OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI

Küre bölgesi “Pontid’ler”, tektonik kuşağının batı bölümünde yer almaktadır. Küre çevresindeki en yaşlı kayaçlar, “Rodop-Pontid” kıtasını oluşturan Paleozoyik yaşlı metamorfik kayaçlardır. Paleotetis okyanus tabanını oluşturan Liyas-Liyas öncesi ofiyolitler ve bazaltik volkanitler “Rodop-Pontid” kı-...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Yılmaz ALTUN, Hüseyin YILMAZ, İlyas ŞİNER, Fatih YAZAR
Format: Article
Language:English
Published: General Directorate of Mineral Research and Exploration 2015-06-01
Series:Bulletin of the Mineral Research and Exploration
Subjects:
Online Access:http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3965/52479?publisher=mta
_version_ 1797907551273091072
author Yılmaz ALTUN
Hüseyin YILMAZ
İlyas ŞİNER
Fatih YAZAR
author_facet Yılmaz ALTUN
Hüseyin YILMAZ
İlyas ŞİNER
Fatih YAZAR
author_sort Yılmaz ALTUN
collection DOAJ
description Küre bölgesi “Pontid’ler”, tektonik kuşağının batı bölümünde yer almaktadır. Küre çevresindeki en yaşlı kayaçlar, “Rodop-Pontid” kıtasını oluşturan Paleozoyik yaşlı metamorfik kayaçlardır. Paleotetis okyanus tabanını oluşturan Liyas-Liyas öncesi ofiyolitler ve bazaltik volkanitler “Rodop-Pontid” kı- tası üzerinde, Paleotetis okyanus tabanı kalıntıları olarak yer almaktadırlar. Küre bölgesinde bulunan masif sülfid yatakları Liyas öncesi-Liyas yaşlı bazaltik volkanitler ve bunlarla ara tabakalı olan siyah şeyller ile yakından ilişkilidirler. Bu yataklar, bazaltik volkanizmanın durakladığı dönemlerde ortaya çıkan ve günümüzde “Black Smoker” olarak tanımlanan hidrotermal cevherleşme süreçlerinde oluş- muş olmalıdırlar. Mağaradoruk bakır yatağında masif sülfid kütleleri mercek şekillidirler. Cevher mercekleri yer yer bazaltların, yer yer de siyah şeyllerin içinde yer almasına karşın genellikle bazaltların üzerinde bulunmakta ve siyah şeyller tarafından örtülmektedirler. Kıvrım yapılarının oldukça yoğun izlendiği Küre bölgesinde Mağaradoruk yatağı, devrik bir antiklinalin batı kanadı üzerinde yer almaktadır. Mağaradoruk yatağı birkaç küçük ve bir büyük cevher kütlesi ile bunların altında yeralan iyi gelişmemiş ağsal-saçınımlı cevherden oluşmaktadır. Büyük cevher kütlesi 600 m uzunlukta, 250 m genişlikte ve ortalama 40 m kalınlıktadır. Başlıca cevher mineralleri pirit ve kalkopirittir. Daha az oranda markasit, manyetit, hematit, sfalerit, kovellin, neodijenit, malakit, azurit, fahlerz çok az oranda bravoit, lineyit (karolit), limonit ve eser olarak kromit, rutil, anatas, kalkosin, kuprit, tenorit, pirotin, valleriyit, bornit, galenit, nabit bakır ve nabit altın izlenmektedir. Başlıca gang mineralleri ise kuvars, siderit-ankerit kalsit, dolomit ve klorittir. Mağaradoruk masif sülfid yatağı mineral içerikleri açısından Siirt Madenköy ve Ergani masif sülfid yatakları ile Kıbrıs tipi ve okyanus ortası sırtlarda oluşmakta olan çağdaş Kıbrıs tipi masif sülfid yataklarına, örtü kayaçları nedeniyle de Ergani Mihrapdağı ve Yeni Zelanda’daki Kıbrıs tipi masif sülfid yatakları olan Papuke, Pakotai ve Parakoa yataklarına benzemektedir.
