OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI
Küre bölgesi “Pontid’ler”, tektonik kuşağının batı bölümünde yer almaktadır. Küre çevresindeki en yaşlı kayaçlar, “Rodop-Pontid” kıtasını oluşturan Paleozoyik yaşlı metamorfik kayaçlardır. Paleotetis okyanus tabanını oluşturan Liyas-Liyas öncesi ofiyolitler ve bazaltik volkanitler “Rodop-Pontid” kı-...
Main Authors: | , , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
General Directorate of Mineral Research and Exploration
2015-06-01
|
Series: | Bulletin of the Mineral Research and Exploration |
Subjects: | |
Online Access: | http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3965/52479?publisher=mta |
_version_ | 1797907551273091072 |
---|---|
author | Yılmaz ALTUN Hüseyin YILMAZ İlyas ŞİNER Fatih YAZAR |
author_facet | Yılmaz ALTUN Hüseyin YILMAZ İlyas ŞİNER Fatih YAZAR |
author_sort | Yılmaz ALTUN |
collection | DOAJ |
description | Küre bölgesi
“Pontid’ler”, tektonik kuşağının batı bölümünde yer almaktadır. Küre
çevresindeki en yaşlı kayaçlar, “Rodop-Pontid” kıtasını oluşturan Paleozoyik
yaşlı metamorfik kayaçlardır. Paleotetis okyanus tabanını oluşturan Liyas-Liyas
öncesi ofiyolitler ve bazaltik volkanitler “Rodop-Pontid” kı- tası üzerinde,
Paleotetis okyanus tabanı kalıntıları olarak yer almaktadırlar. Küre bölgesinde
bulunan masif sülfid yatakları Liyas öncesi-Liyas yaşlı bazaltik volkanitler ve
bunlarla ara tabakalı olan siyah şeyller ile yakından ilişkilidirler. Bu yataklar,
bazaltik volkanizmanın durakladığı dönemlerde ortaya çıkan ve günümüzde “Black
Smoker” olarak tanımlanan hidrotermal cevherleşme süreçlerinde oluş- muş
olmalıdırlar. Mağaradoruk bakır yatağında masif sülfid kütleleri mercek
şekillidirler. Cevher mercekleri yer yer bazaltların, yer yer de siyah
şeyllerin içinde yer almasına karşın genellikle bazaltların üzerinde bulunmakta
ve siyah şeyller tarafından örtülmektedirler. Kıvrım yapılarının oldukça yoğun
izlendiği Küre bölgesinde Mağaradoruk yatağı, devrik bir antiklinalin batı
kanadı üzerinde yer almaktadır. Mağaradoruk yatağı birkaç küçük ve bir büyük
cevher kütlesi ile bunların altında yeralan iyi gelişmemiş ağsal-saçınımlı
cevherden oluşmaktadır. Büyük cevher kütlesi 600 m uzunlukta, 250 m genişlikte
ve ortalama 40 m kalınlıktadır. Başlıca cevher mineralleri pirit ve
kalkopirittir. Daha az oranda markasit, manyetit, hematit, sfalerit, kovellin,
neodijenit, malakit, azurit, fahlerz çok az oranda bravoit, lineyit (karolit),
limonit ve eser olarak kromit, rutil, anatas, kalkosin, kuprit, tenorit,
pirotin, valleriyit, bornit, galenit, nabit bakır ve nabit altın izlenmektedir.
Başlıca gang mineralleri ise kuvars, siderit-ankerit kalsit, dolomit ve
klorittir. Mağaradoruk masif sülfid yatağı mineral içerikleri açısından Siirt
Madenköy ve Ergani masif sülfid yatakları ile Kıbrıs tipi ve okyanus ortası
sırtlarda oluşmakta olan çağdaş Kıbrıs tipi masif sülfid yataklarına, örtü
kayaçları nedeniyle de Ergani Mihrapdağı ve Yeni Zelanda’daki Kıbrıs tipi masif
sülfid yatakları olan Papuke, Pakotai ve Parakoa yataklarına benzemektedir. |
first_indexed | 2024-04-10T10:38:37Z |
format | Article |
id | doaj.art-25e9ab9a490f4e379e1338dbc41cd6fe |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 0026-4563 2651-3048 |
language | English |
last_indexed | 2024-04-10T10:38:37Z |
publishDate | 2015-06-01 |
publisher | General Directorate of Mineral Research and Exploration |
record_format | Article |
series | Bulletin of the Mineral Research and Exploration |
