تغییرات ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور در واکنش به اعمال رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگی

توانایی گیاهان برای تبدیل انرژی خورشیدی به زیست‌توده عاملی مهم در تعیین عملکرد گیاه در واکنش به تنش‌های محیطی می‌باشد. با توجه به نیاز بالای گوجه‌فرنگی به آب، مدیریت آبیاری به‌منظور رسیدن به عملکردی مطلوب ضروری است. در همین راستا و به‌منظور برآورد ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور گوجه‌فرنگی در واکنش به...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: اسماعیل فرخی, مهدی نصیری محلاتی, علیرضا کوچکی, سید علیرضا بهشتی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Birjand 2021-09-01
Series:تنش های محیطی در علوم زراعی
Subjects:
Online Access:https://escs.birjand.ac.ir/article_1702_81d651cd13dfc11d6b7ff994c4790c57.pdf
_version_ 1827299701074952192
author اسماعیل فرخی
مهدی نصیری محلاتی
علیرضا کوچکی
سید علیرضا بهشتی
author_facet اسماعیل فرخی
مهدی نصیری محلاتی
علیرضا کوچکی
سید علیرضا بهشتی
author_sort اسماعیل فرخی
collection DOAJ
description توانایی گیاهان برای تبدیل انرژی خورشیدی به زیست‌توده عاملی مهم در تعیین عملکرد گیاه در واکنش به تنش‌های محیطی می‌باشد. با توجه به نیاز بالای گوجه‌فرنگی به آب، مدیریت آبیاری به‌منظور رسیدن به عملکردی مطلوب ضروری است. در همین راستا و به‌منظور برآورد ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور گوجه‌فرنگی در واکنش به رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد‌شده در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی 1396-1395 اجرا شد. عامل کرت اصلی شامل اعمال کم‌آبیاری به میزان 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه در مرحله رویشی و عامل کرت فرعی شامل اعمال کم‌آبیاری به میزان 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه در مرحله زایشی بود. به‌طورکلی عملکرد گوجه‌فرنگی با افزایش میزان آب آبیاری افزایش یافت، با این حال به شدت تحت تأثیر زمان اعمال آبیاری قرار گرفت. به گونه‌ای که حتی زمانی که شاخص سطح برگ گیاه در وضعیت مناسبی قرار داشت با اعمال کم‌آبیاری در مرحله گلدهی به علت خشک‌شدن و ریزش گل‌ها، عملکرد کاهش یافت. توسعه سطح برگ در طول زمان به ساختار کانوپی در واکنش به میزان آب وابسته بود. شاخص سطح برگ بیشتر، منجر به افزایش تشعشع جذب شده توسط گیاه شد. از این‌رو بالاترین ضریب خاموشی نور در تیمار اعمال آبیاری کامل در هر دو مرحله رشد با مقدار 692/0 به ثبت رسید. مقادیر ضریب خاموشی نور در واکنش به رژیم‌های مختلف آبیاری در طول فصل رشد بسیار متغیر بود. با توجه به میزان نور جذب شده توسط کانوپی، حداکثر کارایی مصرف نور با gDM MJ-1 0.90در تیمار آبیاری کامل به دست آمد. در نتیجه تیمار آبیاری کامل به دلیل بهترین کارایی استفاده از نور بیشترین عملکرد تر میوه را با 99.81 و 101.01 تن در هکتار به ترتیب در سال‌های اول و دوم به ثبت رساند.
