبک‌شناسی رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی
title_sort سبک‌شناسی رویکردهای تاریخی به فلسفه اسلامی
topic تاریخ فلسفه
تاریخ‌نگاری فلسفه
تذکره‌نگاری
جریان‌شناسی و فلسفه اسلامی
url http://method.rihu.ac.ir/article_1400_6a3c90fbe3645ca32bbf50e734b940c6.pdf
work_keys_str_mv AT mhdyglprwrrwzbhạny sbḵsẖnạsyrwyḵrdhạytạrykẖybhflsfhạslạmy