بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار

کوچ‌نشینان در طول سه هزار سال گذشته همواره نقش فعالی در امور سیاسی و پاسداری از مرزهای ایران به عهده داشته‌اند. جامعه عشایری ایران در طی همجواری خود با جوامع روستایی و شهری دارای انواع تعاملات مسالمت‌آمیز و گاه خشونت‌آمیز بوده است. سران ایل‌های جامعه عشایری در برانداختن و تشکیل حکومت-های پیشامدرن در...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: زهرا پیشگاهی فرد, یاشار ذکی, افشین کرمی, رسول افضلی
Format: Article
Language:fas
Published: Alzahra University 2016-08-01
Series:تاریخ اسلام و ایران
Subjects:
Online Access:http://hii.alzahra.ac.ir/article_2501_3e365948abd7a377114039eb2403ffd4.pdf
_version_ 1828845037012647936
author زهرا پیشگاهی فرد
یاشار ذکی
افشین کرمی
رسول افضلی
author_facet زهرا پیشگاهی فرد
یاشار ذکی
افشین کرمی
رسول افضلی
author_sort زهرا پیشگاهی فرد
collection DOAJ
description کوچ‌نشینان در طول سه هزار سال گذشته همواره نقش فعالی در امور سیاسی و پاسداری از مرزهای ایران به عهده داشته‌اند. جامعه عشایری ایران در طی همجواری خود با جوامع روستایی و شهری دارای انواع تعاملات مسالمت‌آمیز و گاه خشونت‌آمیز بوده است. سران ایل‌های جامعه عشایری در برانداختن و تشکیل حکومت-های پیشامدرن در ایران نقش مؤثری داشته‌اند، تا آنجا که برخی محققان جامعه عشایری و نظام ایلی را یکی از موانع شکل‌گیری جامعه و دولت مدرن در ایران دانسته‌اند. تا قبل از تشکیل ارتش منظم، اصولاً ساخت ارتش‌های ایران به طور عمده به وسیله عشایر تأمین می‌شد. عشایر بدان سبب که گروه دائماً مسلح بودند، علیرغم قبول تبعیت از مرکز و شاه، عامل مهمّ تجزیه قدرت سیاسی مرکز به شمار می‌آمدند. در این پژوهش ما با استفاده از رویکردی تحلیلی- توصیفی و با استناد و استفاده از منابع تاریخی دوره مورد مطالعه درصدد هستیم به این پرسش پاسخ مناسب دهیم که شیوه زندگی کوچ‌نشینی و نومادیسم چگونه و به چه شکلی ساختار نظامی ایران را تحت‌الشعاع خود قرار داده است؟ ساختار ایلی ارتش ایران تا چه حد مانعی در برابر گذار به ارتش مدرن بوده است؟ فرض ابتدایی ما بر این است که از دوره صفویه تا اوایل پهلوی ساختار نظامی ایران به شدت متأثر از عناصر ایلی بوده و دولت‌های دوره مورد مطالعه به دلیل ساختار ایلی جامعه آن دوران چاره‌ای جز استفاده از این عناصر در ساختار نظامی خود نداشته-اند.
first_indexed 2024-12-12T21:19:08Z
format Article
id doaj.art-2153ba758e8446dbaa16b694d9d93b13
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-885X
2538-3493
language fas
last_indexed 2024-12-12T21:19:08Z
publishDate 2016-08-01
publisher Alzahra University
record_format Article
series تاریخ اسلام و ایران
spelling doaj.art-2153ba758e8446dbaa16b694d9d93b132022-12-22T00:11:39ZfasAlzahra Universityتاریخ اسلام و ایران2008-885X2538-34932016-08-012630356810.22051/hii.2016.25012501بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجارزهرا پیشگاهی فرد0یاشار ذکی1افشین کرمی2رسول افضلی3دانشگاه تهراندانشگاه تهراندانشگاه تهراندانشگاه تهرانکوچ‌نشینان در طول سه هزار سال گذشته همواره نقش فعالی در امور سیاسی و پاسداری از مرزهای ایران به عهده داشته‌اند. جامعه عشایری ایران در طی همجواری خود با جوامع روستایی و شهری دارای انواع تعاملات مسالمت‌آمیز و گاه خشونت‌آمیز بوده است. سران ایل‌های جامعه عشایری در برانداختن و تشکیل حکومت-های پیشامدرن در ایران نقش مؤثری داشته‌اند، تا آنجا که برخی محققان جامعه عشایری و نظام ایلی را یکی از موانع شکل‌گیری جامعه و دولت مدرن در ایران دانسته‌اند. تا قبل از تشکیل ارتش منظم، اصولاً ساخت ارتش‌های ایران به طور عمده به وسیله عشایر تأمین می‌شد. عشایر بدان سبب که گروه دائماً مسلح بودند، علیرغم قبول تبعیت از مرکز و شاه، عامل مهمّ تجزیه قدرت سیاسی مرکز به شمار می‌آمدند. در این پژوهش ما با استفاده از رویکردی تحلیلی- توصیفی و با استناد و استفاده از منابع تاریخی دوره مورد مطالعه درصدد هستیم به این پرسش پاسخ مناسب دهیم که شیوه زندگی کوچ‌نشینی و نومادیسم چگونه و به چه شکلی ساختار نظامی ایران را تحت‌الشعاع خود قرار داده است؟ ساختار ایلی ارتش ایران تا چه حد مانعی در برابر گذار به ارتش مدرن بوده است؟ فرض ابتدایی ما بر این است که از دوره صفویه تا اوایل پهلوی ساختار نظامی ایران به شدت متأثر از عناصر ایلی بوده و دولت‌های دوره مورد مطالعه به دلیل ساختار ایلی جامعه آن دوران چاره‌ای جز استفاده از این عناصر در ساختار نظامی خود نداشته-اند.http://hii.alzahra.ac.ir/article_2501_3e365948abd7a377114039eb2403ffd4.pdfارتشکوچ‌نشینیایرانحکومتکوچندگان
spellingShingle زهرا پیشگاهی فرد
یاشار ذکی
افشین کرمی
رسول افضلی
بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار
تاریخ اسلام و ایران
ارتش
کوچ‌نشینی
ایران
حکومت
کوچندگان
title بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار
title_full بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار
title_fullStr بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار
title_full_unstemmed بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار
title_short بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار
title_sort بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار
topic ارتش
کوچ‌نشینی
ایران
حکومت
کوچندگان
url http://hii.alzahra.ac.ir/article_2501_3e365948abd7a377114039eb2403ffd4.pdf
work_keys_str_mv AT zhrạpysẖgạhyfrd brrsyạtẖrnwmạdysmbrsạkẖtạrnẓạmyạyrạnạzdwrhṣfwytạạwạkẖrdwrhqạjạr
AT yạsẖạrdẖḵy brrsyạtẖrnwmạdysmbrsạkẖtạrnẓạmyạyrạnạzdwrhṣfwytạạwạkẖrdwrhqạjạr
AT ạfsẖynḵrmy brrsyạtẖrnwmạdysmbrsạkẖtạrnẓạmyạyrạnạzdwrhṣfwytạạwạkẖrdwrhqạjạr
AT rswlạfḍly brrsyạtẖrnwmạdysmbrsạkẖtạrnẓạmyạyrạnạzdwrhṣfwytạạwạkẖrdwrhqạjạr