QUSHCHI (KB İRAN, BATI AZERBAYCAN) AMFİBOLİTLERİNİN TEKTONOMAGMATİK ÖZELLİKLERİ VE PROTOLİT TİPİ

Kuzeybatı İran, Batı Azerbaycan Provensi’nde yer alan Qushchi Bölgesindeki amfibolitler, hornblend, plajiyoklas, epidot, granat, kalıntı magmatik klinopiroksen ve aksesuvar mineral olarak da titanit, apatit ve opak mineral içeren metabazitlerdir. Amfibolitler mekansal olarak ofiyolitik melanj ile il...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Mohssen MOAZZEN
Format: Article
Language:English
Published: General Directorate of Mineral Research and Exploration 2014-12-01
Series:Bulletin of the Mineral Research and Exploration
Subjects:
Online Access:http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3871/51726?publisher=mta
_version_ 1797920189114744832
author Mohssen MOAZZEN
author_facet Mohssen MOAZZEN
author_sort Mohssen MOAZZEN
collection DOAJ
description Kuzeybatı İran, Batı Azerbaycan Provensi’nde yer alan Qushchi Bölgesindeki amfibolitler, hornblend, plajiyoklas, epidot, granat, kalıntı magmatik klinopiroksen ve aksesuvar mineral olarak da titanit, apatit ve opak mineral içeren metabazitlerdir. Amfibolitler mekansal olarak ofiyolitik melanj ile ilişkilidir ancak bu ilişki açık olarak gözlenmemektedir. Tüm kayaç jeokimyasına göre, amfibolitler, toleyitik karakterli sub-alkalin andezit-bazalttan oluşmuştur. TiO2 içerikleri genellikle %1’den küçük olup, magmanın E-MORB (zenginleşmiş okyanus ortası sırtı bazaltları) bileşiminde olduğuna işaret etmektedir. Çalışılan kayaçların ana ve iz element jeokimyası, kayaçların volkanik yay bölgesinde yer aldığını ortaya koymaktadır. Kalıntı magmatik klinopiroksenler üzerinde gerçekleştirilen mineral kimyası çalışmaları, bunların diyopsit bileşiminde olduğunu ve yüksek Mg#:86.75-88.78 değerlerinin de volkanik yay bölgesinden türeyen toleyitik karakterli magmaya işaret ettiğini göstermektedir. Bu durum, tüm kayaç jeokimyasından elde edilen sonuçlarla da uyumludur. Klinopiroksen minerallerinde gözlenen düşük Ti içeriği, Qushchi amfibolitini oluşturan protolitin (ilksel kayaç) tüketilmiş bir manto kaynağından türediğine işaret etmektedir. Çalışılan amfibolitlere ait izotopik yaş verisi bulunmadığından, ofiyolitik melanj ile olan ilişkisi, özellikle melanjın da allokton olduğu düşünüldüğünde, belirsizdir. Amfibolitlerin oluşumu ile ilgili 3 olasılık önerilebilir. Bu kayaçlar, Geç Kretase-Paleosen yaşında ise, Neotetis okyanusal kabuğundaki volkanik yayın bir parçası olarak oluşmuş olabilirler. Bu durumda, ofiyolitik kompleks ve volkanik yay kayaçları, Neotetis okyanusunun kapanması ve kıtasal çarpışmayı takiben amfibolit fasiyesi metamorfizmasına maruz kalmıştır. Bunun dışında, arazi gözlemleri ve çalışılan amfibolitlerin Khoy bölgesindeki benzer amfibolitlerle karşılaştırılmasına göre ise, amfibolitlerin oluşumunun, Neotetis ilişkili ofiyolit melanj oluşumundan önce geldiği düşünülmektedir. Çünkü, ofiyolitik melanj içinde yer alan serpantinitler metamorfizmaya uğramamıştır ve böylece bu olasılık, amfibolitlerin oluşumu için geçerli olabilmektedir. Üçüncü olasılık ise, amfiboliti oluşturan protolitin ofiyolit oluşumu ile eş zamanlı olduğudur. Ancak, protolit, yığışım prizması içinde metamorfizmaya uğramıştır fakat üzerleyen ofiyolitik kayaçlar (serpantinit de dahil olmak üzere) metamorfizma olmamıştır.
