Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki
Tematem artykułu jest działalność polityczna i wybory ideowe Konstantego Łubieńskiego (1910–1977), który swoją aktywność zawodową rozpoczynał w około piłsudczykowskim ruchu „mocarstwowym”. Zawsze wrażliwy społecznie, już przed 1939 r. zastanawiał się nad sposobami poprawy warunków życia robotników i...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Lodz University Press
2023-01-01
|
Series: | Przegląd Nauk Historycznych |
Subjects: | |
Online Access: | https://czasopisma.uni.lodz.pl/pnh/article/view/13398 |
_version_ | 1811165245631102976 |
---|---|
author | Ariel Krzysztof Orzełek |
author_facet | Ariel Krzysztof Orzełek |
author_sort | Ariel Krzysztof Orzełek |
collection | DOAJ |
description | Tematem artykułu jest działalność polityczna i wybory ideowe Konstantego Łubieńskiego (1910–1977), który swoją aktywność zawodową rozpoczynał w około piłsudczykowskim ruchu „mocarstwowym”. Zawsze wrażliwy społecznie, już przed 1939 r. zastanawiał się nad sposobami poprawy warunków życia robotników i ludności wiejskiej. W czasie II wojny światowej działał w podziemiu, dochodząc do stanowiska dowódcy obwodu Mielec Armii Krajowej. Akcja „Burza”, w której brał udział i aresztowanie przez Sowietów skłoniły go do poszukiwania nowych form działania. Po ucieczce z niewoli udzielał się w Stronnictwie Pracy, a następnie w grupie „Dziś i Jutro”, gdzie zasłynął proklamującym współpracę katolików z komunistami artykułem List otwarty do Pana Juliusza Łady. Dopiero w 1956 r., w dobie „odwilży”, poczuł się rozczarowany postawą Bolesława Piaseckiego, opuścił Stowarzyszenie „PAX” i został jednym z przywódców grupy „secesji”. Był liderem środowiska „bezpartyjnej lewicy demokratycznej”, które z tygodnika „Za i Przeciw” usunął Jan Frankowski. Po tych wydarzeniach Łubieński związał się z ruchem „Znak”, pracując w jego kole poselskim i warszawskim Klubie Inteligencji Katolickiej. Był zwolennikiem odejścia od neopozytywizmu, a jako ideowy socjalista opowiadał się za bliższą współpracą środowiska z władzami. Doprowadziło to do rozłamu w „Znaku”, którego symbolem stało się – afirmujące zmiany w konstytucji w 1976 r. – przemówienie sejmowe Łubieńskiego i wstrzymanie się od głosu nad ich akceptacją przez Stanisława Stommę. Łubieński, rozbijając „Znak” i tworząc Polski Klub Inteligencji Katolickiej, osiągnął sukces u schyłku życia, nie zdążywszy politycznie zdyskontować jego rezultatów. |
first_indexed | 2024-04-10T15:34:13Z |
format | Article |
id | doaj.art-20bb10d6cc3447ae9833ea80fa3c68e9 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1644-857X 2450-7660 |
language | English |
last_indexed | 2024-04-10T15:34:13Z |
publishDate | 2023-01-01 |
publisher | Lodz University Press |
record_format | Article |
series | Przegląd Nauk Historycznych |
spelling | doaj.art-20bb10d6cc3447ae9833ea80fa3c68e92023-02-13T08:42:10ZengLodz University PressPrzegląd Nauk Historycznych1644-857X2450-76602023-01-0121225127710.18778/1644-857X.21.02.0813298Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematykiAriel Krzysztof Orzełek0https://orcid.org/0000-0001-5360-464XUniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie / Maria Curie-Skłodowska University in LublinTematem artykułu jest działalność polityczna i wybory ideowe Konstantego Łubieńskiego (1910–1977), który swoją aktywność zawodową rozpoczynał w około piłsudczykowskim ruchu „mocarstwowym”. Zawsze wrażliwy społecznie, już przed 1939 r. zastanawiał się nad sposobami poprawy warunków życia robotników i ludności wiejskiej. W czasie II wojny światowej działał w podziemiu, dochodząc do stanowiska dowódcy obwodu Mielec Armii Krajowej. Akcja „Burza”, w której brał udział i aresztowanie przez Sowietów skłoniły go do poszukiwania nowych form działania. Po ucieczce z niewoli udzielał się w Stronnictwie Pracy, a następnie w grupie „Dziś i Jutro”, gdzie zasłynął proklamującym współpracę katolików z komunistami artykułem List otwarty do Pana Juliusza Łady. Dopiero w 1956 r., w dobie „odwilży”, poczuł się rozczarowany postawą Bolesława Piaseckiego, opuścił Stowarzyszenie „PAX” i został jednym z przywódców grupy „secesji”. Był liderem środowiska „bezpartyjnej lewicy demokratycznej”, które z tygodnika „Za i Przeciw” usunął Jan Frankowski. Po tych wydarzeniach Łubieński związał się z ruchem „Znak”, pracując w jego kole poselskim i warszawskim Klubie Inteligencji Katolickiej. Był zwolennikiem odejścia od neopozytywizmu, a jako ideowy socjalista opowiadał się za bliższą współpracą środowiska z władzami. Doprowadziło to do rozłamu w „Znaku”, którego symbolem stało się – afirmujące zmiany w konstytucji w 1976 r. – przemówienie sejmowe Łubieńskiego i wstrzymanie się od głosu nad ich akceptacją przez Stanisława Stommę. Łubieński, rozbijając „Znak” i tworząc Polski Klub Inteligencji Katolickiej, osiągnął sukces u schyłku życia, nie zdążywszy politycznie zdyskontować jego rezultatów.https://czasopisma.uni.lodz.pl/pnh/article/view/13398chrześcijańskie stowarzyszenie społecznekonstanty łubieńskimyśl politycznaprlruch „mocarstwowy”stowarzyszenie „pax”środowisko „znak” |
spellingShingle | Ariel Krzysztof Orzełek Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki Przegląd Nauk Historycznych chrześcijańskie stowarzyszenie społeczne konstanty łubieński myśl polityczna prl ruch „mocarstwowy” stowarzyszenie „pax” środowisko „znak” |
title | Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki |
title_full | Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki |
title_fullStr | Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki |
title_full_unstemmed | Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki |
title_short | Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki |
title_sort | droga ideowa konstantego lubienskiego 1910 1977 zarys problematyki |
topic | chrześcijańskie stowarzyszenie społeczne konstanty łubieński myśl polityczna prl ruch „mocarstwowy” stowarzyszenie „pax” środowisko „znak” |
url | https://czasopisma.uni.lodz.pl/pnh/article/view/13398 |
work_keys_str_mv | AT arielkrzysztoforzełek drogaideowakonstantegołubienskiego19101977zarysproblematyki |