ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان/ علی علیزاده، محمد تقوی گلیان
ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان علی علیزاده[1] محمد تقوی گلیان[2] تاریخ دریافت: 7/11/91 تاریخ تصویب: 26/9/92 چکیده گویش کرمانجی که دربخش هایی از خراسان نیز به آن تکلم می شود در واقع یکی از گویش‌ه...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Alzahra University
2016-05-01
|
| Series: | زبان پژوهی |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://jlr.alzahra.ac.ir/article_2282_5aadd7b163512a19cf96b92e92ed081b.pdf |
| _version_ | 1819260297588768768 |
|---|---|
| author | علی علیزاده محمد تقوی |
| author_facet | علی علیزاده محمد تقوی |
| author_sort | علی علیزاده |
| collection | DOAJ |
| description | ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان علی علیزاده[1] محمد تقوی گلیان[2] تاریخ دریافت: 7/11/91 تاریخ تصویب: 26/9/92 چکیده گویش کرمانجی که دربخش هایی از خراسان نیز به آن تکلم می شود در واقع یکی از گویش‌های ایرانی شمال غربی است که به‌رغم هم‌جواری با بسیاری از زبان‌ها مانند فارسی، ترکی، عربی، روسی، و ارمنی و از دست دادن برخی از ویژگی‌های صرفی و نحوی خود، یکی از مهم‌ترین مشخصههای تمایزدهندة صرفی و نحوی به نام نظام حالتدهی ارگتیو-مطلق را حفظ نموده است. این نوع نظام حالتدهی ازجمله ویژگیهایی است که هنوز در برخی از گویش‌های ایرانی (مانند کرمانجی، تالشی، تاتی، بلوچی و غیره) باقی مانده است در حالی که در برخی دیگر (مانند فارسی معاصر،کردی مرکزی و جنوبی، لری، مازندرانی، گیلکی و غیره) به‌کلی از بین رفته است و جای خود را به انواع نظامهای حالتدهی دیگر از جمله فاعلی- مفعولی داده است. در این تحقیق،ضمن بررسی انواع نظامهای حالت، نخست نظام حالت ارگتیو در گویش کرمانجی در خراسان بررسی و آن‌گاه با مراجعه به تعدادی از موارد فروپاشی و تبدیل آن به نظامهای دیگر، خصوصاً نظام حالتدهی افقی، نشان خواهیم داد که این گویش از نظام حالت ارگتیو گسسته برخوردار است. واژه‌های کلیدی: گویش کرمانجی خراسان، نظام حالتدهی ارگتیو- مطلق، نظام حالتدهی فاعلی- مفعولی، نظام حالتدهی افقی [1]دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده مسئول)؛ alalizadeh@um.ac.ir [2] دانش‌آموختة کارشناسی ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه بیرجند؛ mohammadtqavi@yahoo.com |
| first_indexed | 2024-12-23T19:23:40Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-2e8b763615ed4f1dba4f6e6728884df3 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2008-8833 2538-1989 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-23T19:23:40Z |
| publishDate | 2016-05-01 |
| publisher | Alzahra University |
| record_format | Article |
| series | زبان پژوهی |
| spelling | doaj.art-2e8b763615ed4f1dba4f6e6728884df32022-12-21T17:34:06ZfasAlzahra Universityزبان پژوهی2008-88332538-19892016-05-0181812314210.22051/jlr.2016.22822282ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان/ علی علیزاده، محمد تقوی گلیانعلی علیزاده0محمد تقوی1دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده مسئول)؛دانش‌آموختة کارشناسی ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه بیرجند؛ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان علی علیزاده[1] محمد تقوی گلیان[2] تاریخ دریافت: 7/11/91 تاریخ تصویب: 26/9/92 چکیده گویش کرمانجی که دربخش هایی از خراسان نیز به آن تکلم می شود در واقع یکی از گویش‌های ایرانی شمال غربی است که به‌رغم هم‌جواری با بسیاری از زبان‌ها مانند فارسی، ترکی، عربی، روسی، و ارمنی و از دست دادن برخی از ویژگی‌های صرفی و نحوی خود، یکی از مهم‌ترین مشخصههای تمایزدهندة صرفی و نحوی به نام نظام حالتدهی ارگتیو-مطلق را حفظ نموده است. این نوع نظام حالتدهی ازجمله ویژگیهایی است که هنوز در برخی از گویش‌های ایرانی (مانند کرمانجی، تالشی، تاتی، بلوچی و غیره) باقی مانده است در حالی که در برخی دیگر (مانند فارسی معاصر،کردی مرکزی و جنوبی، لری، مازندرانی، گیلکی و غیره) به‌کلی از بین رفته است و جای خود را به انواع نظامهای حالتدهی دیگر از جمله فاعلی- مفعولی داده است. در این تحقیق،ضمن بررسی انواع نظامهای حالت، نخست نظام حالت ارگتیو در گویش کرمانجی در خراسان بررسی و آن‌گاه با مراجعه به تعدادی از موارد فروپاشی و تبدیل آن به نظامهای دیگر، خصوصاً نظام حالتدهی افقی، نشان خواهیم داد که این گویش از نظام حالت ارگتیو گسسته برخوردار است. واژه‌های کلیدی: گویش کرمانجی خراسان، نظام حالتدهی ارگتیو- مطلق، نظام حالتدهی فاعلی- مفعولی، نظام حالتدهی افقی [1]دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده مسئول)؛ alalizadeh@um.ac.ir [2] دانش‌آموختة کارشناسی ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه بیرجند؛ mohammadtqavi@yahoo.comhttp://jlr.alzahra.ac.ir/article_2282_5aadd7b163512a19cf96b92e92ed081b.pdfواژه‌های کلیدی: گویش کرمانجی خراساننظام حالتدهی ارگتیو- مطلقنظام حالتدهی فاعلی- مفعولینظام حالتدهی افقی |
| spellingShingle | علی علیزاده محمد تقوی ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان/ علی علیزاده، محمد تقوی گلیان زبان پژوهی واژه‌های کلیدی: گویش کرمانجی خراسان نظام حالتدهی ارگتیو- مطلق نظام حالتدهی فاعلی- مفعولی نظام حالتدهی افقی |
| title | ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان/ علی علیزاده، محمد تقوی گلیان |
| title_full | ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان/ علی علیزاده، محمد تقوی گلیان |
| title_fullStr | ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان/ علی علیزاده، محمد تقوی گلیان |
| title_full_unstemmed | ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان/ علی علیزاده، محمد تقوی گلیان |
| title_short | ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان/ علی علیزاده، محمد تقوی گلیان |
| title_sort | ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان علی علیزاده، محمد تقوی گلیان |
| topic | واژه‌های کلیدی: گویش کرمانجی خراسان نظام حالتدهی ارگتیو- مطلق نظام حالتدهی فاعلی- مفعولی نظام حالتدهی افقی |
| url | http://jlr.alzahra.ac.ir/article_2282_5aadd7b163512a19cf96b92e92ed081b.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿlyʿlyzạdh sạkẖtạrgtywwfrwpạsẖyậndrgwysẖḵrmạnjykẖrạsạnʿlyʿlyzạdhmḥmdtqwyglyạn AT mḥmdtqwy sạkẖtạrgtywwfrwpạsẖyậndrgwysẖḵrmạnjykẖrạsạnʿlyʿlyzạdhmḥmdtqwyglyạn |