جوشش جوهر هستی در سبک هندی (خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی)
چکیده تخیل شاعران فارسیگوی قرن یازده و دوازده، به جانب نازک‌اندیشی در طبیعت و ذره‌نگری در پدیده‌ها گراییده است. این گرایش همزمان است با تحولاتی که در فلسفۀ ایرانی در اصفهان قرن یازدهم روی داد. محتمل است که این همزمانی حاصل تأثر ادبیات و حکمت از یکدیگر باشد. در این مقاله مسألۀ «حرکت در جوهر طبیعت» به...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Avestan |
| Published: |
University of Tabriz
2021-03-01
|
| Series: | زبان و ادب فارسی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_12586_03eab1891fe40df1d3ff9e13dba8041c.pdf |
| _version_ | 1819003728684908544 |
|---|---|
| author | محمود فتوحی رودمعجنی |
| author_facet | محمود فتوحی رودمعجنی |
| author_sort | محمود فتوحی رودمعجنی |
| collection | DOAJ |
| description | چکیده تخیل شاعران فارسیگوی قرن یازده و دوازده، به جانب نازک‌اندیشی در طبیعت و ذره‌نگری در پدیده‌ها گراییده است. این گرایش همزمان است با تحولاتی که در فلسفۀ ایرانی در اصفهان قرن یازدهم روی داد. محتمل است که این همزمانی حاصل تأثر ادبیات و حکمت از یکدیگر باشد. در این مقاله مسألۀ «حرکت در جوهر طبیعت» به عنوان موضوع مشترک در شعر نازک‌خیال صائب و حکمت متعالیه ملاصدرا بررسی شده است. این جستار می‌کوشد تا شباهت دو گفتمان فلسفی و ادبی را در نگرش به یک موضوع (حرکت در جوهر) نشان دهد. برای این منظور تخیلات شعری را - که پویایی و حرکت درونی هستی را بازنمایی نمایی می‌کند- در شعر نمایندۀ برجستۀ نازک‌خیالان یعنی صائب تبریزی (1006- 1087 ق) بررسی کرده و شباهت نگرش صائب را با اندیشۀ حرکت جوهری ملاصدرا نشان داده است. آنچه صدرای فیلسوف با برهان و استدلال دربارۀ حرکت جوهری و انقلاب مستمر وجود بیان کرده شاعر نازک‌خیال با قوۀ مخیله در صورت‌های محاکاتی بازنموده است. |
| first_indexed | 2024-12-20T23:25:37Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-267f79b2c8b843c1a1ce0a7e733816d2 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2251-7979 2676-6779 |
| language | Avestan |
| last_indexed | 2024-12-20T23:25:37Z |
| publishDate | 2021-03-01 |
| publisher | University of Tabriz |
| record_format | Article |
| series | زبان و ادب فارسی |
| spelling | doaj.art-267f79b2c8b843c1a1ce0a7e733816d22022-12-21T19:23:25ZaveUniversity of Tabrizزبان و ادب فارسی2251-79792676-67792021-03-017324221723810.22034/perlit.2021.44663.302212586جوشش جوهر هستی در سبک هندی (خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی)محمود فتوحی رودمعجنی0استاد دانشگاه فردوسی مشهد. ایرانچکیده تخیل شاعران فارسیگوی قرن یازده و دوازده، به جانب نازک‌اندیشی در طبیعت و ذره‌نگری در پدیده‌ها گراییده است. این گرایش همزمان است با تحولاتی که در فلسفۀ ایرانی در اصفهان قرن یازدهم روی داد. محتمل است که این همزمانی حاصل تأثر ادبیات و حکمت از یکدیگر باشد. در این مقاله مسألۀ «حرکت در جوهر طبیعت» به عنوان موضوع مشترک در شعر نازک‌خیال صائب و حکمت متعالیه ملاصدرا بررسی شده است. این جستار می‌کوشد تا شباهت دو گفتمان فلسفی و ادبی را در نگرش به یک موضوع (حرکت در جوهر) نشان دهد. برای این منظور تخیلات شعری را - که پویایی و حرکت درونی هستی را بازنمایی نمایی می‌کند- در شعر نمایندۀ برجستۀ نازک‌خیالان یعنی صائب تبریزی (1006- 1087 ق) بررسی کرده و شباهت نگرش صائب را با اندیشۀ حرکت جوهری ملاصدرا نشان داده است. آنچه صدرای فیلسوف با برهان و استدلال دربارۀ حرکت جوهری و انقلاب مستمر وجود بیان کرده شاعر نازک‌خیال با قوۀ مخیله در صورت‌های محاکاتی بازنموده است.https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_12586_03eab1891fe40df1d3ff9e13dba8041c.pdfواژه‌های کلیدی: سبک هندیصائب تبریزیحکمت متعالیهملاصدراحرکت جوهری |
| spellingShingle | محمود فتوحی رودمعجنی جوشش جوهر هستی در سبک هندی (خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی) زبان و ادب فارسی واژه‌های کلیدی: سبک هندی صائب تبریزی حکمت متعالیه ملاصدرا حرکت جوهری |
| title | جوشش جوهر هستی در سبک هندی (خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی) |
| title_full | جوشش جوهر هستی در سبک هندی (خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی) |
| title_fullStr | جوشش جوهر هستی در سبک هندی (خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی) |
| title_full_unstemmed | جوشش جوهر هستی در سبک هندی (خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی) |
| title_short | جوشش جوهر هستی در سبک هندی (خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی) |
| title_sort | جوشش جوهر هستی در سبک هندی خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی |
| topic | واژه‌های کلیدی: سبک هندی صائب تبریزی حکمت متعالیه ملاصدرا حرکت جوهری |
| url | https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_12586_03eab1891fe40df1d3ff9e13dba8041c.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥmwdftwḥyrwdmʿjny jwsẖsẖjwhrhstydrsbḵhndykẖwạnsẖṣdrạyysẖʿrṣạỷbtbryzy |