O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskim
About layers of lexis of Lithuanian origins in the Ignalina–Zarasai region In this study lexical lithuanisms were analysed, functioning in the Ignalina–Zarasai area, on the Lithuanian–Latvian–Belarussian borderland. Lithuanian proceeds on Slavic dialect have an ancient history, which can be associ...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Institute of Slavic Studies, Polish Academy of Sciences
2014-12-01
|
| Series: | Acta Baltico-Slavica |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://journals.ispan.edu.pl/index.php/abs/article/view/219 |
| _version_ | 1797698087623327744 |
|---|---|
| author | Krystyna Rutkowska |
| author_facet | Krystyna Rutkowska |
| author_sort | Krystyna Rutkowska |
| collection | DOAJ |
| description |
About layers of lexis of Lithuanian origins in the Ignalina–Zarasai region
In this study lexical lithuanisms were analysed, functioning in the Ignalina–Zarasai area, on the Lithuanian–Latvian–Belarussian borderland. Lithuanian proceeds on Slavic dialect have an ancient history, which can be associated with a period, dated quite early based on sources of language. Studying Lithuanian vocabulary in these dialects, the dynamics of influences can be observed simultaneously, as contacts between Lithuanian and other dialects existed in this area for a long time. Therefore, several layers of lithuanisms, differentiated based on time and manner of borrowing, can be distinguished: a) a layer of borrowings with a wide range, shared by many language groups, certified in Polish, Russian, Ukrainian and Belarusian languages; b) a layer of contact lithuanisms, certified in the border zone of Lithuania and the Polish language, dialects occurring in Belarus, also in the Russian dialects of Old Believers; this vocabulary can have a wider range of occurrence or be listed within a single language area, for example only in the Ignalina–Zarasai or Vilnius region; c) borrowings with the rank of infiltration, resulting from active contacts with the Lithuanian language and dialects.
O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskim
W niniejszym opracowaniu poddano analizie lituanizmy leksykalne, funkcjonujące na obszarze ignalińsko-jezioroskim, znajdującym się na pograniczu litewsko-łotewsko-białoruskim. Wpływy litewskie na gwary słowiańskie mają tu dawną historię – w dostępnych źródłach językowych pojawiają się dość wcześnie. Badając leksykę litewską w analizowanych gwarach, można jednocześnie obserwować dynamikę tych wpływów, bowiem kontakt z językiem litewskim trwał na tym terenie nieustannie. Zanotowane lituanizmy dają się podzielić na kilka grup w zależności od okresu i sposobu zapożyczenia: a) warstwę zapożyczeń o szerokim zasięgu, wspólną wielu zespołom językowym, poświadczoną w języku polskim, rosyjskim, ukraińskim i białoruskim; b) warstwę lituanizmów kontaktowych, poświadczonych w pasie przygranicznym z Litwą i występującej polszczyźnie i w gwarach białoruskich, też w rosyjskich gwarach staroobrzędowców; słownictwo to może mieć szerszy zasięg występowania lub być notowane w obrębie jednego obszaru językowego, np. tylko na terenie ignalińsko-jezioroskim lub wileńskim; c) zapożyczeń mających rangę infiltracji, wynikających z czynnych kontaktów z językiem i gwarami litewskimi.
|
| first_indexed | 2024-03-12T03:49:12Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-26de8ea980d840b2913309289fa127aa |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2392-2389 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-12T03:49:12Z |
| publishDate | 2014-12-01 |
| publisher | Institute of Slavic Studies, Polish Academy of Sciences |
| record_format | Article |
| series | Acta Baltico-Slavica |
| spelling | doaj.art-26de8ea980d840b2913309289fa127aa2023-09-03T12:32:37ZengInstitute of Slavic Studies, Polish Academy of SciencesActa Baltico-Slavica2392-23892014-12-013810.11649/abs.2014.003O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskimKrystyna Rutkowska0Vilniaus universitetas [Vilnius University], Vilnius About layers of lexis of Lithuanian origins in the Ignalina–Zarasai region In this study lexical lithuanisms were analysed, functioning in the Ignalina–Zarasai area, on the Lithuanian–Latvian–Belarussian borderland. Lithuanian proceeds on Slavic dialect have an ancient history, which can be associated with a period, dated quite early based on sources of language. Studying Lithuanian vocabulary in these dialects, the dynamics of influences can be observed simultaneously, as contacts between Lithuanian and other dialects existed in this area for a long time. Therefore, several layers of lithuanisms, differentiated based on time and manner of borrowing, can be distinguished: a) a layer of borrowings with a wide range, shared by many language groups, certified in Polish, Russian, Ukrainian and Belarusian languages; b) a layer of contact lithuanisms, certified in the border zone of Lithuania and the Polish language, dialects occurring in Belarus, also in the Russian dialects of Old Believers; this vocabulary can have a wider range of occurrence or be listed within a single language area, for example only in the Ignalina–Zarasai or Vilnius region; c) borrowings with the rank of infiltration, resulting from active contacts with the Lithuanian language and dialects. O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskim W niniejszym opracowaniu poddano analizie lituanizmy leksykalne, funkcjonujące na obszarze ignalińsko-jezioroskim, znajdującym się na pograniczu litewsko-łotewsko-białoruskim. Wpływy litewskie na gwary słowiańskie mają tu dawną historię – w dostępnych źródłach językowych pojawiają się dość wcześnie. Badając leksykę litewską w analizowanych gwarach, można jednocześnie obserwować dynamikę tych wpływów, bowiem kontakt z językiem litewskim trwał na tym terenie nieustannie. Zanotowane lituanizmy dają się podzielić na kilka grup w zależności od okresu i sposobu zapożyczenia: a) warstwę zapożyczeń o szerokim zasięgu, wspólną wielu zespołom językowym, poświadczoną w języku polskim, rosyjskim, ukraińskim i białoruskim; b) warstwę lituanizmów kontaktowych, poświadczonych w pasie przygranicznym z Litwą i występującej polszczyźnie i w gwarach białoruskich, też w rosyjskich gwarach staroobrzędowców; słownictwo to może mieć szerszy zasięg występowania lub być notowane w obrębie jednego obszaru językowego, np. tylko na terenie ignalińsko-jezioroskim lub wileńskim; c) zapożyczeń mających rangę infiltracji, wynikających z czynnych kontaktów z językiem i gwarami litewskimi. https://journals.ispan.edu.pl/index.php/abs/article/view/219lithuanismsPolish language in LithuaniaborrowingBaltic-Slavic borderland |
| spellingShingle | Krystyna Rutkowska O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskim Acta Baltico-Slavica lithuanisms Polish language in Lithuania borrowing Baltic-Slavic borderland |
| title | O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskim |
| title_full | O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskim |
| title_fullStr | O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskim |
| title_full_unstemmed | O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskim |
| title_short | O warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalińsko-jezioroskim |
| title_sort | o warstwach leksyki pochodzenia litewskiego na obszarze ignalinsko jezioroskim |
| topic | lithuanisms Polish language in Lithuania borrowing Baltic-Slavic borderland |
| url | https://journals.ispan.edu.pl/index.php/abs/article/view/219 |
| work_keys_str_mv | AT krystynarutkowska owarstwachleksykipochodzenialitewskiegonaobszarzeignalinskojezioroskim |