Wybrane polskie podręczniki do nauki gry na fortepianie z I poł. XIX w. a perspektywa społecznej historii muzyki

W niniejszym eseju autor podjął refleksję nad możliwością wykorzystania polskich podręczników i szkół do gry na fortepianie w badaniach nad społeczną historią instrumentu sensu stricto i sensu largo. W pierwszej części pracy dokonany został syntetyczny przeglądu skromnej literatury przedmiotu. Zost...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Michał Bruliński
Format: Article
Language:English
Published: Institute of Art of the Polish Academy of Sciences 2020-12-01
Series:Muzyka
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/659
_version_ 1797322747285602304
author Michał Bruliński
author_facet Michał Bruliński
author_sort Michał Bruliński
collection DOAJ
description W niniejszym eseju autor podjął refleksję nad możliwością wykorzystania polskich podręczników i szkół do gry na fortepianie w badaniach nad społeczną historią instrumentu sensu stricto i sensu largo. W pierwszej części pracy dokonany został syntetyczny przeglądu skromnej literatury przedmiotu. Została również szkicowo scharakteryzowana rola fortepianu w kulturze polskiej dziewiętnastego stulecia. Następnie autor krótko opisał system kształcenia pianistycznego na ziemiach polskich w pierwszych dziesięcioleciach XIX wieku, który opierał się na trzech podstawowych filarach: edukacji instytucjonalnej, metrach oraz podręcznikach do gry na instrumencie. W kolejnej części artykułu przeprowadzona została interdyscyplinarna analiza wybranych polskich szkół gry na fortepianie z I poł. XIX wieku (Karol Kurpiński – Wykład systematyczny zasad muzyki na klawikord, 1818 r.; Ignacy Platon Kozłowski – Szkoła teoretyczna i praktyczna na fortepiano, 1832 r.; Jan Nowiński – Nowa szkoła na fortepian, 1839 r.; Józef Nowakowski – Szkoła na fortepian podług celniejszych autorów, 1840 r.; Ignacy Feliks Dobrzyński – Szkoła na fortepian poświęcona Rodakom, 1842). Autor skupił uwagę przede wszystkim na narracyjnych ustępach materiału źródłowego. Dokonanie powyższego zestawienia umożliwiło stworzenie modelowego schematu formy podręcznika do gry na fortepianie w badanym okresie. Uzyskane dane osadzone zostały w kontekście aktualnej wiedzy o fenomenie fortepianu, rekonstruowanej przede wszystkim na fundamencie źródeł prasowych, epistolograficznych, pamiętnikarskich i beletrystycznych. W ramach wniosków końcowych autor przedstawił kilka obserwacji związanych ze społecznym obrazem fortepianu na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX wieku oraz dynamiką jego zmian, a także z modelami edukacji muzycznej oraz zewnętrznymi i wewnętrznymi fluktuacjami ówczesnego polskiego świata pianistycznego.  
first_indexed 2024-03-08T05:18:46Z
format Article
id doaj.art-29cf720814864d71854d54c8556d5a9b
institution Directory Open Access Journal
issn 0027-5344
2720-7021
language English
last_indexed 2024-03-08T05:18:46Z
publishDate 2020-12-01
publisher Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
record_format Article
series Muzyka
spelling doaj.art-29cf720814864d71854d54c8556d5a9b2024-02-06T14:21:11ZengInstitute of Art of the Polish Academy of SciencesMuzyka0027-53442720-70212020-12-0165410.36744/m.659Wybrane polskie podręczniki do nauki gry na fortepianie z I poł. XIX w. a perspektywa społecznej historii muzykiMichał Bruliński0Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina W niniejszym eseju autor podjął refleksję nad możliwością wykorzystania polskich podręczników i szkół do gry na fortepianie w badaniach nad społeczną historią instrumentu sensu stricto i sensu largo. W pierwszej części pracy dokonany został syntetyczny przeglądu skromnej literatury przedmiotu. Została również szkicowo scharakteryzowana rola fortepianu w kulturze polskiej dziewiętnastego stulecia. Następnie autor krótko opisał system kształcenia pianistycznego na ziemiach polskich w pierwszych dziesięcioleciach XIX wieku, który opierał się na trzech podstawowych filarach: edukacji instytucjonalnej, metrach oraz podręcznikach do gry na instrumencie. W kolejnej części artykułu przeprowadzona została interdyscyplinarna analiza wybranych polskich szkół gry na fortepianie z I poł. XIX wieku (Karol Kurpiński – Wykład systematyczny zasad muzyki na klawikord, 1818 r.; Ignacy Platon Kozłowski – Szkoła teoretyczna i praktyczna na fortepiano, 1832 r.; Jan Nowiński – Nowa szkoła na fortepian, 1839 r.; Józef Nowakowski – Szkoła na fortepian podług celniejszych autorów, 1840 r.; Ignacy Feliks Dobrzyński – Szkoła na fortepian poświęcona Rodakom, 1842). Autor skupił uwagę przede wszystkim na narracyjnych ustępach materiału źródłowego. Dokonanie powyższego zestawienia umożliwiło stworzenie modelowego schematu formy podręcznika do gry na fortepianie w badanym okresie. Uzyskane dane osadzone zostały w kontekście aktualnej wiedzy o fenomenie fortepianu, rekonstruowanej przede wszystkim na fundamencie źródeł prasowych, epistolograficznych, pamiętnikarskich i beletrystycznych. W ramach wniosków końcowych autor przedstawił kilka obserwacji związanych ze społecznym obrazem fortepianu na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX wieku oraz dynamiką jego zmian, a także z modelami edukacji muzycznej oraz zewnętrznymi i wewnętrznymi fluktuacjami ówczesnego polskiego świata pianistycznego.   https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/659podręczniki do gry na fortepianieszkoła gry na fortepianiefortepianpianistykaedukacja muzycznaKarol Kurpiński
spellingShingle Michał Bruliński
Wybrane polskie podręczniki do nauki gry na fortepianie z I poł. XIX w. a perspektywa społecznej historii muzyki
Muzyka
podręczniki do gry na fortepianie
szkoła gry na fortepianie
fortepian
pianistyka
edukacja muzyczna
Karol Kurpiński
title Wybrane polskie podręczniki do nauki gry na fortepianie z I poł. XIX w. a perspektywa społecznej historii muzyki
title_full Wybrane polskie podręczniki do nauki gry na fortepianie z I poł. XIX w. a perspektywa społecznej historii muzyki
title_fullStr Wybrane polskie podręczniki do nauki gry na fortepianie z I poł. XIX w. a perspektywa społecznej historii muzyki
title_full_unstemmed Wybrane polskie podręczniki do nauki gry na fortepianie z I poł. XIX w. a perspektywa społecznej historii muzyki
title_short Wybrane polskie podręczniki do nauki gry na fortepianie z I poł. XIX w. a perspektywa społecznej historii muzyki
title_sort wybrane polskie podreczniki do nauki gry na fortepianie z i pol xix w a perspektywa spolecznej historii muzyki
topic podręczniki do gry na fortepianie
szkoła gry na fortepianie
fortepian
pianistyka
edukacja muzyczna
Karol Kurpiński
url https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/659
work_keys_str_mv AT michałbrulinski wybranepolskiepodrecznikidonaukigrynafortepianiezipołxixwaperspektywaspołecznejhistoriimuzyki