Bedruddîn b. Malik’in el-Misbâh Fî İhtisâri’l-Miftâh Eserinin Dîbâcesi Özelinde Berâ‘atu’l-İstihlâl Sanatı İncelemesi
Bedruddîn b. Mâlik (öl. 686/1286), Ebû Ya‘kûb es-Sekkâkî’nin (öl. 626/1229) Miftâhu’l-‘ulûm’unu, el-Misbâh fî ihtisâri’l-Miftâh ismiyle telhîs etmiştir. Bu telhîs, dönemin yaygın temel kaynakları arasına girerek, belâgat alanında müstesna bir konum elde etmiştir. Telhîs, alanında mümtaz bir yere sah...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Oku Okut Yayınları
2023-10-01
|
| Series: | Tetkik |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3155380 |
| _version_ | 1797655894472785920 |
|---|---|
| author | Mehmet Sıddık Özalp |
| author_facet | Mehmet Sıddık Özalp |
| author_sort | Mehmet Sıddık Özalp |
| collection | DOAJ |
| description | Bedruddîn b. Mâlik (öl. 686/1286), Ebû Ya‘kûb es-Sekkâkî’nin (öl. 626/1229) Miftâhu’l-‘ulûm’unu, el-Misbâh fî ihtisâri’l-Miftâh ismiyle telhîs etmiştir. Bu telhîs, dönemin yaygın temel kaynakları arasına girerek, belâgat alanında müstesna bir konum elde etmiştir. Telhîs, alanında mümtaz bir yere sahip olduğu gibi belîğ ve estetik bir dîbâceye de sahip olduğu aşikardır. Çalışmaların giriş kısımlarını oluşturan dîbâcelerde, konu, amaç, içerik ve yöntem gibi mevzular hakkında bilgi verilir. Yazar telhîsin dîbâcesinde kullandığı kelimeleri özenle seçmiş, muhtevası olan belâgatı sanatsal kavramlarla konuşturmaya çalışmıştır. Bu kapsamda berâ‘atu’l-istihlâl sanatına ayrıca önem verdiği görülmüştür. Arap belâgat ilminin bedî‘ kısmı altında ele alınan Berâ‘atu’l-istihlâl amaç ve içeriğe değinen sözcük ve deyimlerin vasıtasıyla dikkat çekici güzel bir yöntemle giriş yapma sanatıdır. Bu çerçevede yazar kendisinden önce bu alanda kaleme alınan önemli eserlerin isimlerine göndermeler yapmıştır. Bu bağlamda çalışmada el-Misbâh fî ihtisâri’l-Miftâh isimli telhîsin dîbâcesi analiz edilerek berâ‘atu’l-istihlâl sanatı açıklanacağı gibi istifade edilen kaynaklar hakkında da gerekli bilgilerin verilmesi hedeflenmiştir. Berâ‘atu’l-istihlâl sanatına genel olarak eserlerin giriş kısımları olan dîbâcelerde yer verilir. Bu nedenle dîbâce hakkında da gerekli bilgiler aktarılmıştır. Arap Dili ve Belâgatı alanında kaleme alınmış ilk kaynaklardan olması ve daha önce yazılmış önemli belâgat kaynaklarının isimleri dîbâcesinde berâ‘atu’l-istihlâl sanatıyla ustaca zikredildiğinden Bedruddîn b. Mâlik’in dîbâcesi çalışma konusu olarak tercih edilmiştir. Bu yöntemle bazı klasik eserlerin kaynakçalarının öğrenilebileceği, akademik camianın dikkatine sunulmuştur. |
| first_indexed | 2024-03-11T17:21:25Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-30b1cb07f0304fbe8faa3f50f35ad6b8 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2822-3322 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-11T17:21:25Z |
| publishDate | 2023-10-01 |
| publisher | Oku Okut Yayınları |
| record_format | Article |
| series | Tetkik |
| spelling | doaj.art-30b1cb07f0304fbe8faa3f50f35ad6b82023-10-19T12:01:52ZengOku Okut YayınlarıTetkik2822-33222023-10-0141091252373Bedruddîn b. Malik’in el-Misbâh Fî İhtisâri’l-Miftâh Eserinin Dîbâcesi Özelinde Berâ‘atu’l-İstihlâl Sanatı İncelemesiMehmet Sıddık Özalp0Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi İlâhiyat FakültesiBedruddîn b. Mâlik (öl. 686/1286), Ebû Ya‘kûb es-Sekkâkî’nin (öl. 626/1229) Miftâhu’l-‘ulûm’unu, el-Misbâh fî ihtisâri’l-Miftâh ismiyle telhîs etmiştir. Bu telhîs, dönemin yaygın temel kaynakları arasına girerek, belâgat alanında müstesna bir konum elde etmiştir. Telhîs, alanında