Zemin sıvılaşmasının enerji yaklaşımıyla değerlendirilmesi

Depremler sırasında yapılarda oluşan hasar (kısmen veya tamamen) birkaç on yıl boyunca kapsamlı araştırmalara konu olan zemin sıvılaşmasından kaynaklanabilir. Kumlu tabakanın sıvılaşmaya duyarlılığı, zeminin sıvılaşma direncinin (kapasite) bir deprem tarafından uygulanan yük (talep) ile kıyaslanması...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Kamil KAYABALI, Pınar YILMAZ, Mustafa Fener, Özgür AKTÜRK, Farhad HABIBZADEH
Format: Article
Language:English
Published: General Directorate of Mineral Research and Exploration 2018-06-01
Series:Bulletin of the Mineral Research and Exploration
Subjects:
Online Access:http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/30899/351257?publisher=mta
_version_ 1797906499544023040
author Kamil KAYABALI
Pınar YILMAZ
Mustafa Fener
Özgür AKTÜRK
Farhad HABIBZADEH
author_facet Kamil KAYABALI
Pınar YILMAZ
Mustafa Fener
Özgür AKTÜRK
Farhad HABIBZADEH
author_sort Kamil KAYABALI
collection DOAJ
description Depremler sırasında yapılarda oluşan hasar (kısmen veya tamamen) birkaç on yıl boyunca kapsamlı araştırmalara konu olan zemin sıvılaşmasından kaynaklanabilir. Kumlu tabakanın sıvılaşmaya duyarlılığı, zeminin sıvılaşma direncinin (kapasite) bir deprem tarafından uygulanan yük (talep) ile kıyaslanmasıyla ölçülür. Bu kapsamda gerilme temelli sıvılaşma değerlendirmesi en popüler yöntemdir. Bu yöntemin başlıca belirsizliği anakayadaki maksimum yatay yer ivmesinin (amax) hesaplanmasıdır. Zemin seviyesinde de bir amax belirlemek için yer tepki analizi veya basitleştirilmiş bir varsayım gereklidir. Gerilme temelli yaklaşıma dayalı olarak geliştirilen birim deformasyon temelli yaklaşımda da benzer kısıtlamalar bulunmaktadır. Kumlu zeminin birim hacim başına düşen sıvılaşma enerjisi kapasitesini belirlemek için burulmalı kesme halkası gibi laboratuvar teknikleri bulunmaktadır. Benzer şekilde, deprem kaydının enerjisi basit fi zik ilkeleri kullanılarak hesaplanabilir. Herhangi bir deprem kaydının talebi hesaplanırken hız-zaman kaydı ve zeminin birim kütlesi kullanılır. Bu araştırmanın amacı zemin sıvılaşmasının değerlendirilmesi için enerjiye dayalı yöntemin kullanılabilirliğini göstermektir. Ek olarak, gerilme ve birim deformasyon temelli yaklaşımların eksiklikleri genel hatlarıyla verilmiş ve enerji tabanlı yaklaşımın avantajları tartışılmıştır.