spelling | doaj.art-25e9ab9a490f4e379e1338dbc41cd6fe2023-02-15T16:20:42ZengGeneral Directorate of Mineral Research and ExplorationBulletin of the Mineral Research and Exploration0026-45632651-30482015-06-01150516410.19111/bmre.2274076OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞIYılmaz ALTUNHüseyin YILMAZİlyas ŞİNERFatih YAZARKüre bölgesi “Pontid’ler”, tektonik kuşağının batı bölümünde yer almaktadır. Küre çevresindeki en yaşlı kayaçlar, “Rodop-Pontid” kıtasını oluşturan Paleozoyik yaşlı metamorfik kayaçlardır. Paleotetis okyanus tabanını oluşturan Liyas-Liyas öncesi ofiyolitler ve bazaltik volkanitler “Rodop-Pontid” kı- tası üzerinde, Paleotetis okyanus tabanı kalıntıları olarak yer almaktadırlar. Küre bölgesinde bulunan masif sülfid yatakları Liyas öncesi-Liyas yaşlı bazaltik volkanitler ve bunlarla ara tabakalı olan siyah şeyller ile yakından ilişkilidirler. Bu yataklar, bazaltik volkanizmanın durakladığı dönemlerde ortaya çıkan ve günümüzde “Black Smoker” olarak tanımlanan hidrotermal cevherleşme süreçlerinde oluş- muş olmalıdırlar. Mağaradoruk bakır yatağında masif sülfid kütleleri mercek şekillidirler. Cevher mercekleri yer yer bazaltların, yer yer de siyah şeyllerin içinde yer almasına karşın genellikle bazaltların üzerinde bulunmakta ve siyah şeyller tarafından örtülmektedirler. Kıvrım yapılarının oldukça yoğun izlendiği Küre bölgesinde Mağaradoruk yatağı, devrik bir antiklinalin batı kanadı üzerinde yer almaktadır. Mağaradoruk yatağı birkaç küçük ve bir büyük cevher kütlesi ile bunların altında yeralan iyi gelişmemiş ağsal-saçınımlı cevherden oluşmaktadır. Büyük cevher kütlesi 600 m uzunlukta, 250 m genişlikte ve ortalama 40 m kalınlıktadır. Başlıca cevher mineralleri pirit ve kalkopirittir. Daha az oranda markasit, manyetit, hematit, sfalerit, kovellin, neodijenit, malakit, azurit, fahlerz çok az oranda bravoit, lineyit (karolit), limonit ve eser olarak kromit, rutil, anatas, kalkosin, kuprit, tenorit, pirotin, valleriyit, bornit, galenit, nabit bakır ve nabit altın izlenmektedir. Başlıca gang mineralleri ise kuvars, siderit-ankerit kalsit, dolomit ve klorittir. Mağaradoruk masif sülfid yatağı mineral içerikleri açısından Siirt Madenköy ve Ergani masif sülfid yatakları ile Kıbrıs tipi ve okyanus ortası sırtlarda oluşmakta olan çağdaş Kıbrıs tipi masif sülfid yataklarına, örtü kayaçları nedeniyle de Ergani Mihrapdağı ve Yeni Zelanda’daki Kıbrıs tipi masif sülfid yatakları olan Papuke, Pakotai ve Parakoa yataklarına benzemektedir.http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3965/52479?publisher=mtaKıbrıs TipiMasif Sülfid YataklarıKüre MağaradorukHidrotermal Çıkış MerkeziLineyit-Cyprus TypeMassive Sulfide DepositsKüre MağaradorukHydrothermal VentLineiite. |
spellingShingle | Yılmaz ALTUN Hüseyin YILMAZ İlyas ŞİNER Fatih YAZAR OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI Bulletin of the Mineral Research and Exploration Kıbrıs Tipi Masif Sülfid Yatakları Küre Mağaradoruk Hidrotermal Çıkış Merkezi Lineyit - Cyprus Type Massive Sulfide Deposits Küre Mağaradoruk Hydrothermal Vent Lineiite. |
title | OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI |
title_full | OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI |
title_fullStr | OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI |
title_full_unstemmed | OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI |
title_short | OKYANUS ORTASI SIRTLARDA OLUŞAN MASİF SÜLFİD YATAKLARININ SIRLARI VE KÜRE- MAĞARADORUK BAKIR YATAĞI |
title_sort | okyanus ortasi sirtlarda olusan masif sulfid yataklarinin sirlari ve kure magaradoruk bakir yatagi |
topic | Kıbrıs Tipi Masif Sülfid Yatakları Küre Mağaradoruk Hidrotermal Çıkış Merkezi Lineyit - Cyprus Type Massive Sulfide Deposits Küre Mağaradoruk Hydrothermal Vent Lineiite. |
url | http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3965/52479?publisher=mta |
work_keys_str_mv | AT yılmazaltun okyanusortasisirtlardaolusanmasifsulfidyataklarininsirlarivekuremagaradorukbakiryatagi AT huseyinyilmaz okyanusortasisirtlardaolusanmasifsulfidyataklarininsirlarivekuremagaradorukbakiryatagi AT ilyassiner okyanusortasisirtlardaolusanmasifsulfidyataklarininsirlarivekuremagaradorukbakiryatagi AT fatihyazar okyanusortasisirtlardaolusanmasifsulfidyataklarininsirlarivekuremagaradorukbakiryatagi |