Portret Judasza w dramatach Stanisława Brejdyganta („Golgota”, „Stacja dwunasta”)
<p>Od ponad wieku postawy bohaterów biblijnych stają się na kartach literatury przedmiotem pogłębionej refleksji nad istotą ludzkiej egzystencji. Przedstawiciele wielu epok i prądów literackich podejmują rozważania na temat natury miłości, ludzkiego cierpienia, miejsca i roli jednostki w świec...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | deu |
Published: |
Nicolaus Copernicus University in Toruń
2019-09-01
|
Series: | Litteraria Copernicana |
Subjects: | |
Online Access: | https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/LC/article/view/21504 |
_version_ | 1818883025947066368 |
---|---|
author | Ks. Grzegorz Głąb |
author_facet | Ks. Grzegorz Głąb |
author_sort | Ks. Grzegorz Głąb |
collection | DOAJ |
description | <p>Od ponad wieku postawy bohaterów biblijnych stają się na kartach literatury przedmiotem pogłębionej refleksji nad istotą ludzkiej egzystencji. Przedstawiciele wielu epok i prądów literackich podejmują rozważania na temat natury miłości, ludzkiego cierpienia, miejsca i roli jednostki w świecie, udziału wolnej woli człowieka w Boskich planach oraz stopnia odpowiedzialności za podejmowane przez niego czyny. W tę artystyczną debatę wpisuje się także Stanisław Brejdygant – autor <em>Golgoty</em> i <em>Stacji dwunastej</em>. Celem artykułu jest naukowa refleksja nad obecną w tych dziełach kreacją postaci Judasza. Przywołane dramaty przynoszą dwie odmienne realizacje motywu zdrajcy Jezusa. W pierwszym z nich twórca zgłębia psychologiczno-racjonalne motywy zdrady Jezusa przez Iskariotę. „Przeklęty apostoł” jawi się w <em>Golgocie </em>jako wierny żołnierz Barabasza, superszpieg, wnikający w środowisko uczniów Jezusa. Mimo zafascynowania „nową nauką” i osobą Mesjasza pozostaje wierny przysiędze żołnierza. Judasz z <em>Golgoty </em>to ofiara politycznej manipulacji, a nie bezwzględny w dążeniu do władzy i zaszczytów „syn zatracenia”. W <em>Stacji dwunastej </em>Iskariota jest bohaterem z amatorskiego przedstawienia. W literackiej wizji Brejdyganta Judasz-zdrajca to nie tyle postać, ile ponadczasowy i ponadkulturowy symbol/znak samozagłady. Twórca stara się przekonać czytelników, iż przysłowiowym Judaszem jest ten z nas, który, kierując się pychą, chciwością, zazdrością, nienawiścią niszczy wolność i godność drugiego człowieka, a tym samym także własne człowieczeństwo. Dlatego obie kreacje można uznać za ilustrację tezy o ambiwalencji ludzkich postaw.</p> |
first_indexed | 2024-12-19T15:27:06Z |
format | Article |
id | doaj.art-2cd9d7e0577143a8ac650da08b2b4329 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1899-315X 2392-1617 |
language | deu |
last_indexed | 2024-12-19T15:27:06Z |
publishDate | 2019-09-01 |
publisher | Nicolaus Copernicus University in Toruń |
record_format | Article |
series | Litteraria Copernicana |
spelling | doaj.art-2cd9d7e0577143a8ac650da08b2b43292022-12-21T20:15:51ZdeuNicolaus Copernicus University in ToruńLitteraria Copernicana1899-315X2392-16172019-09-0103(31)/516410.12775/LC.2019.03617658Portret Judasza w dramatach Stanisława Brejdyganta („Golgota”, „Stacja dwunasta”)Ks. Grzegorz Głąb0Katedra Literatury Współczesnej, Instytut Filologii Polskiej, Katolicki Uniwersytetu Lubelski Jana Pawła II<p>Od ponad wieku postawy bohaterów biblijnych stają się na kartach literatury przedmiotem pogłębionej refleksji nad istotą ludzkiej egzystencji. Przedstawiciele wielu epok i prądów literackich podejmują rozważania na temat natury miłości, ludzkiego cierpienia, miejsca i roli jednostki w świecie, udziału wolnej woli człowieka w Boskich planach oraz stopnia odpowiedzialności za podejmowane przez niego czyny. W tę artystyczną debatę wpisuje się także Stanisław Brejdygant – autor <em>Golgoty</em> i <em>Stacji dwunastej</em>. Celem artykułu jest naukowa refleksja nad obecną w tych dziełach kreacją postaci Judasza. Przywołane dramaty przynoszą dwie odmienne realizacje motywu zdrajcy Jezusa. W pierwszym z nich twórca zgłębia psychologiczno-racjonalne motywy zdrady Jezusa przez Iskariotę. „Przeklęty apostoł” jawi się w <em>Golgocie </em>jako wierny żołnierz Barabasza, superszpieg, wnikający w środowisko uczniów Jezusa. Mimo zafascynowania „nową nauką” i osobą Mesjasza pozostaje wierny przysiędze żołnierza. Judasz z <em>Golgoty </em>to ofiara politycznej manipulacji, a nie bezwzględny w dążeniu do władzy i zaszczytów „syn zatracenia”. W <em>Stacji dwunastej </em>Iskariota jest bohaterem z amatorskiego przedstawienia. W literackiej wizji Brejdyganta Judasz-zdrajca to nie tyle postać, ile ponadczasowy i ponadkulturowy symbol/znak samozagłady. Twórca stara się przekonać czytelników, iż przysłowiowym Judaszem jest ten z nas, który, kierując się pychą, chciwością, zazdrością, nienawiścią niszczy wolność i godność drugiego człowieka, a tym samym także własne człowieczeństwo. Dlatego obie kreacje można uznać za ilustrację tezy o ambiwalencji ludzkich postaw.</p>https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/LC/article/view/21504stanisław brejdygantdramat biblijnyjudaszzdrada |
spellingShingle | Ks. Grzegorz Głąb Portret Judasza w dramatach Stanisława Brejdyganta („Golgota”, „Stacja dwunasta”) Litteraria Copernicana stanisław brejdygant dramat biblijny judasz zdrada |
title | Portret Judasza w dramatach Stanisława Brejdyganta („Golgota”, „Stacja dwunasta”) |
title_full | Portret Judasza w dramatach Stanisława Brejdyganta („Golgota”, „Stacja dwunasta”) |
title_fullStr | Portret Judasza w dramatach Stanisława Brejdyganta („Golgota”, „Stacja dwunasta”) |
title_full_unstemmed | Portret Judasza w dramatach Stanisława Brejdyganta („Golgota”, „Stacja dwunasta”) |
title_short | Portret Judasza w dramatach Stanisława Brejdyganta („Golgota”, „Stacja dwunasta”) |
title_sort | portret judasza w dramatach stanislawa brejdyganta golgota stacja dwunasta |
topic | stanisław brejdygant dramat biblijny judasz zdrada |
url | https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/LC/article/view/21504 |
work_keys_str_mv | AT ksgrzegorzgłab portretjudaszawdramatachstanisławabrejdygantagolgotastacjadwunasta |