Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki

Tematem artykułu jest działalność polityczna i wybory ideowe Konstantego Łubieńskiego (1910–1977), który swoją aktywność zawodową rozpoczynał w około piłsudczykowskim ruchu „mocarstwowym”. Zawsze wrażliwy społecznie, już przed 1939 r. zastanawiał się nad sposobami poprawy warunków życia robotników i...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Ariel Krzysztof Orzełek
Format: Article
Language:English
Published: Lodz University Press 2023-01-01
Series:Przegląd Nauk Historycznych
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.uni.lodz.pl/pnh/article/view/13398
_version_ 1811165245631102976
author Ariel Krzysztof Orzełek
author_facet Ariel Krzysztof Orzełek
author_sort Ariel Krzysztof Orzełek
collection DOAJ
description Tematem artykułu jest działalność polityczna i wybory ideowe Konstantego Łubieńskiego (1910–1977), który swoją aktywność zawodową rozpoczynał w około piłsudczykowskim ruchu „mocarstwowym”. Zawsze wrażliwy społecznie, już przed 1939 r. zastanawiał się nad sposobami poprawy warunków życia robotników i ludności wiejskiej. W czasie II wojny światowej działał w podziemiu, dochodząc do stanowiska dowódcy obwodu Mielec Armii Krajowej. Akcja „Burza”, w której brał udział i aresztowanie przez Sowietów skłoniły go do poszukiwania nowych form działania. Po ucieczce z niewoli udzielał się w Stronnictwie Pracy, a następnie w grupie „Dziś i Jutro”, gdzie zasłynął proklamującym współpracę katolików z komunistami artykułem List otwarty do Pana Juliusza Łady. Dopiero w 1956 r., w dobie „odwilży”, poczuł się rozczarowany postawą Bolesława Piaseckiego, opuścił Stowarzyszenie „PAX” i został jednym z przywódców grupy „secesji”. Był liderem środowiska „bezpartyjnej lewicy demokratycznej”, które z tygodnika „Za i Przeciw” usunął Jan Frankowski. Po tych wydarzeniach Łubieński związał się z ruchem „Znak”, pracując w jego kole poselskim i warszawskim Klubie Inteligencji Katolickiej. Był zwolennikiem odejścia od neopozytywizmu, a jako ideowy socjalista opowiadał się za bliższą współpracą środowiska z władzami. Doprowadziło to do rozłamu w „Znaku”, którego symbolem stało się – afirmujące zmiany w konstytucji w 1976 r. – przemówienie sejmowe Łubieńskiego i wstrzymanie się od głosu nad ich akceptacją przez Stanisława Stommę. Łubieński, rozbijając „Znak” i tworząc Polski Klub Inteligencji Katolickiej, osiągnął sukces u schyłku życia, nie zdążywszy politycznie zdyskontować jego rezultatów.
first_indexed 2024-04-10T15:34:13Z
format Article
id doaj.art-20bb10d6cc3447ae9833ea80fa3c68e9
institution Directory Open Access Journal
issn 1644-857X
2450-7660
language English
last_indexed 2024-04-10T15:34:13Z
publishDate 2023-01-01
publisher Lodz University Press
record_format Article
series Przegląd Nauk Historycznych
spelling doaj.art-20bb10d6cc3447ae9833ea80fa3c68e92023-02-13T08:42:10ZengLodz University PressPrzegląd Nauk Historycznych1644-857X2450-76602023-01-0121225127710.18778/1644-857X.21.02.0813298Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematykiAriel Krzysztof Orzełek0https://orcid.org/0000-0001-5360-464XUniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie / Maria Curie-Skłodowska University in LublinTematem artykułu jest działalność polityczna i wybory ideowe Konstantego Łubieńskiego (1910–1977), który swoją aktywność zawodową rozpoczynał w około piłsudczykowskim ruchu „mocarstwowym”. Zawsze wrażliwy społecznie, już przed 1939 r. zastanawiał się nad sposobami poprawy warunków życia robotników i ludności wiejskiej. W czasie II wojny światowej działał w podziemiu, dochodząc do stanowiska dowódcy obwodu Mielec Armii Krajowej. Akcja „Burza”, w której brał udział i aresztowanie przez Sowietów skłoniły go do poszukiwania nowych form działania. Po ucieczce z niewoli udzielał się w Stronnictwie Pracy, a następnie w grupie „Dziś i Jutro”, gdzie zasłynął proklamującym współpracę katolików z komunistami artykułem List otwarty do Pana Juliusza Łady. Dopiero w 1956 r., w dobie „odwilży”, poczuł się rozczarowany postawą Bolesława Piaseckiego, opuścił Stowarzyszenie „PAX” i został jednym z przywódców grupy „secesji”. Był liderem środowiska „bezpartyjnej lewicy demokratycznej”, które z tygodnika „Za i Przeciw” usunął Jan Frankowski. Po tych wydarzeniach Łubieński związał się z ruchem „Znak”, pracując w jego kole poselskim i warszawskim Klubie Inteligencji Katolickiej. Był zwolennikiem odejścia od neopozytywizmu, a jako ideowy socjalista opowiadał się za bliższą współpracą środowiska z władzami. Doprowadziło to do rozłamu w „Znaku”, którego symbolem stało się – afirmujące zmiany w konstytucji w 1976 r. – przemówienie sejmowe Łubieńskiego i wstrzymanie się od głosu nad ich akceptacją przez Stanisława Stommę. Łubieński, rozbijając „Znak” i tworząc Polski Klub Inteligencji Katolickiej, osiągnął sukces u schyłku życia, nie zdążywszy politycznie zdyskontować jego rezultatów.https://czasopisma.uni.lodz.pl/pnh/article/view/13398chrześcijańskie stowarzyszenie społecznekonstanty łubieńskimyśl politycznaprlruch „mocarstwowy”stowarzyszenie „pax”środowisko „znak”
spellingShingle Ariel Krzysztof Orzełek
Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki
Przegląd Nauk Historycznych
chrześcijańskie stowarzyszenie społeczne
konstanty łubieński
myśl polityczna
prl
ruch „mocarstwowy”
stowarzyszenie „pax”
środowisko „znak”
title Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki
title_full Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki
title_fullStr Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki
title_full_unstemmed Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki
title_short Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki
title_sort droga ideowa konstantego lubienskiego 1910 1977 zarys problematyki
topic chrześcijańskie stowarzyszenie społeczne
konstanty łubieński
myśl polityczna
prl
ruch „mocarstwowy”
stowarzyszenie „pax”
środowisko „znak”
url https://czasopisma.uni.lodz.pl/pnh/article/view/13398
work_keys_str_mv AT arielkrzysztoforzełek drogaideowakonstantegołubienskiego19101977zarysproblematyki