first_indexed 2024-04-10T10:38:37Z
format Article
id doaj.art-25e9ab9a490f4e379e1338dbc41cd6fe
institution Directory Open Access Journal
issn 0026-4563
2651-3048
language English
last_indexed 2024-04-10T10:38:37Z
publishDate 2015-06-01
publisher General Directorate of Mineral Research and Exploration
record_format Article
series Bulletin of the Mineral Research and Exploration
spelling doaj.art-25e9ab9a490f4e379e1338dbc41cd6fe2023-02-15T16:20:42ZengGeneral Directorate of Mineral Research and ExplorationBulletin of the Mineral Research and Exploration0026-45632651-30482015-06-01150516410.19111/bmre.2274076OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞIYılmaz ALTUNHüseyin YILMAZİlyas ŞİNERFatih YAZARKüre bölgesi “Pontid’ler”, tektonik kuşağının batı bölümünde yer almaktadır. Küre çevresindeki en yaşlı kayaçlar, “Rodop-Pontid” kıtasını oluşturan Paleozoyik yaşlı metamorfik kayaçlardır. Paleotetis okyanus tabanını oluşturan Liyas-Liyas öncesi ofiyolitler ve bazaltik volkanitler “Rodop-Pontid” kı- tası üzerinde, Paleotetis okyanus tabanı kalıntıları olarak yer almaktadırlar. Küre bölgesinde bulunan masif sülfid yatakları Liyas öncesi-Liyas yaşlı bazaltik volkanitler ve bunlarla ara tabakalı olan siyah şeyller ile yakından ilişkilidirler. Bu yataklar, bazaltik volkanizmanın durakladığı dönemlerde ortaya çıkan ve günümüzde “Black Smoker” olarak tanımlanan hidrotermal cevherleşme süreçlerinde oluş- muş olmalıdırlar. Mağaradoruk bakır yatağında masif sülfid kütleleri mercek şekillidirler. Cevher mercekleri yer yer bazaltların, yer yer de siyah şeyllerin içinde yer almasına karşın genellikle bazaltların üzerinde bulunmakta ve siyah şeyller tarafından örtülmektedirler. Kıvrım yapılarının oldukça yoğun izlendiği Küre bölgesinde Mağaradoruk yatağı, devrik bir antiklinalin batı kanadı üzerinde yer almaktadır. Mağaradoruk yatağı birkaç küçük ve bir büyük cevher kütlesi ile bunların altında yeralan iyi gelişmemiş ağsal-saçınımlı cevherden oluşmaktadır. Büyük cevher kütlesi 600 m uzunlukta, 250 m genişlikte ve ortalama 40 m kalınlıktadır. Başlıca cevher mineralleri pirit ve kalkopirittir. Daha az oranda markasit, manyetit, hematit, sfalerit, kovellin, neodijenit, malakit, azurit, fahlerz çok az oranda bravoit, lineyit (karolit), limonit ve eser olarak kromit, rutil, anatas, kalkosin, kuprit, tenorit, pirotin, valleriyit, bornit, galenit, nabit bakır ve nabit altın izlenmektedir. Başlıca gang mineralleri ise kuvars, siderit-ankerit kalsit, dolomit ve klorittir. Mağaradoruk masif sülfid yatağı mineral içerikleri açısından Siirt Madenköy ve Ergani masif sülfid yatakları ile Kıbrıs tipi ve okyanus ortası sırtlarda oluşmakta olan çağdaş Kıbrıs tipi masif sülfid yataklarına, örtü kayaçları nedeniyle de Ergani Mihrapdağı ve Yeni Zelanda’daki Kıbrıs tipi masif sülfid yatakları olan Papuke, Pakotai ve Parakoa yataklarına benzemektedir.http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3965/52479?publisher=mtaKıbrıs TipiMasif Sülfid YataklarıKüre MağaradorukHidrotermal Çıkış MerkeziLineyit-Cyprus TypeMassive Sulfide DepositsKüre MağaradorukHydrothermal VentLineiite.
spellingShingle Yılmaz ALTUN
Hüseyin YILMAZ
İlyas ŞİNER
Fatih YAZAR
OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI
Bulletin of the Mineral Research and Exploration
Kıbrıs Tipi
Masif Sülfid Yatakları
Küre Mağaradoruk
Hidrotermal Çıkış Merkezi
Lineyit
-
Cyprus Type
Massive Sulfide Deposits
Küre Mağaradoruk
Hydrothermal Vent
Lineiite.
title OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI
title_full OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI
title_fullStr OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI
title_full_unstemmed OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI
title_short OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI
title_sort okyanus ortasi sirtlarda olusan masif sulfid yataklarinin sirlari ve kure magaradoruk bakir yatagi
topic Kıbrıs Tipi
Masif Sülfid Yatakları
Küre Mağaradoruk
Hidrotermal Çıkış Merkezi
Lineyit
-
Cyprus Type
Massive Sulfide Deposits
Küre Mağaradoruk
Hydrothermal Vent
Lineiite.
url http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3965/52479?publisher=mta
work_keys_str_mv AT yılmazaltun okyanusortasisirtlardaolusanmasifsulfidyataklarininsirlarivekuremagaradorukbakiryatagi
AT huseyinyilmaz okyanusortasisirtlardaolusanmasifsulfidyataklarininsirlarivekuremagaradorukbakiryatagi
AT ilyassiner okyanusortasisirtlardaolusanmasifsulfidyataklarininsirlarivekuremagaradorukbakiryatagi
AT fatihyazar okyanusortasisirtlardaolusanmasifsulfidyataklarininsirlarivekuremagaradorukbakiryatagi