first_indexed 2024-04-24T15:38:04Z
format Article
id doaj.art-29095ebd10d74f4e91e3938072b6e807
institution Directory Open Access Journal
issn 2228-7604
2383-3084
language fas
last_indexed 2024-04-24T15:38:04Z
publishDate 2021-09-01
publisher University of Birjand
record_format Article
series تنش های محیطی در علوم زراعی
spelling doaj.art-29095ebd10d74f4e91e3938072b6e8072024-04-02T01:07:03ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2228-76042383-30842021-09-0114362964810.22077/escs.2020.2960.17621702تغییرات ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور در واکنش به اعمال رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگیاسماعیل فرخی0مهدی نصیری محلاتی1علیرضا کوچکی2سید علیرضا بهشتی3دانشجوی دکتری، گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فرودسی مشهداستاد، گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فرودسی مشهداستاد، گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فرودسی مشهددانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضویتوانایی گیاهان برای تبدیل انرژی خورشیدی به زیست‌توده عاملی مهم در تعیین عملکرد گیاه در واکنش به تنش‌های محیطی می‌باشد. با توجه به نیاز بالای گوجه‌فرنگی به آب، مدیریت آبیاری به‌منظور رسیدن به عملکردی مطلوب ضروری است. در همین راستا و به‌منظور برآورد ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور گوجه‌فرنگی در واکنش به رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد‌شده در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی 1396-1395 اجرا شد. عامل کرت اصلی شامل اعمال کم‌آبیاری به میزان 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه در مرحله رویشی و عامل کرت فرعی شامل اعمال کم‌آبیاری به میزان 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه در مرحله زایشی بود. به‌طورکلی عملکرد گوجه‌فرنگی با افزایش میزان آب آبیاری افزایش یافت، با این حال به شدت تحت تأثیر زمان اعمال آبیاری قرار گرفت. به گونه‌ای که حتی زمانی که شاخص سطح برگ گیاه در وضعیت مناسبی قرار داشت با اعمال کم‌آبیاری در مرحله گلدهی به علت خشک‌شدن و ریزش گل‌ها، عملکرد کاهش یافت. توسعه سطح برگ در طول زمان به ساختار کانوپی در واکنش به میزان آب وابسته بود. شاخص سطح برگ بیشتر، منجر به افزایش تشعشع جذب شده توسط گیاه شد. از این‌رو بالاترین ضریب خاموشی نور در تیمار اعمال آبیاری کامل در هر دو مرحله رشد با مقدار 692/0 به ثبت رسید. مقادیر ضریب خاموشی نور در واکنش به رژیم‌های مختلف آبیاری در طول فصل رشد بسیار متغیر بود. با توجه به میزان نور جذب شده توسط کانوپی، حداکثر کارایی مصرف نور با gDM MJ-1 0.90در تیمار آبیاری کامل به دست آمد. در نتیجه تیمار آبیاری کامل به دلیل بهترین کارایی استفاده از نور بیشترین عملکرد تر میوه را با 99.81 و 101.01 تن در هکتار به ترتیب در سال‌های اول و دوم به ثبت رساند.https://escs.birjand.ac.ir/article_1702_81d651cd13dfc11d6b7ff994c4790c57.pdfآبیاری قطره‌ایتشعشع جذب شدهضریب خاموشی نورکراپ‌واتکم آبیاری
spellingShingle اسماعیل فرخی
مهدی نصیری محلاتی
علیرضا کوچکی
سید علیرضا بهشتی
تغییرات ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور در واکنش به اعمال رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگی
تنش های محیطی در علوم زراعی
آبیاری قطره‌ای
تشعشع جذب شده
ضریب خاموشی نور
کراپ‌وات
کم آبیاری
title تغییرات ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور در واکنش به اعمال رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگی
title_full تغییرات ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور در واکنش به اعمال رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگی
title_fullStr تغییرات ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور در واکنش به اعمال رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگی
title_full_unstemmed تغییرات ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور در واکنش به اعمال رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگی
title_short تغییرات ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور در واکنش به اعمال رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگی
title_sort تغییرات ضریب خاموشی و کارایی مصرف نور در واکنش به اعمال رژیم‌های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگی
topic آبیاری قطره‌ای
تشعشع جذب شده
ضریب خاموشی نور
کراپ‌وات
کم آبیاری
url https://escs.birjand.ac.ir/article_1702_81d651cd13dfc11d6b7ff994c4790c57.pdf
work_keys_str_mv AT ạsmạʿylfrkẖy tgẖyyrạtḍrybkẖạmwsẖywḵạrạyymṣrfnwrdrwạḵnsẖbhạʿmạlrzẖymhạymkẖtlfậbyạrydrmrạḥlmkẖtlfrsẖdgwjhfrngy
AT mhdynṣyrymḥlạty tgẖyyrạtḍrybkẖạmwsẖywḵạrạyymṣrfnwrdrwạḵnsẖbhạʿmạlrzẖymhạymkẖtlfậbyạrydrmrạḥlmkẖtlfrsẖdgwjhfrngy
AT ʿlyrḍạḵwcẖḵy tgẖyyrạtḍrybkẖạmwsẖywḵạrạyymṣrfnwrdrwạḵnsẖbhạʿmạlrzẖymhạymkẖtlfậbyạrydrmrạḥlmkẖtlfrsẖdgwjhfrngy
AT sydʿlyrḍạbhsẖty tgẖyyrạtḍrybkẖạmwsẖywḵạrạyymṣrfnwrdrwạḵnsẖbhạʿmạlrzẖymhạymkẖtlfậbyạrydrmrạḥlmkẖtlfrsẖdgwjhfrngy