first_indexed 2024-04-10T10:21:57Z
format Article
id doaj.art-29f94c7824024850952ed627025f6b84
institution Directory Open Access Journal
issn 0026-4563
2651-3048
language English
last_indexed 2024-04-10T10:21:57Z
publishDate 2018-06-01
publisher General Directorate of Mineral Research and Exploration
record_format Article
series Bulletin of the Mineral Research and Exploration
spelling doaj.art-29f94c7824024850952ed627025f6b842023-02-15T16:21:34ZengGeneral Directorate of Mineral Research and ExplorationBulletin of the Mineral Research and Exploration0026-45632651-30482018-06-0115619320410.19111/bulletinofmre.35125776Zemin sıvılaşmasının enerji yaklaşımıyla değerlendirilmesiKamil KAYABALI0Pınar YILMAZ1Mustafa Fener2Özgür AKTÜRK3Farhad HABIBZADEH4Ankara University, Geological Engineering Department, Ankara, TurkeyGeneral Directorate of Mineral Research and Exploration Institute, AnkaraAnkara University, Geological Engineering Department, Ankara, TurkeyAkdeniz University, Geological Engineering Department, Antalya, TürkiyeAnkara University, Geological Engineering Department, Ankara, TurkeyDepremler sırasında yapılarda oluşan hasar (kısmen veya tamamen) birkaç on yıl boyunca kapsamlı araştırmalara konu olan zemin sıvılaşmasından kaynaklanabilir. Kumlu tabakanın sıvılaşmaya duyarlılığı, zeminin sıvılaşma direncinin (kapasite) bir deprem tarafından uygulanan yük (talep) ile kıyaslanmasıyla ölçülür. Bu kapsamda gerilme temelli sıvılaşma değerlendirmesi en popüler yöntemdir. Bu yöntemin başlıca belirsizliği anakayadaki maksimum yatay yer ivmesinin (amax) hesaplanmasıdır. Zemin seviyesinde de bir amax belirlemek için yer tepki analizi veya basitleştirilmiş bir varsayım gereklidir. Gerilme temelli yaklaşıma dayalı olarak geliştirilen birim deformasyon temelli yaklaşımda da benzer kısıtlamalar bulunmaktadır. Kumlu zeminin birim hacim başına düşen sıvılaşma enerjisi kapasitesini belirlemek için burulmalı kesme halkası gibi laboratuvar teknikleri bulunmaktadır. Benzer şekilde, deprem kaydının enerjisi basit fi zik ilkeleri kullanılarak hesaplanabilir. Herhangi bir deprem kaydının talebi hesaplanırken hız-zaman kaydı ve zeminin birim kütlesi kullanılır. Bu araştırmanın amacı zemin sıvılaşmasının değerlendirilmesi için enerjiye dayalı yöntemin kullanılabilirliğini göstermektir. Ek olarak, gerilme ve birim deformasyon temelli yaklaşımların eksiklikleri genel hatlarıyla verilmiş ve enerji tabanlı yaklaşımın avantajları tartışılmıştır.http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/30899/351257?publisher=mtaSıvılaşma enerjisigerilme yöntemibirim deformasyon yöntemienerji yöntemideprem enerjisiLiquefactionstress methodstrain methodenergy methodearthquake energy
spellingShingle Kamil KAYABALI
Pınar YILMAZ
Mustafa Fener
Özgür AKTÜRK
Farhad HABIBZADEH
Zemin sıvılaşmasının enerji yaklaşımıyla değerlendirilmesi
Bulletin of the Mineral Research and Exploration
Sıvılaşma enerjisi
gerilme yöntemi
birim deformasyon yöntemi
enerji yöntemi
deprem enerjisi
Liquefaction
stress method
strain method
energy method
earthquake energy
title Zemin sıvılaşmasının enerji yaklaşımıyla değerlendirilmesi
title_full Zemin sıvılaşmasının enerji yaklaşımıyla değerlendirilmesi
title_fullStr Zemin sıvılaşmasının enerji yaklaşımıyla değerlendirilmesi
title_full_unstemmed Zemin sıvılaşmasının enerji yaklaşımıyla değerlendirilmesi
title_short Zemin sıvılaşmasının enerji yaklaşımıyla değerlendirilmesi
title_sort zemin sivilasmasinin enerji yaklasimiyla degerlendirilmesi
topic Sıvılaşma enerjisi
gerilme yöntemi
birim deformasyon yöntemi
enerji yöntemi
deprem enerjisi
Liquefaction
stress method
strain method
energy method
earthquake energy
url http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/30899/351257?publisher=mta
work_keys_str_mv AT kamilkayabali zeminsıvılasmasınınenerjiyaklasımıyladegerlendirilmesi
AT pınaryilmaz zeminsıvılasmasınınenerjiyaklasımıyladegerlendirilmesi
AT mustafafener zeminsıvılasmasınınenerjiyaklasımıyladegerlendirilmesi
AT ozgurakturk zeminsıvılasmasınınenerjiyaklasımıyladegerlendirilmesi
AT farhadhabibzadeh zeminsıvılasmasınınenerjiyaklasımıyladegerlendirilmesi