Summary: | Günümüzde elektrik enerjisine olan
talebin sürekli artması ve gelişen teknoloji ile birlikte güç sisteminde
yapısal değişiklikler olmaktadır. Ayrıca güç sistemleri üzerinde sürekli değişiklikler
olmaktadır. Bu değişiklikler, ilave sistemler olduğu gibi ek cihazlar
bakımından da olmaktadır. Bu durumda sistemin yapısı değiştiği için kararlılık
değerleri de değişebilmektedir. Oysa güç sisteminin dengeli bir çalışma
durumunda olması ve bozucu bir etki sonrası tekrar eski haline dönmesi istenir.
Bunun sonucunda, gerilim kararlılığı ve gerilim çökmesi olayları güç
sistemlerinin kararlı ve güvenilir bir şekilde işletilmesi konusunu ortaya
çıkarmıştır. Güç sisteminin kararlılık sınırlarının tespiti açısından bu
analizler önemlidir.
Bu çalışmada, Faz Kaydırıcı
Transformatör (FKT), IEEE’nin 6 baralı güç sistemine ilave edilerek analizler
yapılmıştır. İlk olarak sistemde yük akışı yapılarak FKT’ün etkileri
incelenmiştir. Daha sonra sürekli yük akışı yapılarak sistemin kararlılık
sınırları belirlenmiştir. Son olarak ise güç sistemlerinde istenmeyen bir durum
olan kısa devre oluşturularak FKT’nin çeşitli faz açılarındaki etkileri
araştırılmıştır. Analizler, Güç Sistemleri Analizi Programı (PSAT) ile
gerçekleştirilmiştir. Yük akışı sonucunda, FKT’ün faz değeri değiştirilerek
hattan akan gücün değeri ve yönü kontrol edilebileceği bu sistem üzerinde
gözlemlenmiştir. Ayrıca FKT’ün kayıplar üzerinde de etkili olduğu görülmüştür.
Sürekli yük akışında sonucunda sistemden yük baralarından çekilebilecek
maksimum gücün ve baraların kritik gerilim değerlerinin de benzer şekilde
değiştiği gözlemlenmiştir. Son olarak FKT’nin bağlandığı barada arıza
oluşturulup bu arıza belli bir zaman sonra temizlenmiştir. Arıza sonrası bara
gerilimleri yaklaşık olarak kendi değerlerine dönmelerine rağmen tüm bara
gerilimlerinde dalgalanmalar gözlemlenmiştir.
|