mümtaz bir yere sahip olduğu gibi belîğ ve estetik bir dîbâceye de sahip olduğu aşikardır. Çalışmaların giriş kısımlarını oluşturan dîbâcelerde, konu, amaç, içerik ve yöntem gibi mevzular hakkında bilgi verilir. Yazar telhîsin dîbâcesinde kullandığı kelimeleri özenle seçmiş, muhtevası olan belâgatı sanatsal kavramlarla konuşturmaya çalışmıştır. Bu kapsamda berâ‘atu’l-istihlâl sanatına ayrıca önem verdiği görülmüştür. Arap belâgat ilminin bedî‘ kısmı altında ele alınan Berâ‘atu’l-istihlâl amaç ve içeriğe değinen sözcük ve deyimlerin vasıtasıyla dikkat çekici güzel bir yöntemle giriş yapma sanatıdır. Bu çerçevede yazar kendisinden önce bu alanda kaleme alınan önemli eserlerin isimlerine göndermeler yapmıştır. Bu bağlamda çalışmada el-Misbâh fî ihtisâri’l-Miftâh isimli telhîsin dîbâcesi analiz edilerek berâ‘atu’l-istihlâl sanatı açıklanacağı gibi istifade edilen kaynaklar hakkında da gerekli bilgilerin verilmesi hedeflenmiştir. Berâ‘atu’l-istihlâl sanatına genel olarak eserlerin giriş kısımları olan dîbâcelerde yer verilir. Bu nedenle dîbâce hakkında da gerekli bilgiler aktarılmıştır. Arap Dili ve Belâgatı alanında kaleme alınmış ilk kaynaklardan olması ve daha önce yazılmış önemli belâgat kaynaklarının isimleri dîbâcesinde berâ‘atu’l-istihlâl sanatıyla ustaca zikredildiğinden Bedruddîn b. Mâlik’in dîbâcesi çalışma konusu olarak tercih edilmiştir. Bu yöntemle bazı klasik eserlerin kaynakçalarının öğrenilebileceği, akademik camianın dikkatine sunulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3155380arap dili ve belâgatıbelâgat i̇lmibedî‘bedreddin b. malikel-misbâh fî i̇htisâri’l-miftâhdîbâceberâ‘atu’l-i̇stihlâlarabic language and rhetoricscience of rhetoricliterary techniquebadruddīn b. mālikal-miṣbāḥ fī ikhtiṣāri’l-miftāḥdībājebarāatu’l-istihlāl |
| spellingShingle | Mehmet Sıddık Özalp Bedruddîn b. Malik’in el-Misbâh Fî İhtisâri’l-Miftâh Eserinin Dîbâcesi Özelinde Berâ‘atu’l-İstihlâl Sanatı İncelemesi Tetkik arap dili ve belâgatı belâgat i̇lmi bedî‘ bedreddin b. malik el-misbâh fî i̇htisâri’l-miftâh dîbâce berâ‘atu’l-i̇stihlâl arabic language and rhetoric science of rhetoric literary technique badruddīn b. mālik al-miṣbāḥ fī ikhtiṣāri’l-miftāḥ dībāje barāatu’l-istihlāl |
| title | Bedruddîn b. Malik’in el-Misbâh Fî İhtisâri’l-Miftâh Eserinin Dîbâcesi Özelinde Berâ‘atu’l-İstihlâl Sanatı İncelemesi |
| title_full | Bedruddîn b. Malik’in el-Misbâh Fî İhtisâri’l-Miftâh Eserinin Dîbâcesi Özelinde Berâ‘atu’l-İstihlâl Sanatı İncelemesi |
| title_fullStr | Bedruddîn b. Malik’in el-Misbâh Fî İhtisâri’l-Miftâh Eserinin Dîbâcesi Özelinde Berâ‘atu’l-İstihlâl Sanatı İncelemesi |
| title_full_unstemmed | Bedruddîn b. Malik’in el-Misbâh Fî İhtisâri’l-Miftâh Eserinin Dîbâcesi Özelinde Berâ‘atu’l-İstihlâl Sanatı İncelemesi |
| title_short | Bedruddîn b. Malik’in el-Misbâh Fî İhtisâri’l-Miftâh Eserinin Dîbâcesi Özelinde Berâ‘atu’l-İstihlâl Sanatı İncelemesi |
| title_sort | bedruddin b malik in el misbah fi ihtisari l miftah eserinin dibacesi ozelinde bera atu l istihlal sanati incelemesi |
| topic | arap dili ve belâgatı belâgat i̇lmi bedî‘ bedreddin b. malik el-misbâh fî i̇htisâri’l-miftâh dîbâce berâ‘atu’l-i̇stihlâl arabic language and rhetoric science of rhetoric literary technique badruddīn b. mālik al-miṣbāḥ fī ikhtiṣāri’l-miftāḥ dībāje barāatu’l-istihlāl |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3155380 |
| work_keys_str_mv | AT mehmetsıddıkozalp bedruddinbmalikinelmisbahfiihtisarilmiftaheserinindibacesiozelindeberaatulistihlalsanatıincelemesi |