first_indexed 2024-04-10T13:57:21Z
format Article
id doaj.art-2aa7d1ff2b1a4fac9a422a8426bbab14
institution Directory Open Access Journal
issn 0026-4563
2651-3048
language English
last_indexed 2024-04-10T13:57:21Z
publishDate 2014-12-01
publisher General Directorate of Mineral Research and Exploration
record_format Article
series Bulletin of the Mineral Research and Exploration
spelling doaj.art-2aa7d1ff2b1a4fac9a422a8426bbab142023-02-15T16:10:23ZengGeneral Directorate of Mineral Research and ExplorationBulletin of the Mineral Research and Exploration0026-45632651-30482014-12-0114914913915210.19111/bmre.8988676QUSHCHI (KB İRAN, BATI AZERBAYCAN) AMFİBOLİTLERİNİN TEKTONOMAGMATİK ÖZELLİKLERİ VE PROTOLİT TİPİMohssen MOAZZENKuzeybatı İran, Batı Azerbaycan Provensi’nde yer alan Qushchi Bölgesindeki amfibolitler, hornblend, plajiyoklas, epidot, granat, kalıntı magmatik klinopiroksen ve aksesuvar mineral olarak da titanit, apatit ve opak mineral içeren metabazitlerdir. Amfibolitler mekansal olarak ofiyolitik melanj ile ilişkilidir ancak bu ilişki açık olarak gözlenmemektedir. Tüm kayaç jeokimyasına göre, amfibolitler, toleyitik karakterli sub-alkalin andezit-bazalttan oluşmuştur. TiO2 içerikleri genellikle %1’den küçük olup, magmanın E-MORB (zenginleşmiş okyanus ortası sırtı bazaltları) bileşiminde olduğuna işaret etmektedir. Çalışılan kayaçların ana ve iz element jeokimyası, kayaçların volkanik yay bölgesinde yer aldığını ortaya koymaktadır. Kalıntı magmatik klinopiroksenler üzerinde gerçekleştirilen mineral kimyası çalışmaları, bunların diyopsit bileşiminde olduğunu ve yüksek Mg#:86.75-88.78 değerlerinin de volkanik yay bölgesinden türeyen toleyitik karakterli magmaya işaret ettiğini göstermektedir. Bu durum, tüm kayaç jeokimyasından elde edilen sonuçlarla da uyumludur. Klinopiroksen minerallerinde gözlenen düşük Ti içeriği, Qushchi amfibolitini oluşturan protolitin (ilksel kayaç) tüketilmiş bir manto kaynağından türediğine işaret etmektedir. Çalışılan amfibolitlere ait izotopik yaş verisi bulunmadığından, ofiyolitik melanj ile olan ilişkisi, özellikle melanjın da allokton olduğu düşünüldüğünde, belirsizdir. Amfibolitlerin oluşumu ile ilgili 3 olasılık önerilebilir. Bu kayaçlar, Geç Kretase-Paleosen yaşında ise, Neotetis okyanusal kabuğundaki volkanik yayın bir parçası olarak oluşmuş olabilirler. Bu durumda, ofiyolitik kompleks ve volkanik yay kayaçları, Neotetis okyanusunun kapanması ve kıtasal çarpışmayı takiben amfibolit fasiyesi metamorfizmasına maruz kalmıştır. Bunun dışında, arazi gözlemleri ve çalışılan amfibolitlerin Khoy bölgesindeki benzer amfibolitlerle karşılaştırılmasına göre ise, amfibolitlerin oluşumunun, Neotetis ilişkili ofiyolit melanj oluşumundan önce geldiği düşünülmektedir. Çünkü, ofiyolitik melanj içinde yer alan serpantinitler metamorfizmaya uğramamıştır ve böylece bu olasılık, amfibolitlerin oluşumu için geçerli olabilmektedir. Üçüncü olasılık ise, amfiboliti oluşturan protolitin ofiyolit oluşumu ile eş zamanlı olduğudur. Ancak, protolit, yığışım prizması içinde metamorfizmaya uğramıştır fakat üzerleyen ofiyolitik kayaçlar (serpantinit de dahil olmak üzere) metamorfizma olmamıştır.http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3871/51726?publisher=mtaAmfibolitsub-alkalin magmakalıntı klinopiroksenvolkanik yayB AzerbaycanKB İranAmphibolitesubalkaline magmarelict clinopyroxenevolcanic arcW AzerbaijanNW Iran-
spellingShingle Mohssen MOAZZEN
QUSHCHI (KB İRAN, BATI AZERBAYCAN) AMFİBOLİTLERİNİN TEKTONOMAGMATİK ÖZELLİKLERİ VE PROTOLİT TİPİ
Bulletin of the Mineral Research and Exploration
Amfibolit
sub-alkalin magma
kalıntı klinopiroksen
volkanik yay
B Azerbaycan
KB İran
Amphibolite
subalkaline magma
relict clinopyroxene
volcanic arc
W Azerbaijan
NW Iran
-
title QUSHCHI (KB İRAN, BATI AZERBAYCAN) AMFİBOLİTLERİNİN TEKTONOMAGMATİK ÖZELLİKLERİ VE PROTOLİT TİPİ
title_full QUSHCHI (KB İRAN, BATI AZERBAYCAN) AMFİBOLİTLERİNİN TEKTONOMAGMATİK ÖZELLİKLERİ VE PROTOLİT TİPİ
title_fullStr QUSHCHI (KB İRAN, BATI AZERBAYCAN) AMFİBOLİTLERİNİN TEKTONOMAGMATİK ÖZELLİKLERİ VE PROTOLİT TİPİ
title_full_unstemmed QUSHCHI (KB İRAN, BATI AZERBAYCAN) AMFİBOLİTLERİNİN TEKTONOMAGMATİK ÖZELLİKLERİ VE PROTOLİT TİPİ
title_short QUSHCHI (KB İRAN, BATI AZERBAYCAN) AMFİBOLİTLERİNİN TEKTONOMAGMATİK ÖZELLİKLERİ VE PROTOLİT TİPİ
title_sort qushchi kb iran bati azerbaycan amfibolitlerinin tektonomagmatik ozellikleri ve protolit tipi
topic Amfibolit
sub-alkalin magma
kalıntı klinopiroksen
volkanik yay
B Azerbaycan
KB İran
Amphibolite
subalkaline magma
relict clinopyroxene
volcanic arc
W Azerbaijan
NW Iran
-
url http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3871/51726?publisher=mta
work_keys_str_mv AT mohssenmoazzen qushchikbiranbatiazerbaycanamfibolitlerinintektonomagmatikozellikleriveprotolittipi